Στο Ταμείο Ανάκαμψης, η Αποχέτευση Νοτίου Τμήματος Κυθήρων

«Καλησπέρα σας και χρόνια πολλά!

Σας ευχαριστώ όλους για τη σημερινή παρουσία σας.

Σας κάλεσα σήμερα εδώ για να σας ανακοινώσω επίσημα μια σπουδαία αναπτυξιακή είδηση, που σε εμάς είναι γνωστή ήδη από το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης.

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» το μεγάλο έργο της αποχέτευσης του Νοτίου Τμήματος Κυθήρων, με συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό πάνω από 27.000.000€. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση που έχει λάβει ο Δήμος μας από την ίδρυσή του καθώς και για το μεγαλύτερο σε έκταση και πολυπλοκότητα έργο που έχει γίνει στο νησί μας κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Στην εν λόγω πρόσκληση χρηματοδότησης του ΥΠΕΝ εντάχθηκαν συνολικά 51 ΟΤΑ και ο Δήμος μας έλαβε τη 2^η μεγαλύτερη χρηματοδότηση της πρόσκλησης, ανάμεσα σε πολύ μεγάλους σε έκταση και πληθυσμό Δήμους ακόμα και ολόκληρες Περιφέρειες.

Με το έργο αυτό, επιλύεται οριστικά το τεράστιο πρόβλημα της διάθεσης των υγρών λυμάτων στο νότιο μέρος των Κυθήρων και ταυτόχρονα δημιουργείται μια μεγάλη υποδομή που έχει τη δυνατότητα να δεχθεί λύματα από επιπλέον οικισμούς, που δεν συμπεριλήφθηκαν στην παρούσα φάση της χρηματοδότησης, κυρίως λόγω κόστους.

Δε νομίζω ότι χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς ιδιαίτερα για τη σημασία αυτού του έργου. Είναι ένα έργο υψηλής περιβαλλοντικής αξίας, ουσιαστικής προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και φυσικά αληθινά βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς τέτοιου είδους υποδομές πρέπει να υπάρχουν και ουσιαστικά να προηγούνται έναντι κάθε σκέψης για επέκταση της τουριστικής περιόδου και αύξησης της επισκεψιμότητας. Διότι έχουμε πολλά αρνητικά παραδείγματα τουριστικών προορισμών, που δεν έδωσαν βάση σε αυτές τις υποδομές, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σήμερα μεγάλα προβλήματα διαχείρισης τόσο των υγρών και στερεών αποβλήτων, όσο και της φέρουσας ικανότητας όλων των υποδομών τους. Ευτυχώς, τα Κύθηρα δεν είναι ένα τέτοιο αρνητικό παράδειγμα, αλλά το ακριβώς αντίθετο.

Η Δημοτική μας Αρχή, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διοίκηση του Δήμου μας, το Σεπτέμβριο του 2014, συνειδητά επέλεξε να προωθήσει εκείνα τα έργα που θα διασφάλιζαν την ομαλή τουριστική ανάπτυξη, με σεβασμό στο περιβάλλον και με στόχο την επαύξηση των δυνατοτήτων του νησιού για την φιλοξενία περισσότερων τουριστών και σε μεγαλύτερο χρονικό εύρος, πέραν των κορεσμένων μηνών του καλοκαιριού.

Αποφασίσαμε λοιπόν να κινηθούμε στους εξής άξονες:

1. Διαχείριση στερεών αποβλήτων
2. Διαχείριση υδατικών πόρων
3. Διαχείριση υγρών λυμάτων
4. Βελτίωση υποδομών οδοποιίας και λοιπών υποδομών

Οι 4 αυτοί βασικοί άξονες υποδομών, αποτελούν την πρώτη και σημαντικότερη προϋπόθεση για έναν τόπο που επενδύει στον τουρισμό, όχι ως μια πρόσκαιρη ή ευκαιριακή δραστηριότητα εύκολου κέρδους, αλλά ως μια βιωματική εμπειρία για 12 μήνες το χρόνο.

Ως Δημοτική Αρχή, είμαστε περήφανοι γιατί σε ελάχιστα για τα δεδομένα του ελληνικού κράτους χρόνια, κατορθώσαμε να υλοποιήσουμε σημαντικά έργα σε αυτούς τους τομείς: σύγχρονη διαχείριση απορριμμάτων με νέο εξοπλισμό και σε αναμονή μια νέα μεγάλη χρηματοδότηση για την δεύτερη φάση του ΧΥΤΥ, πάρα πολλά έργα ύδρευσης σε όλο το νησί που συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, οδικοί άξονες σε δημοφιλείς παραλίες και σημεία ενδιαφέροντος, υποδομές αναπλάσεων και οδικού φωτισμού, έργα πολιτιστικής αξιοποίησης σημαντικών δημοτικών ακινήτων. Και με την πρόσφατη χρηματοδότηση, έργα αποχέτευσης και αναβάθμιση της ΕΕΛ Καψαλίου. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα έργα που καθιστούν το νησί μας βιώσιμο τουριστικό προορισμό, επαυξάνοντας και βελτιώνοντας τη φέρουσα ικανότητα των υποδομών του για τις επόμενες δεκαετίες.

