Πολυεθνικές δυνάμεις κομάντο απομακρύνουν τους εγκλωβισμένους αλλοδαπούς -μεταξύ των οποίων και τους Έλληνες- από το Χαρτούμ, την πρωτεύουσα του Σουδάν η οποία έχει μετατραπεί σε πεδίο λυσσαλέων εμφύλιων μαχών. Η πρώτη ομάδα 8 Ελλήνων (με 2 εξ αυτών τραυματίες) έχει ήδη εγκαταλείψει με ασφάλεια την εμπόλεμη χώρα με πτήση γαλλικού αεροσκάφους για 100 επιβάτες συνολικά. Επίσης, από το βράδυ της Κυριακής 23 Απριλίου τα δύο μεταγωγικά αεροσκάφη C-130 και C-27J της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας μετασταθμεύουν σε αεροδρόμιο στη νότια Αίγυπτο, ώστε να μεταφέρουν τους Έλληνες πολίτες στο Τζιμπουτί.
Η ακραία επικινδυνότητα της κατάστασης για τους αμάχους του Χαρτούμ αποτυπώνεται στην επίθεση πυρός που δέχθηκε το όχημα διαφυγής του Μητροπολίτη Νουβίας, Σάββα. Την Κυριακή ο ορθόδοξος αρχιερέας μαζί με 4 ακόμη πολίτες (Έλληνες και μη) προσπάθησαν να μεταβούν από το κτήριο της μητρόπολής του στη γαλλική πρεσβεία του Χαρτούμ. Ο στόχος της απόπειρας δραπέτευσης των πέντε ήταν να βρεθούν υπό την προστασία των Γάλλων και του αποσπάσματος των ειδικών δυνάμεων που επιχειρεί στο Σουδάν για την ασφαλή απομάκρυνση των πολιτών της συγκεκριμένης χώρας.
Όμως, καθώς επιβιβάζονταν σε όχημα, ο Μητροπολίτης και οι υπόλοιποι δέχτηκαν ομοβροντίες πυρών και αναγκάστηκαν να ματαιώσουν την απόδρασή τους, επιστρέφοντας στη Μητρόπολη -ευτυχώς σώοι και αβλαβείς. Οδηγός του οχήματος ήταν ο ίδιος ο κ. Σάββας, ο οποίος δήλωσε σε ελληνικό τηλεοπτικό σταθμό (Open) ότι «είμαστε σε πολύ δύσκολη στιγμή. Χτυπήθηκε το αυτοκίνητο που μας μετέφερε στην πρεσβεία», ενώ ένας από τους Έλληνες επιβάτες στο ίδιο όχημα συμπλήρωσε πως «δεν νιώθω καλά. Χτυπούσαν το αυτοκίνητο. Βγήκαμε έξω για να πάμε στην πρεσβεία και φοβόμουν μην πυροβολήσουν και το κεφάλι μου. Μας είπε ο πρέσβης να βγούμε και βγήκαμε με το αυτοκίνητο του Μητροπολίτη, που οδηγούσε εκείνος. Χτυπούσαν και μας ζήτησαν να γυρίσουμε πίσω».
Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών με επικεφαλής τον ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια έχει τεθεί σε διαρκή συναγερμό και εγρήγορση, για τον συντονισμό όλων των απαραίτητων ενεργειών προκειμένου όλοι οι εγκλωβισμένοι Έλληνες να απομακρυνθούν τάχιστα από το Χαρτούμ. Με προσωπική εντολή απευθείας από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, το ΥΠΕΞ σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας απέστειλε αεροσκάφη και προσωπικό (άνδρες των Ειδικών Δυνάμεων, ιατρούς και νοσηλευτές) στην πλησιέστερη προς το Σουδάν χώρα, την Αίγυπτο.
Το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης προβλέπει ότι στην Αίγυπτο θα σταθμεύουν δύο μεταγωγικά αεροσκάφη (C-130 και C-27J), μαζί με 15 κομάντος της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου, επιφορτισμένοι με την φρούρηση των αεροσκαφών. Στην Αίγυπτο επίσης ο επικεφαλής της Α8 Διεύθυνσης Χωρών Υποσαχάριας Αφρικής του ΥΠΕΞ, Κωνσταντίνος Σούλιος.
Τα δύο αεροσκάφη της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας απογειώθηκαν από την Ελλάδα στις 17:00 της Κυριακής 23/4, ενώ προηγουμένως το ΥΠΕΞ είχε εκδώσει την ακόλουθη ανακοίνωση: «Στο πλαίσιο της συνεχούς παρακολούθησης της κατάστασης στο Σουδάν και συντονισμού ενεργειών για τον απεγκλωβισμό Ελλήνων από τη χώρα αυτή, πραγματοποιήθηκαν σήμερα, 23 Απριλίου, υπό τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, δύο συσκέψεις της Μονάδας Διαχείρισης Κρίσεων, με συμμετοχή της υπηρεσιακής ηγεσίας του ΥΠΕΞ, του Πρέσβη της Ελλάδας στο Κάιρο και του ΓΕΕΘΑ. Η πρώτη έλαβε χώρα το πρωί και η δεύτερη μόλις ολοκληρώθηκε.
» Σε συνέχεια και των διαρκών επικοινωνιών του Υπουργού Εξωτερικών για τον ασφαλή απεγκλωβισμό των Ελλήνων πολιτών από το Σουδάν, η πρώτη ομάδα Ελλήνων πολιτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι δύο τραυματίες, αποχώρησε από το Σουδάν, με τη βοήθεια της Γαλλίας, και βρίσκεται εν πτήσει με προορισμό το Τζιμπουτί. Για το γεγονός αυτό ενημερώθηκε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
» Εκεί ευρίσκονται ήδη η Πρέσβης της Ελλάδας στην Αιθιοπία και η Επίτιμη Πρόξενος της χώρας μας στο Τζιμπουτί για την υποδοχή των συγκεκριμένων Ελλήνων πολιτών και την παροχή οποιασδήποτε βοήθειας.
«Ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς τη Γαλλίδα ομόλογό του, Catherine Colonna, καθώς και προς τη Γαλλίδα Υφυπουργό Εξωτερικών, Χρυσούλα Ζαχαροπούλου, για την ουσιαστική βοήθεια της Γαλλίας στην ασφαλή απομάκρυνση των ανωτέρω Ελλήνων από το Σουδάν. Η διαδικασία και ο συντονισμός με εταίρους στην ΕΕ και συμμάχους για τον απεγκλωβισμό και των υπολοίπων Ελλήνων και των μελών των οικογενειών τους βρίσκονται σε εξέλιξη».
Η σχετική δήλωση του Έλληνα ΥΠΕΞ έχει ως εξής: «Το Σάββατο 15 Απριλίου εκδόθηκε ανακοίνωση από το υπουργείο Εξωτερικών με την οποία έγινε σύσταση στους Έλληνες να αποφεύγουν τα ταξίδια στο Σουδάν. Και όσοι βρίσκονται εκεί, να ενημερώνονται για τις εξελίξεις και να αποφεύγουν τις μετακινήσεις.
» Στις 16 Απριλιου το ΥΠΕΞ επανέλαβε τις οδηγίες και ενημέρωσε για τις ενέργειες στις οποίες έχει προβεί. Η πρεσβεία μας στο Κάιρο διατηρεί διαρκή επαφή με τον επιχώριο Μητροπολίτη Νουβίας, κ. Σάββα, τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας και τον επίτιμο Πρόξενο της Ελλάδας, καθώς επίσης και τον επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Σουδάν. Συγχρόνως έχει ενεργοποιηθεί η μονάδα διαχείρισης κρίσεων, που βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ και συνεδριάζει κάθε πρωί και απόγευμα μαζί με το υπουργείο Άμυνας».
Σε ό,τι αφορά στο επόμενο διάβημά του, ο κ. Δένδιας τόνισε πως «θα θέσω αύριο το πρωί (Δευτέρα 24/4) στο ΣΕΥ στο Λουξεμβούργο ως θέμα απόλυτης προτεραιότητας τον απεγκλωβισμό των πολιτών. Έχω επικοινωνήσει με αξιωματούχους για το θέμα, με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών Σαμέχ Σούκρι στις 18 και 24 Απριλίου, τρεις φορές με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, με την ευρισκόμενη στο Παρίσι Υφυπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας κ. Ζαχαρόπουλου και με τον Πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα τον κ. Τσούνη.
Το Υπουργείο Εξωτερικών γενικότερα παραμένει σε συντονισμό με τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενδεχόμενη επιχείρηση απεγκλωβισμού των Ευρωπαίων υπηκόων. Η κυβέρνηση παραμένει σε διαρκή συνεργασία με τους συμμάχους προς αυτό τον σκοπό. Στον κατάλογο των εγκλωβισμένων Ελλήνων περιλαμβάνονται και οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Διεθνής κινητοποίηση
Με αποστολή ομάδων κομάντο, σχεδόν όλα τα κράτη που έχουν δεχτεί εκκλήσεις από τους πολίτες τους, σπεύδουν να τους απομακρύνουν από το Σουδάν. Οι ένοπλες δυνάμεις Βρετανίας και ΗΠΑ έχουν ήδη εκκενώσει τις πρεσβείες τους στο Χαρτούμ, απομακρύνοντας δεκάδες πολιτών, διπλωματών κ.λπ.
Οι αποστολές αυτές είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, καθώς οι εχθροπραξίες ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, τον κυβερνητικό στρατό υπό τον στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν και τις δυνάμεις της παραστρατιωτικής οργάνωσης Rapid Support Forces (RSF) με αρχηγό τον, επίσης στρατηγό, Μοχάμεντ Χάμπνταν Νταγκάλο κλιμακώνονται από ώρα σε ώρα, μετρώντας κιόλας σχεδόν 10 ημέρες. Ήδη, περισσότεροι από 420 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη διάρκεια των συγκρούσεων, 3.700 είναι τραυματίες και εκατομμύρια κατοίκων του Σουδάν ζουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και υδροδότηση.
Εκτός από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, μεταξύ πολλών άλλων χωρών όπως η Ινδία, Γκάνα, η Λιβύη κ.α., η Γερμανία ανακοίνωσε ότι ένα αεροσκάφος της προσγειώθηκε στο Χαρτούμ, μολονότι η επιχείρηση εκκένωσης των Γερμανών πολιτών προβλέπεται να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Επιπλέον, αξιοσημείωτο είναι ότι, σύμφωνα με επίσημη πληροφόρηση από τη ρωσική κυβέρνηση, όλοι οι Ρώσοι πολίτες έχουν απομακρυνθεί ασφαλώς από το Χαρτούμ.
Ο Πάπας Φραγκίσκος, την Κυριακή 23/4, στο πλαίσιο της καθιερωμένης δημόσιας προσευχής του στη Ρώμη, απηύθυνε έκκληση προς όλους να σταματήσει η εμφύλια αιματοχυσία στο Σουδάν. Εντούτοις, οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές του σουδανικού εμφυλίου, προς το παρόν αλληλοκατηγορούνται για την επίθεση σε γαλλική μηχανοκίνητη φάλαγγα.