Μόλις δύο εβδομάδες μετά τις εκλογές, παίρνουν «σάρκα και οστά» όχι μόνον οι προεκλογικές αλλά… και οι μετεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης για νέες παροχές και μέτρα στήριξης των νοικοκυριών. Το μεσημέρι ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, αναμένεται να παρουσιάσει και να αναλύσει τα περισσότερα από τα νέα μέτρα που περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο που καταθέτει σήμερα σε δημόσια διαβούλευση. Μέχρι να ψηφιστεί όμως –στόχος είναι μέσα στον Ιούλιο και πριν τις θερινές διακοπές της Βουλής- μπορεί να εμπλουτιστεί και με όσα μέτρα τελούν ακόμα υπό κατάρτιση.
Άμεσα πάντως θα μπορεί να αποσαφηνιστεί πώς, μέχρι πότε και με βάση ποιες φορολογικές δηλώσεις θα επεκταθεί για τουλάχιστον 2 ή 3 μήνες ακόμη, το επίδομα Market Pass. Στόχος της ηγεσίας του ΥΠΕΘΟ είναι να ενταχθούν πολλοί νέοι δικαιούχοι που υπέβαλαν ήδη τη φορολογική τους δήλωση. Μέχρι χθες είχαν υποβληθεί ήδη 4,3 από τα 6,6 εκατομμύρια δηλώσεις που αναμένεται να κατατεθούν εφέτος.
Στην πρώτη φάση του Market Pass το επίδομα είχε δοθεί για 6 μήνες με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2022. Δικαιούχοι ήταν όσοι είχαν ατομικό εισόδημα έως 16.000 ευρώ, ή οικογενειακό 24.000 ευρώ για έγγαμους με προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Εκκρεμεί όμως να ξεκαθαριστεί και αν θα μεταβληθεί το ποσό του επιδόματος καθώς, όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί στις αρχές του 2023, κάλυπτε αυξήσεις ύψους 10% στα τρόφιμα, αλλά ο πληθωρισμός τροφίμων τον Ιούνιο έφτασε και στο 12%.
Ο βασικός κορμός του νομοσχεδίου όμως θα είναι οι διατάξεις του νέου μισθολογίου στο δημόσιο, καθώς και πλήθος άλλων παροχών ή φοροελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά, καθώς και για συνταξιούχους.
Συγκεκριμένα, πρόκειται να νομοθετηθούν:
1. Αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά Το μέτρο θα έχει όφελος για πάνω από 700.000 φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα παιδιά. Μετά τις αλλαγές αυτές:
– Φορολογούμενος χωρίς παιδιά έχει έκπτωση φόρου 777 ευρώ και (έμμεσο) αφορολόγητο όριο 8636 ευρώ – Με ένα παιδί, η έκπτωση φόρου αυξάνεται από 810 ευρώ σε 900 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο από 9.000 ευρώ, θα ανέλθει σε 10.000 ευρώ – Με δύο παιδιά, η έκπτωση φόρου αυξάνεται από 900 ευρώ σε 1.120 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο από 10.000 ευρώ, θα ανέλθει σε 11.000 ευρώ – Με τρία παιδιά, η έκπτωση φόρου αυξάνεται από 1.120 ευρώ στα 1.340 και το έμμεσο αφορολόγητο από 11.000 ευρώ, θα ανέλθει σε 12.000 ευρώ – Με τέσσερα παιδιά, η έκπτωση φόρου αυξάνεται από 1.340 ευρώ σε 1.560 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο από 12.000 ευρώ, θα ανέλθει σε 13.000 ευρώ – Με πέντε παιδιά, η έκπτωση φόρου αυξάνεται από 1.560 ευρώ σε 1.780 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο από 13.000 ευρώ, θα ανέλθει σε 14.000 ευρώ
Το άμεσο οφελος είναι ότι θα μειωθεί, από το επόμενο έτος, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος στους μισθούς και τις συντάξεις όσων οικογενειών έχουν ένα ή περισσότερα τέκνα. Ειδικότερα, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος θα μειωθεί:
– Κατά 90 ευρώ σε ετήσια βάση για τους ιδιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους με ένα εξαρτώμενο τέκνο και ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 10.000 ευρώ. – Κατά 220 ευρώ σε ετήσια βάση ή κατά 15,7 έως 18,33 ευρώ σε μηνιαία βάση, για τους ιδιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους με δύο ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα και ετήσιο ατομικό εισόδημα υψηλότερο των 11.000 ευρώ. – Για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες οι παραπάνω ετήσιες μειώσεις των 90 και των 220 ευρώ θα γίνουν αντιληπτές το 2025 με την υποβολή και εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2024.
