Teneo, Capital Economics: Ο Ερντογάν δεν θα αλλάξει πορεία

Με τη λίρα να κινείται σε ιστορικά χαμηλά και με τους επενδυτές να αισθάνονται ανήσυχοι από τη νίκη Ερντογάν, η μόνη ελπίδα για τις αγορές, κατά τους αναλυτές, είναι ο Τούρκος πρόεδρος να νιώσει πλέον αρκετά ασφαλής πολιτικά για να επιστρέψει στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική. Η Teneo Intelligence θεωρεί απίθανο ο Ερντογάν να υιοθετήσει μια καθαρή ορθόδοξη προσέγγιση στην οικονομική πολιτική αλλά είναι πιθανό να προχωρήσει σε κάποιες προσαρμογές “εντυπωσιασμού”, με στόχο να κερδίσει χρόνο ενόψει των εκλογών της τοπικής αυτοδιοίκησης του Μαρτίου του 2024. Από την πλευρά της η Capital Economics εκτιμά πως η ημέρα της κρίσεως για την τουρκική οικονομία είναι προ των πυλών, δεν αναμένει να αλλάξει στάση πολιτικής ο Ερντογάν και προειδοποιεί πως έρχονται μεγάλες βουτιές της λίρας.

“Ο Ερντογάν πορεία δεν αλλάζει” – πιθανές οι κινήσεις για… τα μάτια του κόσμου

Δικαιωμένος από το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Ερντογάν είναι απίθανο να υιοθετήσει μια καθαρή ορθόδοξη οικονομική προσέγγιση, όπως εκτιμά η Teneo Intelligence και χρησιμοποιώντας τη φράση της Μάργκαρετ Θάτσερ τονίζει πως “ο Ερντογάν πορεία δεν αλλάζει” (not turning). Ωστόσο, ορισμένες προσαρμογές στην τρέχουσα ετερόδοξη προσέγγιση θα μπορούσαν να υιοθετηθούν με στόχο να κερδίσουν χρόνο πριν από τις τοπικές εκλογές του Μαρτίου 2024. Μετά τις απώλειες που υπέστη το 2019, οι επόμενες δημοτικές εκλογές θα αποτελέσουν βασικό στόχο για έναν αναζωογονημένο Ερντογάν. Ως αποτέλεσμα, η χάραξη πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής πολιτικής, θα ενταχθεί σε αυτό το νέο κρίσιμο τεστ τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Η διατήρηση της αίσθησης οικονομικής σταθερότητας μέχρι την επόμενη άνοιξη θα είναι προτεραιότητα.

Οι προσαρμογές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν δεσμεύσεις για σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, επαναφορά των δεσμών Τουρκίας-ΗΠΑ και μια νέα προσπάθεια μεταρρυθμίσεων για την προώθηση της προσπάθειας της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ. Οι περισσότερες από αυτές τις δεσμεύσεις πιθανότατα δεν θα εκπληρωθούν ποτέ.

Μια σταδιακή σύσφιξη των επιτοκίων –κυρίως για να τα φέρει πιο κοντά στα επιτόκια δανεισμού που έχουν ήδη υιοθετήσει οι τοπικές τράπεζες– θα μπορούσε επίσης να εξεταστεί εάν η λίρα δεχτεί πιο έντονη πίεση. Χάρη στη νέα πενταετή θητεία του, ο Ερντογάν θα μπορούσε επίσης να προσπαθήσει να εξασφαλίσει νέα εξωτερική χρηματοδότηση από ξένους συμμάχους διαπραγματευόμενος θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Ο διορισμός νέου υπουργού Οικονομίας θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για να μεταφέρει την εντύπωση ότι ο Ερντογάν είναι πρόθυμος να επαναπροσδιορίσει τη χάραξη οικονομικής πολιτικής του. Τα φαβορί για τη θέση είναι οι Lufti Elvan και Cevdet Yilmaz –και οι δύο χαίρουν καλής φήμης, αλλά κανένας από τους δύο δεν φέρει το πολιτικό βάρος για να αντιταχθεί στον Ερντογάν. Λιγότερο πιθανός είναι ο διορισμός του Mehmet Simsek, ο οποίος μπορεί να απολαμβάνει ακόμα την εμπιστοσύνη των αγορών, αλλά, όπως Elvan και ο Yilmaz, δεν έχει ουσιαστική πολιτική θέση.

“Μόνο εάν αντιμετώπιζε μια επικείμενη οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση, ο Ερντογάν θα υποστήριζε μια δραματική στροφή για να επιστρέψει στην ορθόδοξη χάραξη οικονομικής πολιτικής, πριν επιστρέψει στην αγαπημένη του νομισματική πολιτική χαμηλών επιτοκίων”, καταλήγει η Teneo Intelligence.

