Για την εαρινή συνάντηση ΔΝΤ – Παγκόσμιας Τράπεζας και την πρόταση Μακρόν

Στην εαρινή συνάντηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας κατατίθενται αποκλίνουσες προσεγγίσεις, ακόμη και ανταγωνιστικά μεταξύ τους σχέδια δράσης για το διεθνές εμπόριο και τις νέες μορφές που πρέπει να λάβει η διακρατική συνεργασία.

Πράγματι, ένα μεγάλο θέμα επικρέμεται επάνω από τις συναντήσεις αυτής της εβδομάδας ανάμεσα στο ΔΝΤ και την  Παγκόσμια Τράπεζα, και δεν είναι άλλο από την κρίση της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία πρέπει να ρυθμιστεί ξανά.

Οι οικονομικοί αξιωματούχοι έχουν καταθέσει επείγουσες προειδοποιήσεις για αυξανόμενες αποκλίσεις στο εμπόριο και την εμπορική συνεργασία. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς επίσης και οι εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας, οι οποίες αυξάνονται, όπως και οι διαμάχες ΗΠΑ-ΕΕ για τις βιομηχανίες καθαρής ενέργειας.

«Πιστεύω ότι δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά τη δημιουργία του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου το σύστημα εμπορικών συναλλαγών που βασίζεται σε κανόνες βρίσκεται σε σταυροδρόμι», δήλωσε η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΠΟΕ, Αναμπέλ Γκονζάλες.

Η Α. Γκονζάλες υπογραμμίζει γιατί η διάθεση γύρω από την παγκόσμια συγκέντρωση έχει περιγραφεί ως «χαοτική», «ασυνεχής» και «μάλλον καταθλιπτική».

Το ΔΝΤ υποστήριξε, από την πλευρά του, ότι οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία είναι αναιμικές, παρά το ότι κορυφαίοι οικονομικοί αξιωματούχοι, όπως η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν, προσπάθησαν να προβάλουν περισσότερο αισιόδοξες απόψεις.

Σε επίπεδο ηγετών εθνικών κρατών, την σφραγίδα στις εξελίξεις της εβδομάδας που μας πέρασε την έβαλε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κάλεσε, με τις γνωστές δηλώσεις του, την Ευρώπη να απογαλακτιστεί από τον αμερικανικό παράγοντα και να εργαστεί για την στρατηγική αυτονομία της.

Το ΔΝΤ τοποθετήθηκε σε σχέση με τις δηλώσεις αυτές και το κλίμα που δημιούργησαν. Το Ταμείο προέβλεψε άμεσο και υψηλό κόστος στις αυξανόμενες ρήξεις, εκτιμώντας ότι ο κόσμος θα μπορούσε να χάσει τρισεκατομμύρια δολάρια μελλοντικής οικονομικής παραγωγής εάν χωριστεί σε ανταγωνιστικά γεωπολιτικά μπλοκ.

Μάλιστα, υπουργοί Οικονομικών και άλλοι παγκόσμιοι οικονομικοί αξιωματούχοι βρέθηκαν επί τόπου στην Ουάσιγκτον καιι προσπάθησαν να σβήσουν τα πυρά του προστατευτισμού και του κατακερματισμού.

Ακόμη και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ προσπάθησε να κάνει λίγο ξεκαθάρισμα: «Δεν βλέπω καμία αντίφαση μεταξύ της αποφασιστικότητάς μας να είμαστε πιο ανεξάρτητοι σε ορισμένους στρατηγικούς τομείς και της συνεργασίας μας με τις ΗΠΑ».

Από την μεριά του, ο καγκελάριος του Ηνωμένου Βασιλείου Τζέρεμι Χαντ ανέφερε στο Politico ότι «το μεγάλο μάθημα των τελευταίων 100 ετών» ήταν ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ μπορούν να υπερασπιστούν επιτυχώς τη δημοκρατία και την ελευθερία όταν είναι μαζί. Ο Χαντ προειδοποίησε ενάντια στον προστατευτισμό, «ο οποίος θα σημαίνει ότι ο κόσμος θα επιστρέψει στους σκοτεινούς αιώνες», και πρόσθεσε ότι δεν θα ήθελε να μπει σε έναν “αγώνα επιδοτήσεων” με τις ΗΠΑ όσον αφορά τις πράσινες βιομηχανίες.

Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Καναδά Κρίστια Φρίλαντ έριξε μια ματιά στη «νεοφιλελεύθερη φόρμουλα του ελεύθερου εμπορίου και των χαμηλών εταιρικών φόρων». Ωστόσο, προειδοποίησε ότι «θα ήταν τεράστιο και ιστορικό λάθος να αντιδράσουμε στις καταχρήσεις του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος ασπαζόμενοι την αυταρχικότητα».

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εμπορική ολοκλήρωση έχει βοηθήσει τον κόσμο να επιτύχει μεγάλη μείωση της φτώχειας [και] βελτίωση του βιοτικού επιπέδου», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Ngozi Okonjo-Iweala. «Ξέρουμε ότι δεν έκανε τα πάντα, ότι έχει κάποια θέματα, ότι κάποιοι έμειναν πίσω. Αλλά πρέπει να το διορθώσουμε και να μην πετάξουμε το σύστημα».

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις ζήτησε μεγαλύτερη ευθυγράμμιση ΗΠΑ-ΕΕ , αντί να ακολουθήσει το παράδειγμα του Μακρόν. «Ο αξιοσημείωτος συντονισμός μας για την Ουκρανία μπορεί και πρέπει να αναπαραχθεί σε άλλους τομείς», είπε. «Πρέπει να κάνουμε την πολιτική και τα οικονομικά μας σχέδια να συγκλίνουν, αντί να αποκλίνουν. Κάτι τέτοιο θα ενισχύσει την οικονομική μας δύναμη».

Είναι σαφές αυτό που δεν αναφέρει ρητά ούτε καν το ΔΝΤ. Στη ρίζα των διαφωνιών αυτών στο εσωτερικό του δυτικού κόσμου εντοπίζεται ο πόλεμος. Και ο πόλεμος εμπλέκει τη Ρωσία, η οποία και το διεθνές δίκαιο παραβίασε και συνεχίζει τις εχθροπραξίες της στην Ουκρανία, βαδίζοντας στον δεύτερο χρόνο της αναμέτρησης.

Η γαλλική προεδρία διαπιστώνει πως η  Δύση δεν είναι παντού και πάντα ενιαία, δεν εκφράζεται παντού και πάντα με ενιαίο τρόπο. Εισηγείται την στρατηγική αυτονομία για την ευρωπαϊκή Δύση, σε μια στιγμή που μια νέα οικονομική επιδείνωση βρίσκεται προ των πυλών της Ε.Ε., αν επιβεβαιωθεί η ανησυχία της κινεζικής εισβολής στην Ταιβάν. Δεν παίζει το παιχνίδι του κινεζικού παράγοντα, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος. Εκφράζει μια ανησυχία, που πηγαίνει κάπως πιο πέρα από την περιορισμένη φαντασία του Ταμείου και Ευρωπαίων αξιωματούχων.