Με ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα κράτη μέλη κλήθηκαν να διερευνήσουν πώς θα λειτουργήσει μια δυνητικά διευρυμένη Ένωση χωρίς να λάβουν υπόψη μεταρρυθμιστικές συνθήκες, τουλάχιστον αρχικά, σύμφωνα με εσωτερικό σημείωμα.
Συγκεκριμένα, το σημείωμα της σουηδικής προεδρίας του Συμβουλίου έρχεται ενόψει της άτυπης συνάντησης των υπουργών υποθέσεων της ΕΕ στη Στοκχόλμη μεθαύριο, όπου αναμένεται να διεξαχθεί μια πρώτη άτυπη συζήτηση σχετικά με τους γενικούς στρατηγικούς στόχους της Ένωσης, δημοσιονομικούς και οικονομικούς, καθώς και σχετικά με τη θεσμική δομή του ενωσιακού οικοδομήματος.
«Πρέπει να επικεντρωθούμε στις αλλαγές που κρίνονται απολύτως απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία της Ένωσής μας», αναφέρεται στο σημείωμα που απέστειλε στα κράτη μέλη η σουηδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
«Έτσι πρέπει να προσδιορίσουμε τα απαραίτητα στοιχεία, παρά τα βοηθητικά, έχοντας κατά νου ότι ακόμη και μικρές μεταρρυθμίσεις θα συναντήσουν εμπόδια», έγραψε στο σημείωμα η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Σουηδίας, Τζέσικα Ρόσγουολ.
Για τη συζήτηση της Πέμπτης, η σουηδική Προεδρία πρότεινε τρία θέματα: τους τομείς πολιτικής που ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο από τη διεύρυνση, τις επιπτώσεις στην κατανομή του προϋπολογισμού τα επόμενα δέκα χρόνια και πιθανές θεσμικές αλλαγές.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη επισημάνει ότι ο επταετής προϋπολογισμός της ΕΕ — το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) — που ανέρχεται σε 1,8 τρισεκατομμύρια ευρώ και έχει μόνο πέντε καθαρούς συνεισφέροντες, θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο μεταρρύθμισης.
Αν και το έγγραφο δεν αναφέρει λεπτομερώς ποιες αλλαγές μπορεί να χρειαστεί να κάνει η ΕΕ ενόψει της μελλοντικής διεύρυνσης, η Τζέσικα Ρόσγουολ έγραψε ότι «είναι σημαντικό, για μια γόνιμη συζήτηση επί της ουσίας, η συζήτηση να μην ασχοληθεί με το ζήτημα της μεταρρύθμισης του Συνθήκες» .
«Δεδομένου ότι η έναρξη μιας τέτοιας διαδικασίας σε αυτό το στάδιο θα ήταν ταυτόχρονα διχαστική και περίπλοκη, θα πρέπει να αναληφθεί μόνο εάν έχουμε ένα ευρέως συμφωνημένο όραμα για το τι πρέπει να αλλάξουμε», έγραψε η Σουηδή υπουργός.
Ένα δείπνο που θα οργανωθεί πριν από τη συνάντηση αναμένεται να συγκεντρώσει τον πρώην πρωθυπουργό της Φινλανδίας Αλεκάντερ Σταμπ και την Ιταλίδα πολιτικό επιστήμονα Ναταλία Τότσι ως ειδικούς στο θέμα.
Η συζήτηση της Πέμπτης θα διευθύνεται από μια τριάδα προεδριών που θα αποτελείται από τη Σουηδία, την Ισπανία και το Βέλγιο και αναμένεται να διεξαχθεί σε τρεις μικρότερες ομάδες κρατών μελών, σύμφωνα με ξεχωριστό εσωτερικό σημείωμα .
Η πρώτη ομάδα, με επικεφαλής τη Σουηδία, θα περιλαμβάνει τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Κύπρο, την Τσεχία, την Εσθονία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, την Ολλανδία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η δεύτερη ομάδα, με επικεφαλής την Ισπανία, θα περιλαμβάνει την Αυστρία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Σλοβενία και τη νομική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Το Βέλγιο θα πρέπει να ηγηθεί της συζήτησης στην τρίτη ομάδα, που αποτελείται από τη Δανία, τη Γερμανία, τη Λετονία, τη Μάλτα, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν το θέμα της μελλοντικής διεύρυνσης όταν συναντηθούν για την τακτική σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες στις 29-30 Ιουνίου.
Ένα πρώιμο σύνολο σχεδίων συμπερασμάτων από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ δεν έδειξε ότι η συζήτηση των ηγετών της ΕΕ θα οδηγούσε σε πρακτικά αποτελέσματα σχετικά με τη διεύρυνση.
Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι θα πρέπει να επαναλάβουν τη σημασία της προώθησης του φθινοπωρινού πακέτου διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Επιπλέον, η Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει την πολυαναμενόμενη «προφορική αξιολόγησή» της σχετικά με την πρόοδο της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Γεωργίας όσον αφορά την εφαρμογή των συστάσεων της, που εκδόθηκαν όταν οι τρεις χώρες υπέβαλαν αίτηση για καθεστώς χώρας. υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ πέρυσι.
Τα νέα θα παρουσιαστούν πρώτα στους μόνιμους αντιπροσώπους στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις Βρυξέλλες αύριο, Τετάρτη, και, στη συνέχεια, ο Επίτροπος Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρχελι θα τα παραδώσει στους υπουργούς υποθέσεων της ΕΕ στη Στοκχόλμη την Πέμπτη.