Μετανάστευση: Εθνικά κέρδη για την Ελλάδα από την ευρωπαϊκή συμφωνία

Σημαντικό βήμα για τη θέσπιση ενοποιημένης πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου θεωρείται η πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Λουξεμβούργο, στη συνεδρίαση των υπουργών Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμφωνία δεν ικανοποιεί το σύνολο των αιτημάτων των Χωρών της πρώτης γραμμής που δέχονται και τον κύριο όγκο των προσφύγων και παράτυπων μεταναστών, όπως είναι οι περιπτώσεις της Ελλάδος και της Ιταλίας, αλλά κρίνεται ως θετική, γιατί δίνει πλέον στις Χώρες αυτές βαθιά ανάσα σε περιόδους μεταναστευτικών κρίσεων, θεσμοθετώντας την αλληλεγγύη και την δικαιότερη κατανομή των μεταναστευτικών βαρών.

Ειδικότερα, για τις χώρες της πρώτης γραμμής, όπως είναι η πατρίδα μας, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι θεσμοθετείται ένας υποχρεωτικός μηχανισμός που προβλέπει την εφαρμογή μέτρων αλληλεγγύης προς τα κράτη – μέλη που αντιμετωπίζουν υπέρμετρες μεταναστευτικές πιέσεις, κάτι το οποίο μέχρι στιγμής γινόταν σε εθελοντική βάση. Με τις παρούσες ρυθμίσεις, δημιουργείται μια περισσότερο δεσμευτική διάσταση, η οποία θα περιλαμβάνει μετεγκαταστάσεις υπηκόων τρίτων Χωρών σε άλλα κράτη που θα καταρτιστούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή, εναλλακτικά, παροχή οικονομικής και υλικοτεχνικής στήριξης.

Ένα ακόμη πολύ σημαντικό σημείο είναι ότι η Ελλάδα εξασφάλισε πρόνοιες που αποτρέπουν το ενδεχόμενος υπερφόρτωσης των συνοριακών περιοχών της Χώρας  από πιέσεις που σχετίζονται με διαδικασίες ασύλου και μπόρεσε να κατοχυρώσει ότι θα λαμβάνεται υπ’ όψιν η παράμετρος της εθνικής ασφαλείας κατά το σχεδιασμό και την ανάπτυξη υποδομών που σχετίζονται με αυτές τις διαδικασίες.

Ο νέος κανονισμός για τη διαδικασία ασύλου (ΑΡR) θεσπίζει μια κοινή διαδικασία σε ολόκληρη την Ε.Ε., την οποία τα κράτη – μέλη πρέπει να ακολουθούν όταν οι άνθρωποι αναζητούν διεθνή προστασία. Εξορθολογίζει τις διαδικαστικές ρυθμίσεις (π.χ.: τη διάρκεια της διαδικασίας) και θέτει πρότυπα για τα δικαιώματα του αιτούντος άσυλο (π.χ.: του παρέχεται η υπηρεσία διερμηνέα ή έχει το δικαίωμα σε νομική συνδρομή και εκπροσώπηση).

Ο κανονισμός αποσκοπεί ακόμη στο να αποτρέψει την κατάχρηση του συστήματος, ορίζοντας σαφείς υποχρεώσεις για τους αιτούντες να συνεργάζονται με τις δημόσιες αρχές καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Επιπλέον ο ARP εισάγει υποχρεωτικές συνοριακές διαδικασίες, με σκοπό να αξιολογηθεί γρήγορα στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. εάν οι αιτήσεις είναι αβάσιμες ή απαράδεκτες. Η συνολική διάρκεια της διαδικασίας ασύλου και επιστροφής στα σύνορα δεν πρέπει να υπερβαίνει τους έξι μήνες.