Βαρουφάκης: Ο φιλελεύθερος κομμουνιστής

Το δεύτερο μέρος του οράματός του για την οικονομία παρουσίασε χθες από την Καβάλα ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος υπόσχεται στους πολίτες την αναβίωση του αυτοδιαχειριστικού μοντέλου για τις οικονομικές ανταλλαγές που είχε θεσπίσει ο Τίτο στην πρώην Γιουγκοσλαβία.

Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής του Μέρα25 δεσμεύεται απέναντι στους πολίτες ότι θα προχωρήσει σε κοινωνικοποίηση των μετοχών των ιδιωτικών εταιρειών, χωρίς να υπάρξει προηγουμένως καμία επαναστατικά βίαιη αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των επιχειρήσεων. Με αυτόν τον τρόπο, εργαζόμενοι και εργοδότες επιχειρείται να εκμηδενίσουν τις μεταξύ τους οικονομικές αποστάσεις και, την ίδια στιγμή, ο ιδιώτης επιχειρηματίας θα είναι εκείνος που αναλαμβάνει το επιχειρηματικό ρίσκο με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε χρήμα, σε χρόνο, σε φθορά της ατομικής υγείας.

Ο κόσμος της εργασίας θα ζει μέσα στην ευζωία των υλικών όρων διαβίωσης σε συνθήκες καπιταλισμού και, την ίδια στιγμή, θα απολαμβάνει τα κέρδη από την από κοινού διανομή των μετοχών, χωρίς να έχει αναλάβει κανένα επιχειρηματικό ρίσκο, χωρίς να έχει συμμετάσχει στην ανάληψη επιχειρηματικής επένδυσης. Οι εργαζόμενοι θα μοιράζουν μαζί τις μετοχές, θα διοικούν μαζί και θα μοιράζονται μεταξύ τους τα μερίδια από τα κέρδη, δίχως καμία προηγούμενη εμπλοκή στην διαδικασία της επένδυσης.

«Σκεφτείτε μια αλλαγή στο εταιρικό δίκαιο πολύ απλή: Ότι οι μετοχές στις επιχειρήσεις είναι όπως οι φοιτητικές ταυτότητες στα πανεπιστήμια. Πας στο πανεπιστήμιο, γράφεσαι, έχεις περάσει, μπαίνεις. Σου δίνουν μια φοιτητική ταυτότητα. Δεν πληρώνεις, δεν την αγοράζεις, δεν μπορείς να την πουλήσεις, μπορείς να την χρησιμοποιήσεις … Φανταστείτε οι μετοχές να ήταν έτσι. Να μην αγοράζονταν, να μην ήταν εμπορεύματα, να μην πωλούνταν και να μην νοικιάζονταν. Και να έδιναν μια ψήφο σε όλους τους εργαζόμενους μιας επιχείρησης…Αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχεις οριζοντιοποίηση, σημαίνει όμως ότι η συνέλευση των μετόχων θα αποτελείται από όλους τους εργαζόμενους. Σκεφτείτε πόσο επαναστατικό θα ήταν αυτό. Τεχνικά, νομικά αν το δείτε, είναι πάρα πολύ απλό. Αλλάζεις το εταιρικό δίκαιο…», τόνισε ο Γιάνης Βαρουφάάκης, ο οποίος υπόσχεται νομικό – ειρηνικό πέρασμα στην κατάργηση των χρηματιστηρίων:

«Kαταργούνται τα χρηματιστήρια», υποστήριξε ο επικεφαλής του Μέρα25 και πρόσθεσε: «Τι είναι το χρηματιστήριο ; Μια αγορά όπου αγοράζονται και πωλούνται μετοχές. Αν οι μετοχές είναι προσωποπαγείς και δεν αγοράζονται, ούτε πωλούνται, πάνε τα χρηματιστήρια! Αντε γεια! Καταργείται η αγορά χρήματος. Δεύτερον, καταργείται η αγορά εργασίας. Δεν υπάρχει πια αφεντικό και προλετάριος. Οταν είσαι σε μια επιχείρηση, 300 άτομα, 30 άτομα… εσείς αποφασίζετε ως γενική συνέλευση πως θα γίνει η μοιρασιά του πλεονάσματος της επιχείρησης. Ξαφνικά δεν υπάρχει διαφοροποίηση κέρδους και μισθού. Δεν υπάρχει κέρδος και δεν υπάρχουν μισθοί. Υπάρχει πλεόνασμα. Αν η επιχείρηση βγάζει 100 και τα έξοδά της είναι 80, μένουν 20. Και εσείς οι μέτοχοι αποφασίζετε αυτά τα 20 πως θα τα μοιράσετε. Μπορείτε να τα μοιράσετε εξίσου… Και τι παίρνει ο καθένας; Ποσοστό του πλεονάσματος. Δεν υπάρχει διαφοροποίηση κέρδους και μισθού».

«Αυτό είναι το όραμά μας», συμπέρανε ο Γιάνης Βαρουφάκης, «ένα όραμα που έχει λειτουργήσει για κάποια χρόνια στην καλή περίοδο της Γιουγκοσλαβίας πριν αρχίσουν να δανείζονται μετά το 1971 τεράστια ποσά με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν».

Πρόκειται, κατά τον Βαρουφάκη πάντοτε, για «μια πραγματική επανάσταση στις σχέσεις εργατών και κεφαλαίου, επειγόντως απαραίτητη για να σωθούν οι εργαζόμενοι από τη ρωμαϊκή αρένα που έχει καταντήσει η σημερινή εργασιακή ζούγκλα, και να μπορέσουν τα εργασιακά δικαιώματα να μπουν επιτέλους στον 21ο αιώνα».

Με αυτές τις προτάσεις, όμως, ο επικεφαλής του Μέρα25, ως φιλελεύθερος κομμουνιστής όπως αυτοκαθορίζεται, διασύρει ακόμη περισσότερο το ιστορικά αποτυχημένο εγχείρημα του Τίτο στην πρώην Γιουγκοσλαβία και ταυτόχρονα, υπονομεύει την δυναμική που έχει η ατομική οικονομική ελευθερία.