- Οι εκλογές της 21ης Μαΐου αποτέλεσαν ένα τεράστιο σοκ για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν, κατά τη γνώμη σας, το κόμμα όχι σε ήττα, αλλά σε συντριβή;
Το αποτέλεσμα των εκλογών μαρτυρά μεγάλες πολιτικές μετατοπίσεις, αλλά όχι μόνιμες. Ως εκ τούτου, η ερμηνεία του δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Οι κύριες, ωστόσο, αιτίες που έχουμε ήδη αναγνωρίσει αποτυπώνονται ως εξής: o ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να θέσει στο επίκεντρο της ατζέντας τα υπαρκτά προβλήματα της κοινωνίας και τις προγραμματικές του θέσεις, ενώ η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει τη δική της ατζέντα. Η προεκλογική συζήτηση περιορίστηκε σε εκβιαστικά διλήμματα και σενάρια φόβου, περί δήθεν κινδύνου αποσταθεροποίησης και εκτροχιασμού, αν υπάρξει πολιτική αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΝΔ έκανε πλειοψηφικό το αφήγημα της «κυβερνητικής σταθερότητας», χωρίς εμείς να καταφέρουμε να αναδείξουμε αφενός ότι αυτή η υποτιθέμενη σταθερότητα αφήνει ακάλυπτες τις λαϊκές ανάγκες και επιδεινώνει την καθημερινότητα των πολιτών, αφετέρου ότι μια άλλη προοπτική μπορεί και να υπάρξει και να είναι ασφαλής.
Δεύτερος βασικός λόγος είναι η επιλογή μας -για λόγους αρχής και όχι τακτικισμών- να υπερασπιστούμε τη στρατηγική της συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων -στο πλαίσιο και της απλής αναλογικής- η οποία προσέκρουσε όχι μόνο στην άρνηση, αλλά συχνά και στην υπονόμευσή της από τις άλλες προοδευτικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα να εντείνεται το αίσθημα της ανασφάλειας στους πολίτες στην προοπτική της επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές. Τρίτος βασικός λόγος είναι η πολυφωνία και οι συχνά συγκεχυμένες δηλώσεις στελεχών μας στον δημόσιο διάλογο, που ενίσχυαν το αίσθημα αμφιβολίας των πολιτών προς τον ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτές είναι τρεις βασικές αιτίες για την εκλογική ήττα, τις οποίες οφείλουμε να αντιστρέψουμε πλήρως μέχρι τις 25 Ιουνίου και μπορούμε να το κάνουμε.
- Τι πρέπει να αλλάξει μέχρι τις επόμενες κάλπες, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να ανεβάσει το ποσοστό του; Ποιος είναι ο πήχυς που θέτετε, καθώς η νίκη φαντάζει μη ρεαλιστικός στόχος.
Κατ’ αρχάς να φέρουμε τη συζήτηση στα πραγματικά προβλήματα, στις αγωνίες και στις ανάγκες της κοινωνίας. Να επανασυστηθούμε στην κοινωνία μέσω του προγράμματός μας. Να μιλήσουμε δηλαδή για την αύξηση του εισοδήματος, τη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων, την ενίσχυση της δημόσιας Υγείας, την ουσιαστική αντιμετώπιση της ακρίβειας, την πραγματική ρύθμιση των χρεών, την προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης από τους πλειστηριασμούς. Οι πολίτες δικαιούνται να γνωρίζουν με σαφήνεια και όχι με διαστρεβλώσεις και κινδυνολογίες τα δύο αντιπαρατιθέμενα πολιτικά σχέδια, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, για να λάβουν καθαρά τις αποφάσεις τους. Οφείλουμε, επίσης, να εμπνεύσουμε εμπιστοσύνη στον κόσμο, να διαρρήξουμε τον φόβο που έχει κυριαρχήσει, ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα μας βάλει σε περιπέτειες. Η χώρα έχει προοπτικές και έχει τη δυνατότητα να βαδίσει σε έναν άλλο δρόμο, μείωσης ανισοτήτων, κοινωνικής συνοχής και δίκαιης ανάπτυξης.
Ως προς τον στόχο μας, αυτός είναι η ολική ανατροπή. Θέλουμε να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Δεν πετάμε, βέβαια, στα σύννεφα. Γνωρίζουμε τον αρνητικό συσχετισμό που έχει διαμορφωθεί. Όμως, οι κάλπες της 25ης Ιουνίου είναι άδειες κι εμείς θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αλλάξουμε αυτόν τον συσχετισμό.
- Υπήρξαν φωνές μετά το αποτέλεσμα που άφηναν ανοιχτό το θέμα ηγεσίας. Εσείς ξεκάθαρα με δηλώσεις σας κόψατε αυτή τη συζήτηση. Θεωρείτε πως δεν τίθεται θέμα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της 25ης Ιουνίου;
Επαναλαμβάνω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει αρχηγό, τον Αλέξη Τσίπρα. Κάθε συζήτηση που επιχειρεί να το αμφισβητήσει αυτό είναι εκτός πλαισίου και δεν προσφέρει τίποτα. Μπροστά μας έχουμε μια ιδιαίτερα κρίσιμη μάχη για την ελληνική κοινωνία και την Αριστερά και τη δίνουμε ενωμένοι υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα. Τίποτε άλλο δεν μας απασχολεί.
