Έφυγε από την ζωή ο Νομπελίστας που εφάρμοσε το «μη βάζεις όλα τα αυγά σου σε ένα καλάθι»

Πέθανε σε ηλικία 95 ετών, ο βραβευμένος το 1990 με Νόμπελ Οικονομικών, Χάρι Μάρκοβιτζ. O διάσημος οικονομολόγος εφάρμοσε το ρητό «μη βάζεις όλα τα αυγά σου σε ένα καλάθι» στον κόσμο των επενδύσεων, αναπτύσσοντας θεωρίες για διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια.

Ως εικοσιπεντάχρονος μεταπτυχιακός φοιτητής το 1952, δημοσίευσε στην εφημερίδα «Journal of Finance» ένα άρθρο με τίτλο «Portfolio Selection». Η πρωτοποριακή του αυτή εργασία έβαλε τα θεμέλια για τη «Σύγχρονη Θεωρία Χαρτοφυλακίου». Το 1959 εκδίδει το βιβλίο του με τίτλο «Portfolio Selection» ενώ το 1990 τιμάται με το βραβείο Nobel στα οικονομικά. Το σκεπτικό του Markowitz ήταν απλό και λογικό. Προσπαθούσε να κατασκευάσει ένα άριστο χαρτοφυλάκιο ώστε ο επενδυτής να απολαμβάνει τη μέγιστη δυνατή απόδοση και ταυτόχρονα τον ελάχιστο δυνατό κίνδυνο.

«Αντί για 100 μετοχές σε μια αυτοκινητοβιομηχανία, πάρτε 50 και μοιράστε τα υπόλοιπα με, ας πούμε, μια πετρελαϊκή εταιρεία, μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης και μερικά ομόλογα χωρίς κίνδυνο. Οι διαφορετικές επιχειρήσεις μειώνουν την έκθεση σε ξαφνική ύφεση σε έναν κλάδο- τα ομόλογα μειώνουν περαιτέρω τους συνολικούς κινδύνους», έλεγε χαρακτηριστικά.

Το έργο του ήταν ένας συνδυασμός των στατιστικών μαθηματικών, της επιστήμης της συμπεριφοράς και φιλοσοφικών δομών. Το πρωταρχικό του συμπέρασμα φαινόταν διαισθητικό: Όσο περισσότερο διαφοροποιείται ένας επενδυτής, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να ξεπεράσει τα bear market και να βγει κερδισμένος στο τέλος.

Μια πρώιμη επιρροή στον Δρ Μάρκοβιτζ ήταν ο Σκωτσέζος φιλόσοφος του 18ου αιώνα Ντέιβιντ Χιουμ. «Παρόλο που αφήνουμε μια μπάλα χίλιες φορές και κάθε φορά πέφτει στο πάτωμα», έγραφε, «δεν έχουμε μια αναγκαία απόδειξη ότι θα πέσει χίλιες φορές».

Ο Μάρκοβιτζ αποφοίτησε το 1947 από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο με πτυχίο φιλοσοφίας και αποφάσισε να επιλέξει τα οικονομικά για το μεταπτυχιακό του, το οποίο πήρε το 1950 από το ίδιο πανεπιστήμιο. «Τα μικροοικονομικά και τα μακροοικονομικά ήταν όλα πολύ ωραία, αλλά τελικά ήταν τα “οικονομικά της αβεβαιότητας” που με ενδιέφεραν», έγραψε.

Σπούδασε κοντά σε καθηγητές όπως ο Μίλτον Φρίντμαν και συμμετείχε στην Επιτροπή Cowles για την Έρευνα στα Οικονομικά (σήμερα Ίδρυμα Cowles), μια δεξαμενή σκέψης στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, μέχρι να μεταπηδήσει στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ το 1955. Ο Δρ Μάρκοβιτζ έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο το 1954, δύο χρόνια μετά τη δημοσίευση της διατριβής του.