Το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών ενδέχεται να αγγίξουν φέτος οι πωλήσεις ιδιωτικών τζετ, αυξάνοντας τον παγκόσμιο στόλο και επιφέροντας ακόμα μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση στον πλανήτη.
Υπερδιπλασιασμός Σύμφωνα με έκθεση δύο αμερικανικών think tanks που επικαλείται ο Guardian, του αμερικανικού ινστιτούτου μελετών πολιτικής και της ομάδας Patriotic Millionaires, ο παγκόσμιος στόλος των ιδιωτικών τζετ έχει υπερδιπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ενώ πέρυσι πραγματοποιήθηκαν περισσότερες ιδιωτικές πτήσεις από ποτέ. Όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά το ένα τέταρτο από την περίοδο της πανδημίας, όταν οι πτήσεις κάθε είδους σχεδόν σταμάτησαν σε πολλές χώρες για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, το 2022 σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιήθηκαν 5,3 εκατομμύρια ιδιωτικές πτήσεις. Καταρρίφθηκε έτσι το προηγούμενο ρεκόρ το οποίο είχε σημειωθεί το 2007, πριν από την οικονομική κρίση του 2008 και την παγκόσμια ύφεση.
Φέτος, οι πωλήσεις μεταχειρισμένων και νέων ιδιωτικών τζετ προβλέπεται να φτάσουν τα 34,6 δισ. δολάρια από 34,1 δισ. δολάρια πέρυσι.
Όπως σημειώνει ο Guardian, αν και τα ταξίδια με ιδιωτικά τζετ αποτελούν μόνο το 4% της παγκόσμιας αγοράς αερομεταφορών, παράγουν περίπου 10 φορές περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου ανά επιβάτη.
Επιδοτούμενες ιδιωτικές πτήσεις
Επηρρεασμένος από τα ευρήματα της έκθεσης, ο Stephen Prince, αντιπρόεδρος των Patriotic Millionaires [μιας ομάδας πλουσίων Αμερικανών που τάσσονται υπέρ της φορολόγησης του πλούτου] και ιδρυτής της Card Marketing Services, δήλωσε ότι εγκαταλείπει το αεροσκάφος του. «Η πτήση με ιδιωτικό τζετ είναι καταπληκτική, είναι η καλύτερη ταξιδιωτική εμπειρία που έχω ζήσει ποτέ», είπε. «Αλλά έχοντας διαβάσει αυτή την έκθεση, αποφάσισα να πουλήσω το τζετ μου. Είναι πρακτικά αδύνατο να συνδυάσω οποιοδήποτε ίχνος ανησυχίας για το περιβάλλον και την ανθρωπότητα με τον υπέρτατο εγωισμό του να πηδήξω σε ένα μεγάλο τζετ ολομόναχος. Απλά δεν είναι σωστό.»
Στις ΗΠΑ, που εξακολουθούν να είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στα ταξίδια με ιδιωτικά και επαγγελματικά τζετ, οι επιβάτες των εμπορικών πτήσεων ουσιαστικά επιδοτούν τις ιδιωτικές πτήσεις. Και αυτό γιατί οι φόροι που επιβάλλονται στις ιδιωτικές αερομεταφορές συγκέντρωσαν μόνο το 2% των φορολογικών εσόδων που αποτελούν την κύρια χρηματοδότηση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, η οποία διαχειρίζεται τον έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας – και αυτό παρά το γεγονός ότι τα ιδιωτικά τζετ αντιστοιχούσαν στο 17% των πτήσεων που διεκπεραιώθηκαν.
Ο Chuck Collins, συν-συγγραφέας της έκθεσης, διευθυντής του προγράμματος για την ανισότητα και το κοινό καλό στο Ινστιτούτο Πολιτικών Μελετών, δήλωσε: Τα ταξίδια με ιδιωτικά τζετ από δισεκατομμυριούχους και υπερπλούσιους επιβάλλουν ένα τεράστιο κόστος στους υπόλοιπους από εμάς. Δεν είναι μόνο το ότι οι απλοί ταξιδιώτες και οι φορολογούμενοι επιδοτούν τον εναέριο χώρο για τα ιδιωτικά τζετ, αλλά και ότι οι ιδιωτικές πτήσεις προκαλούν σημαντικά μεγαλύτερη ρύπανση από ό,τι οι υπόλοιποι επιβάτες. Αν δεν μπορούμε να απαγορεύσουμε τα ιδιωτικά τζετ, θα πρέπει τουλάχιστον να τα φορολογήσουμε και να απαιτήσουμε να πληρώνουν για να αντισταθμίζουν τις περιβαλλοντικές ζημιές και τις επιδοτήσεις τους.»
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="900" width="1200" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
«Να επιβληθεί φόρος»
Η ομάδα Patriotic Millionaires συνιστά την επιβολή φόρου 10% σε όλες τις αγορές μεταχειρισμένων ιδιωτικών αεροσκαφών και φόρο 5% στα νέα αεροσκάφη. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την είσπραξη φόρων ύψους 2,6 δισ. δολαρίων πέρυσι, σύμφωνα με την έκθεση. Η ομάδα επιζητά επίσης τον διπλασιασμό (τουλάχιστον) των φόρων καυσίμων στα ταξίδια με ιδιωτικά τζετ, σε σύγκριση με την εμπορική αεροπορία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ίλον Μασκ, ιδιοκτήτης του Twitter και ιδρυτής της Tesla, κατονομάζεται στην έκθεση ως «ο πιο ενεργός υπερεπιβάτης στις ΗΠΑ». Αγόρασε ένα νέο τζετ, πραγματοποίησε κατ’ εκτίμηση 171 πτήσεις το 2022, συμπεριλαμβανομένης μιας που διήρκεσε μόνο έξι λεπτά, συνέβαλε στην κατανάλωση περισσότερων από 800.000 λίτρων καυσίμων και ήταν υπεύθυνος για περισσότερους από 2.000 τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Αν εφαρμόζονταν οι προτεινόμενες αυξήσεις φόρων, πέρσι θα πλήρωνε 4 εκατ. δολάρια σε φόρους για το ιδιωτικό του τζετ.