Μετά την Ιρλανδία, την Πορτογαλία αλλά και την Ελλάδα, τώρα η Ισπανία εξετάζει κι αυτή να επιβάλει μεγαλύτερους περιορισμούς στη χορήγηση «χρυσής βίζας». Η κίνηση αυτή από τις περισσότερες χώρες γίνεται σε μια προσπάθεια να συγκρατηθούν οι τιμές των ακινήτων που έχουν φτάσει στα ύψη, αλλά και να αντιμετωπιστούν φαινόμενα εκμετάλλευσης του προγράμματος από μη κατοίκους της ΕΕ που θέλουν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι χώρες που προσφέρουν χρυσές βίζες ξεκίνησαν να το κάνουν σε μια προσπάθεια να αυξήσουν τα δημόσια έσοδά τους, να αυξηθούν οι εισροές μετρητών σε αυτές και να κλείσουν τρύπες στους κρατικούς προϋπολογισμούς.
Η Ισπανία τερμάτισε το δικό της αντίστοιχο πρόγραμμα στις αρχές του τρέχοντος έτους, ενώ σε περιορισμούς ετοιμάζεται να προχωρήσει και η Πορτογαλία, όπως δείχνουν στοιχεία του Bloomberg. Η Ελλάδα θέλει θα διπλασιάσει το επενδυτικό όριο στα 500.000 ευρώ για τη χορήγηση χρυσής βίζας σε πολλές βασικές τοποθεσίες με μεγάλη ζήτηση, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας.
Ηδη από το 2022 οι αντιδράσεις για τα προγράμματα χρυσής βίζας είναι πολλές στο εσωτερικό των χωρών που τις προσφέρουν. Κύριος παράγοντας είναι οι μαζικές αγορές κατοικιών από ξένους, οι οποίες έχουν αρχίσει να δημιουργούν τεράστια προβλήματα, καθώς οδηγούν σε μεγάλη άνοδο των τιμών και αποκλείουν τους ντόπιους από το να βρουν προσιτή στέγη. Μεγάλες τέτοιες αντιδράσεις κατά ξένων αγοραστών που εντάσσονται σε προγράμματα χρυσής βίζας, όπως είναι πολλοί Κινέζοι για παράδειγμα, έχουν καταγραφεί στην Πορτογαλία αλλά και αλλού.
Η περίπτωση της Πορτογαλίας Είναι ενδεικτικό ότι μόνο στην Πορτογαλία οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν πέρυσι σχεδόν κατά 19%, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται το Bloomberg. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση των τελευταίων 30 ετών, η οποία αποδίδεται κυρίως σε ξένους αγοραστές οι οποίοι αναζητούν καλύτερο κλίμα – αλλά κυρίως τα προνόμια που προσφέρει η χρυσή βίζα την οποία διαθέτει η χώρα.
Η ΕΕ πιέζει εδώ και καιρό τις κυβερνήσεις να βάλουν φρένο στα προγράμματα χρυσής βίζας, με το σκεπτικό ότι είναι αντιδημοκρατικά και μπορούν να χρησιμεύσουν ως μέσο εισόδου βρώμικου χρήματος στο μπλοκ. Η Ιρλανδία τερμάτισε το δικό της πρόγραμμα στις 15 Φεβρουαρίου. Καθώς και η Πορτογαλία οδεύει προς τα εκεί, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στο Bloomberg ότι αυξάνεται το κύμα ενδιαφέροντος για τέτοια προγράμματα σε Ελλάδα και Ισπανία.
Τα όσα διαθέσιμα στοιχεία υπάρχουν -και δεν είναι πάρα πολλά- δείχνουν ότι η σημαντική πλειονότητα των ατόμων που επωφελούνται από τα προγράμματα είναι από την Κίνα. Στην Ιρλανδία, η οποία χορήγησε άδεια διαμονής με αντάλλαγμα επενδύσεις σε ακίνητα τουλάχιστον 500.000 ευρώ σε αγοραστές με προσωπική περιουσία τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ, οι κινέζοι υπήκοοι αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 90% των 1.727 αιτήσεων που εγκρίθηκαν από το 2012 μέχρι το τέλος του προγράμματος. Στην Ελλάδα, αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% των 12.818 από τις χρυσές βίζες που εκδόθηκαν την τελευταία δεκαετία. Στην Πορτογαλία, το ποσοστό ανέρχεται σε 50% των 11.758 αδειών αυτών που έχουν χορηγηθεί από το 2012, σύμφωνα με το Bloomberg.