Γιγάντια κομμάτια τσιμέντου που πετάχτηκαν δεκάδες μέτρα μακριά, παραμορφωμένες λαμαρίνες, φοίνικες καλυμμένοι από σκόνη: η εξέδρα εκτόξευσης μόλις που έμεινε όρθια μετά την επεισοδιακή πρώτη εκτόξευση του Starship.
Ο νέος πύραυλος της SpaceX, ο ισχυρότερος και μεγαλύτερος όλων των εποχών με ύψος 120 μέτρα, εκτοξεύτηκε την Πέμπτη στην παρθενική του πτήση, η οποία όμως τερματίστηκε πρόωρα με μια θεαματική έκρηξη σε ύψος 30 χιλιομέτρων.
Αρκετοί από τους 33 κινητήρες έσβησαν κατά τη σύντομη πτήση και το Starship απέτυχε να απελευθερωθεί από τον πύραυλο Super Heavy, αναγκάζοντας έτσι τη SpaceX να στείλει εντολή αυτοκαταστροφής.
Παρόλο που η πτήση δεν ολοκληρώθηκε, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Έλον Μασκ δήλωσε πως το εγχείρημα ήταν επιτυχές, καθώς προσέφερε χρήσιμα δεδομένα για την τελειοποίηση του πυραύλου και τον σχεδιασμό της επόμενης πτήσης «σε ένα ή δύο μήνες».
Νωρίτερα είχε εξάλλου δηλώσει πως θα ήταν «νίκη» για τη SpaceX αν η εξέδρα εκτόξευσης έμενε στη θέση της.
Η ασυνήθιστη πλατφόρμα από την οποία εκτοξεύεται το Starship πράγματι έμεινε όρθια, μοιάζει όμως να επέζησε από πυρηνική έκρηξη.
Η τρομακτική ισχύς των 33 κινητήρων του πυραύλου Super Heavy άνοιξε κρατήρα στο μπετόν κάτω από την πλατφόρμα και αποκάλυψε παραμορφωμένα σίδερα οπλισμού.
«Η δύναμη των κινητήρων όταν ανέβασαν ισχύ μπορεί να διέλυσε το μπετόν αντί απλώς να το διαβρώσει» έγραψε ο Μασκ στο Twitter.
Σκόνη και χαλίκια εκτινάχθηκαν μέχρι την ακτή του Ατλαντικού, περίπου 400 μέτρα από τις εγκαταστάσεις της SpaceX στη Μπόκα Τσίκα του Μεξικού, ενώ τo ωστικό κύμα παραμόρφωσε τις μεταλλικές δεξαμενές καυσίμων και το σύννεφο της εκτόξευσης κάλυψε μια κωμόπολη σε απόσταση 10 χιλιομέτρων, ανέφεραν τοπικά μέσα.
«Η ακτίνα στην οποία έφτασαν τα συντρίμμια ήταν πιθανότατα μεγαλύτερη από ό,τι περίμενε κανείς» σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Όλιβερ ντε Ουέκ, καθηγητής Αστροναυτικής και Μηχανικής στο MIΤ.
Για την επισκευή των εκτεταμένων ζημιών «θα χρειαστούν αρκετοί μήνες» εκτίμησε.
Απόσβεση
Οι εγκαταστάσεις της SpaceX στο Μπόκα Τσίκα ήταν αναμενόμενο να υποστούν ζημιές λόγω της απουσίας δύο συστημάτων εκτόνωσης που υπάρχουν σχεδόν πάντα στις εκτοξεύσεις πυραύλων.
Το πρώτο είναι ένα χαντάκι κάτω από την εξέδρα, μέσα στο οποίο διοχετεύονται οι φλόγες και τα καυσαέρια. Το δεύτερο είναι ένα εκτόνωσης που πλημμυρίζει τον χώρο με νερό για να περιορίσει τη θερμοκρασία και τους κραδασμούς.
Μετά την εκτόξευση της Πέμπτης, ο Μασκ αποκάλυψε ότι η SpaceX αναπτύσσει «μια γιγάντια ατσάλινη πλάκα που ψύχεται με νερό» και τοποθετείται κάτω από την πλατφόρμα από του πυραύλου.
Η πλάκα «δεν ήταν έτοιμη έγκαιρα» για τη δοκιμαστική πτήση και οι μηχανικοί της εταιρείας υπολόγισαν «εσφαλμένα» ότι η εξέδρα θα άντεχε την πυροδότηση.
Η ιδέα της πλάκας θα μπορούσε να είναι «καλή λύση» εκτίμησε ο Φίλιπ Μέτζγκερ, ο οποίος έχει εργαστεί σε μελέτες για τις εξέδρες εκτόξευσης της NASA.
«Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο πύραυλος είναι τόσο μεγάλος και χρειάζεται τόση ώρα για να απομακρυνθεί από την εξέδρα» ώστε η θερμότητα των κινητήρων «θα μπορούσε να λιώσει το ατσάλι.
Αυτό μπορεί να αποτραπεί με τη διοχέτευση νερού μέσα από κανάλια στο εσωτερικό της πλάκας, αρκεί η ροή να είναι αρκετή, πρόσθεσε ο Μέτζγκερ.
Η διαδικασία όμως μπορεί να διαρκέσει μήνες, καθώς ο σχεδιασμός της εξέδρας εκτόξευσης είναι εξίσου περίπλοκος με τον σχεδιασμό του ίδιου του πυραύλου, είπε.
Πάντως οι φθορές στην εξέδρα εκτόξευσης δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Στη παρθενική του πτήση τον Νοέμβριο, ο νέος πύραυλος της NASA SLS προκάλεσε φθορές στις εγκαταστάσεις, καθώς μεταξύ άλλων κατέστρεψε τους ανελκυστήρες που μεταφέρουν το πλήρωμα.
Βαγγέλης Πρατικάκης/in.gr