Ο Αλέξης Τσίπρας μπροστά στην δεύτερη εντολή

Στην πολιτική ανάλυση, αλλά και την πολιτική παραφιλολογία που παράγονται τον τελευταίο καιρό, το βάρος δίδεται, αναφορικά με τις διερευνητικές εντολές για τον σχηματισμό κυβέρνησης, στο τι θα πράξει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκης, ενώ σχεδόν μηδενικό είναι το ενδιαφέρον για το τι θα κάνει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Α. Τσίπρας. Εκτιμάται ότι ο Α. Τσίπρας δεν θα βιαστεί να επιστρέψει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης αλλά ότι, απεναντίας, υπάρχει ένα σύνολο κινήσεων στις οποίες θα προβεί, κυρίως σε σχέση με τον επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ.

Μια πρώτη, γενική, παρατήρηση που είναι δυνατόν να γίνει, είναι ότι, σε περίπτωση δεύτερης εντολής, ο Α. Τσίπρας δεν πρόκειται να παραμείνει πολιτικά απαθής και να «βυθιστεί» στην γνώριμη πολιτική νωχέλεια, από την οποία, κατά καιρούς, υποφέρει. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ θα αναλάβει πρωτοβουλίες, οι οποίες θα του επιτρέψουν να κρατήσει τον Ν. Ανδρουλάκη σε «δεύτερο ρόλο» στα πλαίσια των πολιτικών αρχηγών του «προοδευτικού χώρου», του χώρου που εκτείνεται στα αριστερά της Νέας Δημοκρατίας.

Σε περίπτωση που το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώσει ικανοποιητικό διψήφιο ποσοστό, ο Α. Τσίπρας αναμένεται πως θα επιχειρήσει καθετί που θα περιορίσει το πολιτικό εύρος της πρότασης, που θα καταθέσει ο Ν. Ανδρουλάκης. Πράγματι, για να μπορέσει να αντισταθμίσει την πολιτική απώλεια που πιθανότατα θα υποστεί από ένα σχετικά υψηλό διψήφιο ποσοστό, ο Αλέξης Τσίπρας θα αναλάβει έναν σαφώς ενεργητικό ρόλο στα πλαίσια των διερευνητικών εντολών, ένα ρόλο που θα τον καταστήσει όσο πιο πολιτικά ορατό γίνεται.

Στο σημείο αυτό είναι πνευματικά έντιμη η διατύπωση δύο παρατηρήσεων, από τις πολλές που θα μπορούσαν να κατατεθούν.

Η πρώτη από αυτές σχετίζεται με το εάν δεν υπάρχουν, ως φαίνεται και προδιαγράφεται, οι θεσμικές προϋποθέσεις για να υπάρξει μια προοδευτική διακυβέρνηση, αν δεν βγαίνουν δηλαδή τα νούμερα, και δεύτερη εξ αυτών έχει να κάνει με το τι θα πράξει ο Α. Τσίπρας εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις.

Αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, ο Α. Τσίπρας θα κινηθεί με το βλέμμα στραμμένο στην δεύτερη κάλπη. Αυτή η στρατηγική, η οποία θα μπορούσε να ονομαστεί και «δεύτερη στρατηγική»,  ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει άριστα, ως (ένας ακόμη) τυπικός τακτικιστής, ότι το ΠΑΣΟΚ θα δώσει έναν «νυν υπέρ πάντων πολιτικό αγώνα» για να μην πιεστούν ιδιαίτερα τα ποσοστά του. Ο Τσίπρας αναμένεται να καταθέσει πολιτική πρόταση τέτοια, που να επιτρέπει απελευθέρωση ψηφοφόρων με αντιδεξιά χαρακτηριστικά του Ν. Ανδρουλάκη προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Αν συντρέχουν οι αριθμητικές προυποθέσεις για την δημιουργία προοδευτικής διακυβέρνησης, ο Τσίπρας εκ των πραγμάτων θα υποχρεωθεί να κάνει ορισμένες υποχωρήσεις προς όφελος του Ν. Ανδρουλάκη και του πολιτικού κεφαλαίου του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμάται ότι δεν θα αφήσει την ευκαιρία να περάσει αναξιοποίητη αλλά, προφανώς, θα πάρει το ρίσκο της δημιουργίας κυβέρνησης συμμαχίας με προοδευτικό πρόσημο.

Σε έναν δεύτερο χρόνο, όμως, ο Αλ. Τσίπρας θα έχει το περιθώριο, χρονικό και πολιτικό, να περιορίσει το νέο πολιτικό ανάστημα του Ν. Ανδρουλάκη.

Το έχει πράξει και στο παρελθόν, με σχεδόν άριστα αποτελέσματα για τον ίδιο και τον πολιτικό αμοραλισμό. Η περίπτωση του Αλέκου Αλαβάνου είναι χαρακτηριστική. Ο «πολιτικός πατέρας» καρατομήθηκε από τον φιλόδοξο «πολιτικό υιό», ο οποίος τον έστειλε και σε πρόωρη πολιτική συνταξιοδότηση.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται, διδάσκει ο Μαρξ, με διαφορετικούς τρόπους, αλλά με την διαφορά ότι την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται σαν τραγωδία και την δεύτερη φορά κάπως διαφορετικά. Σαν φάρσα.