Al Jazeera: Πώς βλέπουν οι Έλληνες την επανεκλογή Ερντογάν;

Λίγες μέρες μετά την επανεκλογή του Ερντογάν στην τουρκική προεδρία, οι Έλληνες φαίνονται ήρεμοι.

Το βασικό ερώτημα για τους Έλληνες δεν ήταν αν ο Ερντογάν ή ο αντίπαλός του, ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, θα κέρδιζαν, αλλά αν θα βελτίωναν τις ιστορικά κακές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

«Δεν είναι θέμα ατόμων. Η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι καθορισμένη», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Υποθέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος.

«Αλλά επειδή ο Ερντογάν διοικεί ένα αυταρχικό σύστημα, αν αποφασίσει κάτι, μπορεί να το επιβάλει, ακόμα κι αν πρόκειται για μια θεαματική στροφή», είπε στο Al Jazeera.

«Ο Κιλιτσντάρογλου δεν είχε τις καλύτερες προθέσεις απέναντι στην Ελλάδα και οδήγησε έναν ετερογενή συνασπισμό που εκτείνεται από διανοούμενους αριστερούς έως συντηρητικούς Κούρδους, από φιλελεύθερους έως σκληρούς δεξιούς εθνικιστές. Πώς θα επέβαλλε την άποψή του;» είπε ο Φίλης.

Το δημοσίευμα επισημαίνει ότι, πριν έρθει στην εξουσία ο Ερντογάν το 2003, η Τουρκία είχε ήδη απειλήσει την Ελλάδα με πόλεμο εάν ασκήσει το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια από τα νησιά της στο Αιγαίο, με τις δύο χώρες να διεκδικούν επί του παρόντος 6 ναυτικά μίλια.

Υπάρχουν χιλιάδες ελληνικά νησιά στο Αιγαίο, αλλά μόνο λίγα είναι τουρκικά. Η εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας θα έδινε στην Ελλάδα άμεση κυριαρχία στο 71,5% των υδάτων του Αιγαίου, από 43,5% σήμερα. Τα τουρκικά χωρικά ύδατα θα αυξηθούν από το 7,5% του Αιγαίου στο 8,7%.

Το 1996, η Τουρκάλα πρωθυπουργός Τανσού Τσιλέρ ξεκίνησε μια πολιτική αμφισβήτησης των ακατοίκητων ελληνικών βραχονησίδων.

Όταν έβαλε Τούρκους καταδρομείς σε ένα από αυτά τα νησιά, τα Ίμια, οι δύο χώρες έφτασαν στο χείλος του πολέμου.

Η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονταν ήδη σε εμπόλεμη βάση από το 1974, όταν η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο.

Ο Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία το 2003, όταν η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονταν στη μέση ιστορικών συνομιλιών που υποτίθεται ότι θα διευθετούσαν τις διαφωνίες τους στα θαλάσσια σύνορα και θα ανοίξουν τον δρόμο για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μια συμμαχία του 2018 μεταξύ του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν και του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) σκληρύνει την τουρκική εξωτερική πολιτική. Το 2020, ο Ερντογάν είπε ότι δεν θα συμμορφωνόταν πλέον με τη συμφωνία με την ΕΕ για τον περιορισμό των αιτούντων άσυλο.

Έστειλε ένα πλοίο έρευνας, το Oruc Reis, για να αναζητήσει υδρογονάνθρακες σε αυτό που η Ελλάδα θεωρεί δικαιοδοσία της, πυροδοτώντας την πλήρη ανάπτυξη του ναυτικού των δύο χωρών.

Το επόμενο έτος, ξεκίνησε μια νέα πολιτική αμφισβήτησης των κατοικημένων νησιών του ανατολικού Αιγαίου στην Ελλάδα.

Αλλά οι Έλληνες εξακολουθούν να τον προτιμούν από τους πολιτικούς που προέρχονται από την κοσμική αντιπολίτευση που κατείχε την εξουσία πριν από αυτόν.

«Καλύτερα να έχουμε τον Ερντογάν. Όταν ήμουν νέος, ο αριστερός πρωθυπουργός [Bulent] Ecevit εισέβαλε στην Κύπρο. Το 1996 ο Τσίλερ δημιούργησε το περιστατικό των Ιμίων», λέει ο Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος, ιδιοκτήτης πάρκινγκ στο κέντρο της Αθήνας.

«Αυτός (σ.σ.: ο Ερντογάν) δεν έχει κάνει τίποτα. Όπως λέμε πίσω στο σπίτι στην Αρκαδία, ένας σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει», είπε ο Κωνσταντόπουλος.

Ο κάτοχος ειδησεογραφικού πρακτορείου Μαρίνος Κολλάρος δεν πιστεύει ότι ο Κιλιτσντάρογλου θα συνέφερε περισσότερο την Ελλάδα.

«Ο Κιλιτσντάρογλου είναι αυτός που είπε στον Ερντογάν: «Όλο μιλάς και δεν κάνεις τίποτα πράξη», είπε, ενθυμούμενος πως ο Κιλιτσντάρογλου ενθάρρυνε τον Ερντογάν να εισβάλει στα νησιά του Αιγαίου τον Ιούνιο του 2022.

Οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας άρχισαν να υποχωρούν εμφανώς τον Δεκέμβριο του 2017, όταν ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Αθήνα και ανακοίνωσε ότι ήθελε να αναθεωρήσει τη Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία όρισε τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών το 1923.