Το έργο «Αποχέτευση Νοτίου Τμήματος Νήσου Κυθήρων», με συνολική χρηματοδότηση 27.107.727,67€ από το Ταμείο Ανάκαμψης, περιλαμβάνει τα ακόλουθα υποέργα:

1. «Δίκτυα Αποχέτευσης».

Προβλέπεται η κατασκευή 40 χιλιομέτρων αποχετευτικών δικτύων που θα συνδέσουν με την ΕΕΛ Καψαλίου τους οικισμούς: Μυλοπόταμος (Άνω και Κάτω), Καρβουνάδες, Κοντολιάνικα, Τσικαλαρία, Φατσάδικα, Λιβάδι, Κάτω Λιβάδι, Κατούνι, Τραβασαριάνικα, Αλεξανδράδες, Γουδιάνικα, Κάλαμος, Σταυρός Καψαλίου καθώς και το δυτικό τμήμα της Χώρας (Βαρυπατιάνικα, Εσταυρωμένος, Κοιμητήριο). Συμπεριλαμβάνεται η κατασκευή 9 αντλιοστασίων καθώς και διπλό φρεάτιο υποδοχής βυτίων λυμάτων στο χώρο του αμαξοστασίου προκειμένου να επιλυθεί οριστικά το πρόβλημα της ανεξέλεγκτης διάθεσης βοθρολυμάτων.

2. «Αναβάθμιση, επέκταση και εκσυγχρονισμός Ε.Ε.Λ. Καψαλίου Κυθήρων και επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού».

Προβλέπεται η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Καψαλίου από Β΄ βαθμού που είναι σήμερα σε Γ΄ βαθμού, μέσα από την κατασκευή νέων σύγχρονων συστημάτων προεπεξεργασίας, βιολογικής επεξεργασίας, απολύμανσης, ενέργειας κ.λπ.

3. «Προμήθεια – εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία φωτοβολταϊκού πάρκου συνολικής ισχύος 499,62KW για εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό (VirtualNetMetering) για τον Δήμο Κυθήρων».

Προβλέπεται η κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου 499,62KW στο χώρο του Δημοτικού Αμαξοστασίου (Φράτσια) με στόχο τον συμψηφισμό του ενεργειακού κόστους λειτουργίας του Βιολογικού Καθαρισμού και των δικτύων και συστημάτων αποχέτευσης νοτίου τμήματος Κυθήρων. Το έργο είναι πρωτοποριακό καθώς συμβαδίζει με τις εθνικές πολιτικές ενεργειακής εξοικονόμησης, ενώ παράλληλα αποδεικνύει στην πράξη τον βιώσιμο ενεργειακό προσανατολισμό της Δημοτικής Αρχής.

4. «Τηλεμετρία – τηλεέλεγχος αντλιοστασίων αποχέτευσης Κυθήρων».

Προβλέπεται η εφαρμογή πλήρους συστήματος τηλεμετρίας και τηλεελέγχου για τα αντλιοστάσια της αποχέτευσης που θα κατασκευαστούν στο νότιο μέρος των Κυθήρων, προκειμένου η αποχέτευση να λειτουργεί με σύγχρονο τρόπο και χωρίς την ανάγκη πρόσληψης νέου προσωπικού.

Το έργο περιλαμβάνει, σύμφωνα με την νομοθεσία, και 4 υποστηρικτικά υποέργα για να καλύψει τα ενδεχόμενα κόστη που θα προκύψουν κατά την υλοποίηση του έργου για την Διαχείριση των Απόβλητων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), για Αρχαιολογικές Εργασίες και μετακίνηση δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (ΟΚΩ) καθώς και την τεχνική υποστήριξη της υλοποίησης.

Οι διατομές των αγωγών έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε μελλοντικά να μπορούν να δεχθούν τα λύματα και των οικισμών που δεν ήταν δυνατόν να περιληφθούν στην παρούσα φάση, ήτοι: Φράτσια, Δόκανα, Πιτσινιάνικα, Καλησπεριάνικα, Κεραμωτό, Καλοκαιρινές, Δρυμώνας, Σταθιάνικα, Άγ. Ηλίας, εσωτερικό δίκτυο Καλάμου. Η μελέτη προσθήκης των οικισμών αυτών στο αποχετευτικό δίκτυο, θα ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό.