Η ημέρα της κρίσεως πλησιάζει

Κατά την Capital Economics, η ημέρα της κρίσεως για την τουρκική οικονομία μπορεί τώρα να είναι προ των πυλών. Η νίκη του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές είναι πιθανό να οδηγήσει σε συνέχιση των στρεβλωτικών οικονομικών πολιτικών και να ωθήσει την οικονομία σε μια πορεία προς πολύ μεγαλύτερη μακροοικονομική αστάθεια. Μια απότομη προσαρμογή φαίνεται αναπόφευκτη και ο οίκος πιστεύει ότι έρχονται μεγάλες βουτιές της λίρας.

Η νίκη του Ερντογάν ήταν βέβαιη μετά την απροσδόκητα ισχυρή του εμφάνιση στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου. Ακολούθησε το κύμα εθνικισμού, διατήρησε την ισχυρή υποστήριξη μεταξύ των συντηρητικών Τούρκων και σημείωσε καλές επιδόσεις παρά τους καταστροφικούς σεισμούς νωρίτερα φέτος.

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές της Τουρκίας δέχονται μεγάλη πίεση από τον πρώτο γύρο των εκλογών, επισημαίνει η Capital Economics, με το νόμισμα να υποχωρεί κατά 4% έναντι του δολαρίου. Τα ασφάλιστρα των κρατικών CDS και τα spreads των ομολόγων σε δολάρια έχουν επίσης εκτοξευθεί καθώς οι ανησυχίες για χρεοκοπία έχουν αυξηθεί. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές συνεχίζουν να δέχονται πιέσεις και σήμερα το πρωί με τη λίρα να υποχωρεί περαιτέρω 0,5% στα 20,1 δολάρια και σε ιστορικά χαμηλά.

Το ερώτημα που θέτουν όλοι τώρα είναι για πόσο μπορεί να συνεχιστεί η τρέχουσα ανορθόδοξη πολιτική στάση. Τα χαμηλά επιτόκια, η πολύ χαλαρή δημοσιονομική πολιτική και οι περιοριστικοί κανονισμοί συναλλάγματος έχουν οδηγήσει σε μια σειρά ανισορροπιών στην οικονομία της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του υψηλού πληθωρισμού, του μεγάλου ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, των σοβαρών πιέσεων εξωτερικής χρηματοδότησης και της υπερτιμημένης συναλλαγματικής ισοτιμίας. Η Τουρκία τα κατάφερε να “βγάλει” το 2022, αλλά εμφανίστηκαν ρωγμές τους τελευταίους μήνες και οι πολιτικές με τη σημερινή τους μορφή φαίνονται μη βιώσιμες όλο και περισσότερο, τονίζει η Capital Economics.

“Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι είναι απίθανο ο Ερντογάν να υποστηρίξει τις αυξήσεις των επιτοκίων έως ότου αναγκαστεί να το κάνει, αυξάνοντας τις πιέσεις στην οικονομία. Μέχρι τότε, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι πιθανό να αυστηροποιήσουν τα μέτρα “λιρο-ποίησης της οικονομίας” για να μειώσουν τη ζήτηση για ξένο νόμισμα και να βασιστούν σε μεγάλο βαθμό στη χρηματοδότηση από τα κράτη του Κόλπου για να στηρίξουν τα πολύ χαμηλά αποθέματα συναλλάγματος της κεντρικής τράπεζας. Πιστεύουμε ότι οι πιέσεις στη λίρα θα συνεχίσουν να αυξάνονται και ότι θα πέσει κατά 25% φέτος, στα 26 δολάρια”, τονίζει χαρακτηριστικά.

Όπως καταλήγει, ο κίνδυνος είναι ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα διατηρήσουν τις τρέχουσες ρυθμίσεις πολιτικής, καθυστερώντας την απαραίτητη προσαρμογή που απαιτεί η οικονομία της Τουρκίας και με αποτέλεσμα πιο αποσταθεροποιητικές πτώσεις του νομίσματος στο μέλλον. Ο κίνδυνος για τη θέση του δημόσιου χρέους δεν είναι ιδιαίτερα έντονος αυτή τη στιγμή, αλλά οι ανησυχίες είναι πιθανό να αυξηθούν. Οι πιο άμεσες πιέσεις πιθανότατα θα εμφανίζονταν στον ιδιωτικό τομέα, δεδομένης της μεγάλης επιβάρυνσης του εξωτερικού χρέους και των πιθανών αναντιστοιχιών συναλλάγματος στους ισολογισμούς τραπεζών και επιχειρήσεων.

Πηγή: capital.gr//Ελευθερίας Κούρταλη