- Ο Αλέξης Τσίπρας είπε στην Κεντρική Επιτροπή πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα γίνει ξανά κόμμα διαμαρτυρίας. Πιστεύετε ότι υπάρχουν στελέχη που έχουν ακόμη στο μυαλό τους τον ΣΥΡΙΖΑ του 3%;
Όχι, σαφώς όχι. Τα στελέχη και η βάση του ΣΥΡΙΖΑ έφεραν, μαζί με την κοινωνία, το κόμμα από το 3% στη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτή η πορεία είναι αναντίστρεπτη. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι και θα παραμείνει ο βασικός πυλώνας της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου, η μόνη πολιτική δύναμη που λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τη Δεξιά του κ. Μητσοτάκη.
- Η ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ είναι, μετά το αποτέλεσμα, ο μεγάλος αντίπαλος του ΣΥΡΙΖΑ; Η Χαριλάου Τρικούπη θέτει ως στόχο να πάρει τη θέση σας στην ηγεσία του προοδευτικού χώρου.
Το μέτωπό μας είναι η Δεξιά και η ΝΔ, η πολιτική του κ. Μητσοτάκη που συρρικνώνει το εισόδημα των πολιτών, ενώ επιφυλάσσει υπερκέρδη για ελαχίστους, η αυταρχική μεθοδολογία διακυβέρνησης. Αναφορικά με το ΠΑΣΟΚ, οφείλω να σημειώσω τα εξής: το ΠΑΣΟΚ δεν αποτελεί ανταγωνιστική δύναμη προς τη ΝΔ. Αποδείχθηκε λίγο για να σηκώσει το βάρος μίας προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας. Γι’ αυτό υπονόμευσε με κάθε τρόπο αυτή την προοπτική την προηγούμενη περίοδο. Περισσότερο επιτέθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ παρά στη ΝΔ. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να πανηγυρίζει γιατί κέρδισε η ΝΔ και για το ποσοστό που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ; Αποδείχτηκε ότι μπορεί. Να θυμίσω, δε, ότι αυτή την τετραετία το ΠΑΣΟΚ υπερψήφισε το 70% των νομοσχεδίων της ΝΔ, ενώ και όλη την προηγούμενη προεκλογική περίοδο υποστήριζε ότι θα μπορούσε να συγκυβερνήσει με τη ΝΔ, αν δεν είχε επικεφαλής τον κ. Μητσοτάκη. Αφήγημα που μάλλον καιροσκοπικά άλλαξε μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, αν και ακόμη στελέχη του δεν αποκλείουν τη συγκυβέρνηση. Όλα αυτά που υποδηλώνουν ότι το ΠΑΣΟΚ λειτουργεί πρωτίστως συμπληρωματικά προς τη ΝΔ, θα πρέπει να εκτιμηθούν από τους πολίτες στη δεύτερη κάλπη.
- Συμφωνείτε με το «σιωπητήριο» από την Κουμουνδούρου στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς, όπως ανακοινώθηκε, το γραφείο Τύπου θα επιλέγει ποιοι θα εμφανίζονται στα τηλεοπτικά πάνελ;
Δεν υπάρχει κανένα σιωπητήριο. Η επικοινωνιακή στρατηγική κάθε κόμματος καθορίζεται από τα όργανά του. Η κρισιμότητα της εκλογικής μάχης επιβάλλει τον καλύτερο δυνατό συντονισμό και την καλύτερη δυνατή παρουσίαση των προγραμματικών μας θέσεων στους πολίτες. Αυτό επιδιώκουμε και το πράττουμε συντεταγμένα.
- Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τα στελέχη της ΝΔ σάς κατηγορούν ότι δεν λάβατε το μήνυμα των εκλογών, με αφορμή τη σκληρή κριτική που εξακολουθεί να ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ για την κατάσταση της οικονομίας. Μήπως αυτό το αφήγημα δεν περπατά, όπως έδειξαν οι προηγούμενες κάλπες;
Το γεγονός ότι η ΝΔ πήρε ισχυρό προβάδισμα στις εκλογές του Μαΐου δεν σημαίνει ότι η κοινωνία δεν έχει οικονομικά προβλήματα ή ότι αυτά δεν επιδεινώθηκαν με τις πολιτικές της. Επί ΝΔ το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε, οι ανισότητες διευρύνθηκαν, ο μέσος μισθός μειώθηκε, η αισχροκέρδεια όχι απλώς δεν περιορίστηκε, αλλά τροφοδοτήθηκε διά της λεηλασίας των εισοδημάτων από τον ΦΠΑ. Όλα αυτά είναι δεδομένα και επιβεβαιωμένα. Το κρίσιμο είναι να πείσουμε τους πολίτες ότι με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ο κόσμος της εργασίας μπορεί να ζήσει καλύτερα, το εισόδημα να ενισχυθεί, οι εργασιακές σχέσεις να βελτιωθούν και να θωρακιστούν, τα χρέη να ρυθμιστούν και το πρόβλημα της στέγης να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Ότι αυτό το πρόγραμμα δεν είναι απλώς ευχάριστο στο άκουσμα, αλλά είναι ρεαλιστικό και βιώσιμο.