Πώς ο Ερντογάν επιδιώκει να καταστήσει την Τουρκία πρωταγωνίστρια στη διεθνή σκηνή

Μετά την επανεκλογή του και την έναρξη της τρίτης δεκαετίας του στην εξουσία, ο Ερντογάν επιδιώκει να εξασφαλίσει για τη χώρα του τον ρόλο μιας διεθνούς ισχυρής δύναμης. Επικαλούμενος το οθωμανικό παρελθόν της Τουρκίας, φιλοδοξεί να εμφανιστεί ως ένας από τους επιφανέστερους ισλαμιστές ηγέτες στον κόσμο.

Στο πλαίσιο αυτό, έχει ανταγωνιστεί κατά καιρούς με τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν για την άσκηση επιρροής στη διεθνή μουσουλμανική κοινότητα, γράφει σε πρόσφατη ανάλυσή της η εφημερίδα Wall Street Journal.

Έχει διευρύνει την πολιτική του απήχηση κατά μήκος της Μέσης Ανατολής έως την Κεντρική Ασία, ενώ η βιομηχανία όπλων της Τουρκίας και ιδίως η παραγωγή drones έχει διαδραματίσει σοβαρό ρόλο στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και στους πολέμους σε Συρία, Ιράκ και Λιβύη.

Προς αποκατάσταση των σχέσεων με Αίγυπτο και Ισραήλ

Μία από τις πρώτες του ενέργειες μετά την αναμέτρηση ήταν να μιλήσει με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Φατάχ αλ Σίσι, και να συμφωνήσουν την ανταλλαγή πρέσβεων ως πρώτο βήμα αποκατάστασης των διμερών σχέσεων.

O Iσραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ και ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έσπευσαν να τον συγχαρούν για τη νέα του θητεία, προτού καν το κάνουν οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Άλλωστε, ο Χέρτσογκ έχει παίξει ρόλο-κλειδί στην επούλωση των σχέσεων Άγκυρας και Τελ Αβίβ, και ήταν ο πρώτος Ισραηλινός πρόεδρος που ταξίδεψε πέρυσι στην Τουρκία μετά μία και πλέον δεκαετία.

Κατά τα πρόσφατα επεισόδια μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων στην Ιερουσαλήμ, οι αντιδράσεις της Τουρκίας ήταν μάλλον ήπιες σε σχέση με αυτές παλιότερων ετών. Ο τουρισμός Ισραηλινών έχει επανέλθει τα τελευταία δύο χρόνια ύστερα από αρκετά χρόνια εξαφάνισης των επισκεπτών από την Τουρκία.

Οι σχέσεις με τη Ρωσία

Η ανάγκη της Άγκυρας για συναλλαγματικά αποθέματα έχει βαθύνει την εξάρτησή της από τη Ρωσία και τις χώρες του Κόλπου. Πέρυσι η Μόσχα έστειλε έως και 15 δισ. δολ. στη χώρα για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού και ανέβαλε την εκπλήρωση τουρκικών υποχρεώσεων για φυσικό αέριο, παρέχοντας ανακούφιση για τα στενά δημοσιονομικά της χώρας.

Γεφυρώνοντας παράλληλα τις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ, ο Ερντογάν ελπίζει ότι θα χαλαρώσει την απομόνωση της χώρας στην περιοχή και θα ενισχύσει τη συναλλαγματική στενότητά της.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Τούρκος πρόεδρος ευχαρίστησε τις χώρες του Κόλπου για τις τονωτικές ενέσεις που βοήθησαν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα.

Οι εισροές ρευστού από Ρωσία και χώρες του Κόλπου δεν επαρκούν, πάντως, για τη διάσωση της τουρκικής οικονομίας, που είναι η 19η μεγαλύτερη στον κόσμο. «Δεν έχει μια λογική λύση σε αυτά τα προβλήματα. Θα έχει δυσκολίες αμέσως μετά τις εκλογές. Δεν διαθέτει κάποιο σαφές πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των δυσχερειών», σχολιάζει στη WSJ ο Ιλχάν Ουζγκέλ, αναλυτής και πανεπιστημιακός στο Τμήμα Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Άγκυρας.