Το συγκεκριμένο έργο περιλαμβάνεται και προβλέπεται επίσης, στο Επιχειρησιακό Σχέδιο Διαχείρισης Υγρών Λυμάτων Κυθήρων (Master Plan) που εκπονήσαμε πριν λίγα χρόνια και το οποίο παρά την άδικη κριτική που δέχθηκε το 2019, σήμερα αποδεικνύεται ένα πολύτιμο εργαλείο καθώς η ύπαρξή του συνέβαλε σημαντικά στην έγκριση της μεγάλης αυτής χρηματοδότησης.

Η διαδικασία μελέτης και ωρίμανσης του έργου αυτού ήταν μεγάλη. Αναλήφθηκε εξολοκλήρου από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου μας σε συνεργασία με το Τμήμα Τεχνικής Υποστήριξης Νησιωτικών Δήμων της Περιφέρειας και διήρκεσε σχεδόν 4 χρόνια. Εργαστήκαμε αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, με διαρκείς συσκέψεις επί συσκέψεων καθώς το έργο αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω της γεωμορφολογίας του νησιού μας που απαιτεί πολλά αντλιοστάσια στην κατάλληλη τοποθεσία, για την ομαλή ροή των δικτύων. Οι μελέτες ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2022 και αμέσως άρχισε η επίπονη διαδικασία της αδειοδότησής τους.

Μέχρι την έκδοση της οριστικής ΑΕΠΟ απαιτήθηκαν οι εγκρίσεις σχεδόν 20 δημοσίων υπηρεσιών. Στη διαδικασία αυτή βρήκαμε συμπαραστάτες που θα ήθελα να αναφέρω και να ευχαριστήσω δημόσια: την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού (την Υπουργό κα. Μενδώνη και τον ΓΓ κ. Διδασκάλου), την Προϊσταμένη της ΕΦΑ Πειραιά κα. Χρυσουλάκη, τη νέα Προϊσταμένη κα. Σίμωσι και τα στελέχη της υπηρεσίας, τον Υφυπουργό Ναυτιλίας κ. Κατσαφάδο, το Δασαρχείο και τη Διεύθυνση Δασών Πειραιά, ιδιαίτερα το νέο Δασάρχη κ. Καρπούζα, τα στελέχη του ΥΠΕΝ με επικεφαλής τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα κ. Γραφάκο, τον Περιφερειάρχη κ. Πατούλη και όλα τα στελέχη της Αντιπεριφέρειας Νήσων και του Τμήματος Τεχνικής Υποστήριξης Νησιωτικών Δήμων, τους Τεχνικούς Συμβούλους μας που διεκπεραίωσαν την απαιτητική διαδικασία υποβολής και υποστήριξης της πρότασης στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ιδιαίτερα ευχαριστώ τον Τοπογράφο Γιώργο Συρμαλή και τον Γιάννη Καλλίγερο (Πλάστη) για την σημαντική συμβολή τους. Όλοι οι παραπάνω, αλλά και πολλοί άλλοι που σίγουρα ξεχνάω, συνέδραμαν την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου μας και τους αρμόδιους Αντιδημάρχους επί σειρά μηνών, ώστε να ληφθούν όλες οι προβλεπόμενες αδειοδοτήσεις.

Φυσικά ευχαριστώ θερμότατα τον Αναπλ. Υπουργό Οικονομικών κ. Σκυλακάκη και τον Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Σκρέκα για την ένταξη του έργου και όλο το προσωπικό του Δήμου, τον Προϊστάμενο και τα στελέχη της Τεχνικής μας Υπηρεσίας που εργάστηκαν άοκνα επί πολλούς μήνες.

Και επειδή είμαι σίγουρος ότι θα ερωτηθώ «γιατί μόνο το νότιο τμήμα», απαντώ: γιατί τόσο μεγάλα έργα ιεραρχούνται ανάλογα με τον βαθμό ωριμότητάς τους. Και εφόσον στο Καψάλι υπάρχει ήδη ο αποδέκτης, το αποχετευτικό του νοτίου τμήματος είναι πολύ πιο ώριμο ως έργο από το αποχετευτικό στις άλλες περιοχές του νησιού.

Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι σταματάμε εδώ. Θυμίζω ότι έχουμε ολοκληρώσει τη βασική προκαταρκτική μελέτη για την αποχέτευση και τον βιολογικό της Αγ. Πελαγίας και σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε εξελίξεις και για τον Ποταμό αλλά για την ευρύτερη περιοχή Μητάτων/Παλαιοπόλεως Αβλέμωνα/Διακοφτίου, που αποτελεί μια αυτόνομη διαχειριστική ενότητα σε ό,τι αφορά την διαχείριση των υγρών λυμάτων.

Κλείνοντας, να σας ενημερώσω ότι σύμφωνα με τις δεσμευτικές προθεσμίες του Τ.Α. το έργο πρέπει να έχει συμβασιοποιηθεί μέχρι 31/12/2023, το 50% να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2024 και το σύνολο του έργου μέχρι το τέλος του 2025»