Τουρκία: Κάθε εθνικιστική ψήφος μετράει

Στις ανακοινώσεις που ήλθαν κατόπιν διαβουλεύσεων από την έδρα του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP) επιβεβαιώθηκε ότι παραμένει ακέραια η στήριξη στον αγώνα για την «ανατροπή του τερατώδους καθεστώτος Ερντογάν», όμως η απογοήτευση για τις κινήσεις Κιλιτσντάρογλου αντικατοπτρίστηκε εμφανώς στο γεγονός ότι ουδεμία αναφορά έγινε στον ίδιον, ενώ επισημάνθηκε πως η απόφαση που ελήφθη δεν αφορά σε επιλογή προσώπου, αλλά επιλογή καθεστώτος.

Τις προσδοκίες τους όχι μόνο για την εκλογική έκβαση της 14ης Μαΐου, αλλά και για τα «δημοκρατικά διαπιστευτήρια» του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, είδαν να διαψεύδονται τα φιλοκουρδικά κόμματα της Τουρκίας υπό το φως της συμφωνίας του υποψηφίου της Συμμαχίας του Έθνους με την ακροδεξιά παράταξη του Ουμίτ Οζντάγ εν όψει της τελικής αναμέτρησης της Κυριακής, στην οποία κάθε (εθνικιστική) ψήφος μετράει. Αν και πιο μουδιασμένα, εξακολουθούν όμως να στηρίζουν το συνολικό αγώνα για την απομάκρυνση του καθεστώτος Ερντογάν, τη στιγμή μάλιστα που οι δημοσκοπήσεις, εφόσον επαληθευτούν, εμφανίζουν τον Τούρκο πρόεδρο σε τροχιά κατάκτησης ακόμη μεγαλύτερης νίκης από αυτήν του 2018.

Στις ανακοινώσεις που ήλθαν κατόπιν διαβουλεύσεων από την έδρα του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP) επιβεβαιώθηκε ότι παραμένει ακέραια η στήριξη στον αγώνα για την «ανατροπή του τερατώδους καθεστώτος Ερντογάν», όμως η απογοήτευση για τις κινήσεις Κιλιτσντάρογλου αντικατοπτρίστηκε εμφανώς στο γεγονός ότι ουδεμία αναφορά έγινε στον ίδιον, ενώ επισημάνθηκε πως η απόφαση που ελήφθη δεν αφορά σε επιλογή προσώπου, αλλά επιλογή καθεστώτος.

Το πρωτόκολλο που υπεγράφη μεταξύ του επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, και του αρχηγού του ακροδεξιού κόμματος Νίκη (Zafer Partisi), Ουμίτ Οζντάγ, πυροδότησε τριγμούς καθώς αγγίζει μία καθαρή «κόκκινη γραμμή» του HDP: «Εγγυάται» τη διατήρηση της πρακτικής καθαίρεσης Κούρδων δημάρχων στη νοτιοανατολική Τουρκία που κατηγορούνται για σχέσεις με το PKK, και αντικαθίστανται από διορισθέντες από την κυβέρνηση αξιωματούχους.

Το κόμμα Νίκη του Οζντάγ είναι η βασική συνιστώσα της Συμμαχίας ΑΤΑ που στήριξε την υποψηφιότητα του επίσης ακροδεξιού, προερχόμενου από τις τάξεις του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) Σινάν Ογάν, τρίτου προεδρικού υποψηφίου που απέσπασε ποσοστό 5,17% στον πρώτο εκλογικό γύρο ερχόμενος σε ρόλο ρυθμιστή. Και ενώ ο ίδιος ο Ογάν «ψηφίζει» Ερντογάν στην αναμέτρηση της 28ης Μαΐου, ο Ουμίτ Οζντάγ δίνει αντίθετα τη στήριξή του στον Κιλιτσντάρογλου, με συνέπεια η σύνθεση του ήδη ετερόκλητου μετώπου της αντιπολίτευσης να καθίσταται ακόμη πιο δαιδαλώδης σε μία Τουρκία όπου συνολικά ο εθνικισμός ενισχύεται.

Ποσοστό τη τάξεως του 2,23%, που μεταφράζεται σε 1.215.264 ψήφους, απέσπασε το ακροδεξιό Κόμμα στις κάλπες για την Εθνοσυνέλευση, στην οποία επικράτησε η κυβερνώσα Λαϊκή Συμμαχία των Ερντογάν και Μπαχτσελί, ενώ το Πράσινο Αριστερό Κόμμα, υπό την ομπρέλα του οποίου κατήλθε το HDP μπροστά στην απειλή απαγόρευσης, έλαβε ποσοστό 8,82% (4.803.774 ψήφους).

