Δίκτυο γεωργών της ΕΕ: Δυναμική παρέμβαση για τα φυτοφάρμακα

Καθώς οι συζητήσεις σχετικά με την πρόταση για τη μείωση της χρήσης και του κινδύνου των φυτοφαρμάκων στο μισό έως το 2030 βρίσκονται πλέον σε πλήρη εξέλιξη, οι εκπρόσωποι του πανευρωπαϊκού αγροτικού δικτύου IPMWORKS, το οποίο ειδικεύεται στην επίδειξη και την προώθηση οικονομικά αποδοτικών στρατηγικών IPM, προσπάθησαν να μετριάσουν τους φόβους των ευρωβουλευτών σε δημόσια ακρόαση την Τρίτη, 23 Μαΐου.

Το πρόγραμμα Horizon 2020 χρηματοδοτεί το έργο αυτό, στο οποίο συμμετέχουν γεωργοί και αγρότες προερχόμενοι από 16 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η IPM είναι μια στρατηγική με βάσει το οικοσύστημα, η οποία στοχεύει στη διαχείριση των παρασίτων μέσω ενός συνδυασμού τεχνικών που εφαρμόζονται κατά σειρά ιεράρχησης για την ελαχιστοποίηση της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων.

Αν και κατοχυρώνεται από συμβάσεις και συμφωνίες, η φυτοπροστασία δεν έχει υιοθετηθεί πλήρως και η εφαρμογή της είναι ακόμα πλημμελής.

Υπάρχουν επίσης συνεχείς φόβοι και ανησυχίες σχετικά με το πώς θα εξισορροπηθεί η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων με την οικονομική βιωσιμότητα.

«Τα τελευταία δύο χρόνια, συλλέγουμε δεδομένα σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις για να αποδείξουμε ότι είναι δυνατόν να γίνει χωρίς φυτοφάρμακα, διατηρώντας παράλληλα την οικονομική δραστηριότητα», δήλωσε ο συντονιστής του IPMWORKS Nicolas Munier-Jolain, ο οποίος είναι παράλληλα ερευνητής στο INRAE, το Ινστιτούτο Γεωργίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος της Γαλλίας.

Για να εκπαιδεύσει τις ομάδες των αγροτών του, το IPMWORKS βασίστηκε σε υφιστάμενα δίκτυα σε ορισμένες χώρες, όπως το DEPHY, το οποίο συγκεντρώνει περισσότερους από 2.000 Γάλλους αγρότες, καθώς και με το DIPS στη Γερμανία, το GROEN στην Ολλανδία, το LEAF στο Ηνωμένο Βασίλειο και το PESTIRED στην Ελβετία.

Επενδύοντας στον έλεγχο του νερού και σε μεθόδους βιολογικής καταπολέμησης των παρασίτων με τη χρήση σφηκών και μελισσών, κατάφερε να μειώσει τη χρήση φυτοφαρμάκων κατά 75%.

Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οι αγρότες του δικτύου εντοπίζουν ακόμη σοβαρές δυσχέρειες.

Η καλλιέργεια πρέπει να υπακούει στις απαιτήσεις της αγοράς, αλλά να γίνεται με περισσότερο βιώσιμο τρόπο.

Η διαχείριση των παρασίτων παραμένει ένα σημαντικό θέμα και οι αγρότες καταφεύγουν σε χημικά προϊόντα λόγω της χαμηλής τιμής τους.

«Τα χημικά προϊόντα εξακολουθούν να είναι πολύ φθηνά. Ο ψεκασμός με ένα χημικό προϊόν κοστίζει 15 ευρώ ανά εκτάριο, ενώ με την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία το κόστος εκτοξεύεται στα ύψη», δήλωσε ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων Martin Häusling, ζητώντας να «επιβληθεί» η IPM στους αγρότες.

Μια άλλη επαναλαμβανόμενη παρατήρηση αφορά την επιρροή των γεωργικών συμβούλων που συνδέονται με αγροχημικές εταιρείες, οι οποίοι ασκούν εμπορικές πιέσεις και εμποδίζουν τη διάδοση των πληροφοριών σχετικά με αυτές τις ελάχιστα γνωστές πρακτικές.

«Χρειαζόμαστε ελάχιστες απαιτήσεις, όπως έχουμε για τη βιολογική γεωργία, για τις πρακτικές IPM και τα προϊόντα τους. Οι καταναλωτές πρέπει επίσης να είναι σε θέση να τις κατανοήσουν», τόνισε ο Ιταλός ευρωβουλευτής Herbert Dorfmann (ΕΛΚ).

Το IPMWORKS δρομολογεί επί του παρόντος μια νέα έρευνα που θα παρέχει ακριβή αποτελέσματα σχετικά με τη μείωση της κατανάλωσης φυτοφαρμάκων σε κάθε μία από τις εκμεταλλεύσεις του δικτύου, βάσει δοκιμασμένων και ελεγμένων δεικτών. Τα αποτελέσματα αναμένονται στις αρχές του 2024.