Ανοίγει και πάλι η συζήτηση για την επιστροφή των Γλυπτών

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2006, το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης επέστρεψε στην Ελλάδα ένα μικρό αλλά πολύτιμο θραύσμα του Ζωοδόχου χαλιού του Παρθενώνα, το οποίο βρισκόταν στη συλλογή του από το 1871, σε μια πανηγυρική τελετή. Για πρώτη φορά, ένα ευρωπαϊκό ίδρυμα έδειξε το δρόμο για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στους “άλλους” της Ευρώπης.

Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, συμβολικά στον ίδιο χώρο, μια ομάδα Ελλήνων ομογενών, οι οποίοι μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσαν τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ελληνικού Ιδρύματος, ετοιμάζονται να ξαναβάλουν στο τραπέζι τη συζήτηση για τα μάρμαρα. Μέσα από μια εναρκτήρια εκδήλωση για την επιστροφή των γλυπτών που έχει προγραμματιστεί για το φθινόπωρο, το νεοσύστατο ίδρυμα φιλοδοξεί να δείξει τα πρώτα δείγματα των πολύπλευρων δραστηριοτήτων του.

“Πιστεύουμε ότι ο ιστορικός χώρος του Παλαιού Πανεπιστημιακού Μεγάρου της Χαϊδελβέργης είναι μια μοναδική ευκαιρία να επικοινωνήσουμε τις ελληνικές θέσεις για το θέμα της επιστροφής των μαρμάρων στην “καρδιά” της Ευρώπης. Στόχος μας είναι να συνεργαστούμε με το δίκτυο ελληνικών συλλόγων και οργανώσεων στην περιοχή Ρήνου-Νέκαρ για να ευαισθητοποιήσουμε όχι μόνο το Βρετανικό Μουσείο, αλλά και τη Βιέννη, την Κοπεγχάγη, το Παρίσι και άλλα ευρωπαϊκά μουσεία που έχουν στις συλλογές τους θραύσματα ή τμήματα του Παρθενώνα. Ο Δημήτρης Μπακόλας, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελληνικού Ιδρύματος, δήλωσε: “Τώρα είναι η ώρα να ξεκινήσει η συζήτηση για την επιστροφή του Παρθενώνα”, ενώ εξέχοντες Έλληνες εκπρόσωποι από το εξωτερικό, όπως εκπρόσωποι των γερμανικών πολιτικών και πολιτιστικών κύκλων, ο ιστορικός Άγγελος Χανιώτης και η διεθνολόγος Κατερίνα Τίτη επιστήμονες του ανθρώπου, πρόσθεσε, θα λάβουν μέρος στην εκδήλωση.

“Στόχος μας είναι να δώσουμε μεγαλύτερη φωνή στις ελληνικές θέσεις για το μάρμαρο, ώστε όλη η Ευρώπη να ενωθεί και να έχει μεγαλύτερη απήχηση”, λέει ο Φίλιππος Κοτσαρίδης, πρόεδρος του ιδρύματος. ‘Οι πολλές φωνές δεν είναι ποτέ λίγες’, τονίζει.

Η ιδέα για το ίδρυμα, το οποίο σκοπεύει να επικεντρωθεί και σε άλλα μείζονα θέματα του ελληνισμού, ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο με ένα ταξίδι ομογενών στο Μανχάιμ της Γερμανίας. Σε ένα συνέδριο για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ευρώπη, οι εκπρόσωποι της ελληνικής κοινότητας και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων άρχισαν να βλέπουν την προοπτική μιας ενιαίας ομογένειας στην Ευρώπη, ακολουθώντας το παράδειγμα των δυναμικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που δημιούργησαν οι Ελληνοαμερικανοί κατά τη διάρκεια των ετών.

‘Βρήκαμε ένα κοινό πρόβλημα στην ευρωπαϊκή διασπορά. Είναι η προσπάθεια διατήρησης της ταυτότητας του ελληνικού πολιτισμού και η ύπαρξη ενός θεσμού που θα συντονίζει τις διακρατικές δραστηριότητες που αφορούν όλο τον ελληνισμό μπορεί να συμβάλει σε αυτό. Σκοπός του ιδρύματος είναι ουσιαστικά να ενώσει και να δώσει υπόσταση στην ελληνική κοινότητα’, δήλωσε ο κ. Μπακόλας, ο οποίος ζει στη Γερμανία. Το ίδρυμα, το οποίο σήμερα εκπροσωπείται από το Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία, θα επεκταθεί σύντομα, καθώς έχει ήδη λάβει αιτήσεις από φορείς από όλη την Ευρώπη.

Ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα που θα αντιμετωπίσει ο νέος οργανισμός είναι το θέμα της εκπαίδευσης. Η Σέτα Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Παρισίων (η οποία γιορτάζει φέτος τα εκατό της χρόνια) και μέλος του Ευρωπαϊκού Ελληνικού Ιδρύματος, έχει επισημάνει τα τελευταία εννέα χρόνια της προεδρίας της το πρόβλημα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό και τα μακροχρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές ελληνικής καταγωγής στα ευρωπαϊκά σχολεία και τα οποία πρέπει να επιλυθούν Έχει τονίσει ότι αυτό πρέπει να γίνει.

Η ελληνική πολιτεία έχει αφήσει τον φάκελο “εκπαίδευση ενός ομογενή λαού” στον πάτο του σωρού των προβλημάτων της εκπαίδευσης. Το πρόβλημα αυτό δυστυχώς διαιωνίζεται γιατί οι μαθητές από το εξωτερικό δεν αποτελούν πρώτη προτεραιότητα για καμία κυβέρνηση”, εξήγησε.

