Die Zeit: 21 χρόνια Ερντογάν είναι αρκετά

Η φιλελεύθερη εφημερίδα της Γερμανίας είναι αρνητική σε μία νέα θητεία Ερντογάν και η αντίταξή της έρχεται να προστεθεί σε αυτές άλλων εφημερίδων και περιοδικών του δυτικού κόσμου (Washington Post, Economist, Faz).

«Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές εκλογές. Μετά από 21 χρόνια στην κυβέρνηση, οι ψηφοφόροι θα πρέπει να αποσύρουν τον Πρόεδρο Ερντογάν», σημειώνει ο διευθυντής της εφημερίδας. Ο Ερντογάν είναι επικεφαλής της Τουρκίας από το 2002, ως αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος, πρωθυπουργός και πρόεδρος, με εκτεταμένες εξουσίες από το 2017. Τα 21 χρόνια στην εξουσία είναι πολλά για τις δημοκρατίες που είναι προσανατολισμένες προς την αλλαγή ηγεσίας. Οι Γερμανοί λοιπόν γύρισαν την πλάτη στον Χέλμουτ Κολ και την Άνγκελα Μέρκελ μετά από 16 χρόνια άσκησης εξουσίας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία, οι προεδρικές θητείες περιορίζονται σε οκτώ και δέκα χρόνια. Ο 69χρονος Ερντογάν θέλει τώρα να παρατείνει τον χρόνο του στην κυβέρνηση κατά άλλα πέντε έως 26 χρόνια.

Πρόκειται για διαστάσεις σχεδόν Πούτιν.  Τι θέλει να εξασφαλίσει ο Ερντογάν παραμένοντας στην εξουσία; Τι δεν έχει κάνει ακόμα;

Ο Ερντογάν είχε ήδη χρησιμοποιήσει τη δύναμή του το 2019 για να αρνηθεί τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών. Το γεγονός ότι χρησιμοποιεί το δικαστικό σώμα για πολιτικούς σκοπούς, διώκοντας στελέχη της αντιπολίτευσης και φιμώνοντας τους επικριτές του, δεν τον έχει βλάψει ιδιαίτερα στη χώρα, αλλά εκτός αυτής. Μπόρεσε να κερδίσει τους οπαδούς του με μια πολιτική που απευθυνόταν στα θρησκευτικά αισθήματα και την εθνική υπερηφάνεια. Το ότι ο χρόνος του Ερντογάν θα μπορούσε ακόμη να τελειώσει οφείλεται στην κακή οικονομική κατάσταση. Η δυσαρέσκεια για τον πρόεδρο αντανακλάται σε έρευνες και ο πρόεδρος απαντά με γενναιοδωρία: οι κατώτατοι μισθοί, οι συντάξεις και οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων αυξάνονται, δύο εκατομμύρια εργαζόμενοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα, οι τιμές επιδοτούνται, το ιδιωτικό κόστος είναι περιορισμένο.

Το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης έχει ο Ερντογάν

Θα ήταν λάθος να κατηγορήσουμε τον Ερντογάν μόνο για την οξεία δυστυχία. Οι οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έπληξαν την Τουρκία, αν και η αναδυόμενη οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα. Η βιομηχανία, η μηχανή της (εξαγωγικής) οικονομίας, λειτουργεί, ο τουρισμός έχει ανακάμψει. Ωστόσο, οι πολιτικές του σημαίνουν ότι οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες από όσες θα περίμενε κανείς. Έκανε πολύ λίγα σε σχέση με τις μεγάλες δυνατότητες της χώρας και τον αρκετά νέο πληθυσμό της στη διεπαφή Ευρώπης και Ασίας. Η θρησκευτικά καμουφλαρισμένη, σκωπτική ιδέα της οικονομικής θεωρίας του, σύμφωνα με την οποία ο υψηλός πληθωρισμός καταπολεμάται με χαμηλά επιτόκια, πυροδοτεί τη φωτιά της υποτίμησης του νομίσματος, που εξακολουθεί να είναι 43%. Κάνει τη ζωή δύσκολη για εκατομμύρια οικογένειες. Και η ευθύνη φέρει κυρίως την υπογραφή του Τούρκου προέδρου.