«Η μοναδική επιλογή είναι να απαλλαγούμε από τον Ερντογάν και την εξουσία που αυτός εκπροσωπεί». Θα πάμε ολοκληρωτικά στην κάλπη και όλοι μαζί θα αλλάξουμε το μονοπρόσωπο καθεστώς» ανακοίνωσε την Πέμπτη η συμπρόεδρος του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών, Περβίν Μπουλντάν, με τον εκπρόσωπο του Πράσινου Αριστερού Κόμματος, Ιμπραχίμ Ακίν, να συμπληρώνει ότι δεν πρόκειται για επιλογή προσώπου, αλλά επιλογή καθεστώτος. Κανείς εκ των δύο δεν αναφέρθηκε ονομαστικά στον Κιλιτσντάρογλου.

Σαφείς ήταν επίσης οι αιχμές που άφησε η Περβίν Μπουλντάν για το πρωτόκολλο που υπέγραψαν Κιλιτσντάρογλου-Οζντάγ για το Προσφυγικό, λέγοντας ότι «πρέπει να σημειωθεί πως το να κάνουμε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες υλικό πολιτικό συμφερόντων είναι λάθος και απάνθρωπο». Η στροφή Κιλιτσντάρογλου προς το εθνικιστικό ακροατήριο μετά την ήττα της 14ης Μαΐου με τις διακηρύξεις ότι «θα διώξει» όλους τους πρόσφυγες, και η ακόλουθη σύμπλευση με τον ακροδεξιό Οζντάγ, έχουν εγείρει ενστάσεις και εντός του εξακομματικού συνασπισμού και συγκεκριμένα από την πλευρά του κόμματος του πρώην πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου. Έντεκα ιδρυτικά στελέχη του κόμματος έχουν ήδη αποχωρήσει, και προσχωρήσει στο κυβερνών AKP, κατηγορώντας τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης για ναζιστική ρητορική.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είχε επιδοθεί σε ασκήσεις ισορροπίας προς εξασφάλιση της καίριας ψήφου των Κούρδων χωρίς ταυτόχρονα να διακινδυνεύσει απώλειες από τους κόλπους των εθνικιστών. Δεδομένου ότι ηταν κάτι παραπάνω από αδύνατη η πολιτική συνύπαρξη με το Καλό Κόμμα (IYI) της πρώην «λύκαινας» Μεράλ Ακσενέρ, το HDP δεν μετείχε στην εξακομματική συμμαχία της αντιπολίτευσης, στήριξε όμως ανοιχτά τον Κιλιτσντάρογλου χωρίς να κατεβάσει δικό του υποψήφιο. Αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα της εκλογικής έκβασης· ήταν τρίτο κόμμα στην προηγούμενη Εθνοσυνέλευση και ο φυλακισμένος ηγέτης του Σελαχατίν Ντεμιρτάς είχε συγκεντρώσει στην προεδρική αναμέτρηση του 2018 ποσοστό 8,40%, με την Μεράλ Ακσενέρ να ακολουθεί με 7,29%.

Μία όσο απομακρυσμένη και αν μπορεί να ήταν ενδεχόμενη απόσυρση της στήριξής του HDP στον Κιλιτσντάρογλου θα συνιστούσε κάτι πολύ περισσότερο από χαριστική βολή για την αντιπολίτευση και την ίδια τη χώρα, δεδομένου ότι η «δύναμη» του Ερντογάν την επόμενη ημέρα θα συνεξαρτηθεί από την έκταση της νίκης του.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις -εφόσον επαληθευτούν, κάτι που δεν συνέβη στον πρώτο εκλογικό γύρο- εμφανίζουν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εξασφαλίζει ποσοστό παραπλήσιο ή ακόμη και μεγαλύτερο από το 52,59% που είχε λάβει το 2018, επικρατώντας από την πρώτη Κυριακή, με τον τότε υποψήφιο του CHP Μουχαρέμ Ιντζέ να συγκεντρώνει 30,64%. Ποσοστό 52,7% λαμβάνει ο Τούρκος πρόεδρος σε μέτρηση της εταιρείας Konda, ενώ ακόμη υψηλότερα τον εμφανίζει μέτρηση της εταιρείας Asal «δίνοντάς» του ποσοστό 53,4%, παρόλο που έχει απέναντί του για πρώτη φορά ενωμένη την αντιπολίτευση, όσο ετερόκλητη και διχασμένη κι αν είναι.

Tο προβάδισμα με το οποίο τελικά τερμάτισε ο Ερντογάν στον πρώτο γύρο της 14ης Μαΐου (49,52% έναντι 44,88% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου) μαζί με τη στήριξη του Σινάν Ογάν στην πραγματικότητα αφήνουν ελάχιστα περιθώρια αισιοδοξίας στην αντιπολίτευση για κάποια ανατροπή. Για μία νίκη Κιλιτσντάρογλου στις εκλογές της Κυριακής θα χρειαζόταν όχι μόνο να διατηρήσει όσες ψήφους έλαβε, αλλά και να τις αυξήσει κατά σχεδόν 2,5 εκατομμύρια.