Η Θεοδωρίδου ζει στη Γαλλία από το 1969, όταν οι γονείς της εγκατέλειψαν την Ελλάδα της δικτατορίας, και έχει διαγράψει μια μακρά και λαμπρή καριέρα στη μουσική με τον σύζυγό της, χορευτή και συνεργάτη της Μελίνας Μερκούρη. Είναι αισιόδοξη για το μέλλον του Απόδημου Ελληνισμού, αφού αποφάσισε να συμμετάσχει στο νέο αυτό ίδρυμα μαζί με τους “Ευρωπαίους συμπατριώτες” της στους τομείς της επιστήμης, της εκπαίδευσης και της οικονομίας. Για το μέλλον που θα αντιμετωπίσουν οι κόρες και τα εγγόνια της εκτός Ελλάδας.

‘Κανείς δεν εγκαταλείπει την πατρίδα του για ασήμαντους λόγους. Το ελληνικό κράτος δεν έλαβε ποτέ υπόψη του ότι είμαστε πραγματικοί πρεσβευτές του Ελληνισμού στη Διασπορά και ότι κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να μεγαλώσουμε τα παιδιά και τα εγγόνια μας με ελληνικά ήθη και έθιμα και παραδόσεις και αγάπη για την πατρίδα μας”, δήλωσε η κ. Θεοδωρίδου και πρόσθεσε: “Το έργο αυτό προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι όλοι οι Έλληνες που ζουν εκτός των συνόρων μας είναι ενεργοί πολίτες, παράγουν πολιτισμό, συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή πολιτική ζωή και συνεισφέρουν στις χώρες υποδοχής και πατρίδας τους. Είτε στο Παρίσι, είτε στη Φρανκφούρτη, είτε στις Βρυξέλλες, είτε οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη, τα προβλήματά μας μπορούν να επιλυθούν αν μιλήσουμε όλοι με μια φωνή”.

Ο αντιπρόεδρος Δημήτρης Μπακόλας εξηγεί ότι στις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Ελληνικού Ιδρύματος περιλαμβάνονται επίσης θέματα που έχουν σημασία για τους Έλληνες του εξωτερικού, όπως το πρόσφατα αναδυόμενο ζήτημα της διπλής φορολογίας και το μακροχρόνιο ζήτημα της ψήφου των ομογενών.

‘Η εντύπωση που έχουμε είναι ότι το ελληνικό κράτος δεν ενδιαφέρεται για έναν ουσιαστικό διάλογο για τα θέματα των αποδήμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον εκλογικό νόμο για την ψήφο των αποδήμων Ελλήνων δεν ζητήθηκε από τα ελληνικά κόμματα η τοποθέτησή μας σε θέματα που αφορούν μόνο εμάς’, τονίζει.

Ο Δ. Μπακόλας εργάζεται ως γιατρός στη μητροπολιτική περιοχή Ρήνου-Νεκάρ, όπου σήμερα ζουν περίπου 10.000 Έλληνες. Όπως είπε, η Γερμανία του προσφέρει πολλές ευκαιρίες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, ώστε να αισθάνεται Ευρωπαίος πολίτης με ελληνικές ρίζες. Ωστόσο, δεν έχει ξεχάσει τη δυσάρεστη συμπεριφορά των Γερμανών συμπολιτών του.

‘Υπάρχουν κάποιοι που νομίζουν ότι λόγω του ελληνικού μου ονόματος επιτρέπεται να μιλούν και να συμπεριφέρονται με υποτιμητικό τρόπο. Ειδικά η περίοδος της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για το σύνολο της ελληνικής κοινότητας που υπηρετεί στη Γερμανία.

Η έδρα του Ευρωπαϊκού Ελληνικού Ιδρύματος ιδρύθηκε στις Βρυξέλλες. Ο πρόεδρός του, Φίλιππος Κοθαρίδης, είναι γνώστης των ζητημάτων της ομογένειας, καθώς έχει ζήσει και εργαστεί ως φορολογικός σύμβουλος και οικονομολόγος στις Βρυξέλλες και έχει διατελέσει επικεφαλής της ελληνικής κοινότητας στις Βρυξέλλες. “Αλλά η καρδιά μου χτυπάει στα ελληνικά. Αλλά η καρδιά μου χτυπάει στα ελληνικά. Μάλιστα, αυτή η αγάπη είναι που με ωθεί να χρησιμοποιώ την “τεχνογνωσία” που απέκτησα στο εξωτερικό προς όφελος της πατρίδας μου”, λέει.

Νιώθοντας μεγάλο ενθουσιασμό για το έργο που μόλις ξεκίνησε, θέλησε να στείλει το δικό του αισιόδοξο μήνυμα εκ μέρους των μελών του ιδρύματος που ζουν στο εξωτερικό: “Οι Έλληνες της διασποράς στηρίζουν τον ελληνικό πολιτισμό, αναλαμβάνοντας δράσεις που θα συμβάλουν σημαντικά στη θετική εικόνα της χώρας αυτής, όπως αυτή Προχωράμε μπροστά. ‘Οι Έλληνες της διασποράς προχωρούν μπροστά, ενεργώντας με τρόπο που στηρίζει τον ελληνικό πολιτισμό και συμβάλλει σημαντικά στη θετική εικόνα της Ελλάδας’.