2. Αύξηση κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, δηλαδή ένα επιπλέον… 13ο επίδομα για τους δικαιούχους. Είναι η πρώτη αύξηση που δίδεται από το 2014, που ξεκίνησε να δίδεται το επίδομα.
3. Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές με κόστος περί τα 40 εκατ. ευρώ ετησίως. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έτος πρώτης εφαρμογής θα είναι το 2024 με βάση τα ασφαλιστήρια συμβόλαια του 2023. Μένει να διευκρινιστεί εάν θα τεθεί ως προϋπόθεση ιδιοκτήτες ακινήτων θα έχουν ασφαλισμένες τις κατοικίες τους έναντι των φυσικών καταστροφών καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023.
4. Κάρτα νέων “Youth pass” για τους νέους που ενηλικιώνονται με κόστος 30 εκατ. ευρώ ετησίως. Δικαιούχοι του μέτρου θα είναι κάθε χρόνο οι πολίτες που θα συμπληρώνουν τα 18 και 19 έτη και η βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση της επιταγής θα είναι ότι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο vouchers.gov.gr και να έχουν αποκτήσει υποχρεωτικά κωδικούς taxisnet. Το ύψος του θα ανέρχεται σε 150 ευρώ και θα μπορεί να χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις του τουριστικού και πολιτιστικού κλάδου.
5. Μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων Ε.Κ.Α.Σ. από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη με κόστος 38 εκατ. ευρώ ετησίως. Με αυτόν τον τρόπο 600.000 και πλέον χαμηλοσυνταξιούχοι που έχασαν οριστικά το ΕΚΑΣ θα έχουν δωρεάν φάρμακα. Η πρόσβαση σε δωρεάν φάρμακα θεσμοθετήθηκε αρχικά ως αντιστάθμισμα στην απώλεια του ΕΚΑΣ και έκτοτε παρατείνεται κάθε χρόνο με ειδική νομοθετική ρύθμιση.
6. Επίδομα μητρότητας για μη μισθωτούς -ελεύθερους επαγγελματίες- και αγρότες: Αυξάνεται στο ύψος του κατώτατου μισθού από 150-200 ευρώ σήμερα. Για 9 μήνες μετά τη γέννηση (αντί για 4 που ισχύει ως τώρα) θα λαμβάνουν 780 ευρώ ή περίπου 4.700-6.200 ευρώ επιπλέον, με βάση τα σημερινά δεδομένα. Στην πράξη το όφελος το 2024 θα είναι και μεγαλύτερο όσο θα αυξάνεται ο κατώτατος μισθός (σε περίπου 800 ευρώ το 2024 και έως τα 950 ως το 2027) για κάθε παιδί που θα αποκτά στο εξής η οικογένεια.
7. Νέο μισθολόγιο στο δημόσιο από το 2024 με κόστος 500 εκατ ευρώ. Θα επιφέρει αλλαγές σε όλα τα μισθολογικά κλιμάκια με έμφαση στα χαμηλότερα (στους εισαγωγικούς μισθούς) αλλά και στις θέσεις ευθύνης, στους ενστόλους και στα μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό). Οι αλλαγές θα επηρεάσουν τις αποδοχές περίπου 600.000 – 700.000 υπαλλήλων ενώ θα προβλέπει και την οριζόντια αύξηση των οικογενειακών επιδομάτων Έτσι, ένας εργαζόμενος με δύο παιδιά θα δει αυτόματα αύξηση 50 ευρώ τον μήνα ή 600 ευρώ τον χρόνο μόνο από το οικογενειακό επίδομα, ανεξαρτήτως των υπόλοιπων αυξήσεων στον μισθό του.
Με τα νέα δεδομένα, από 1.1.2024, ο μέσος δημόσιος υπάλληλος θα έχει όφελος που θα ανέρχεται σε 1.292 ευρώ μικτά το χρόνο. Ενώ αν συνυπολογιστούν και οι επιπλέον αυξήσεις ή απαλλαγές που εφαρμόζονται από το 2023 (κατάργηση ειδ. εισφοράς αλληλεγγύης, κατάργηση ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων κλπ.) τότε το όφελος (κατά μέσον όρο) για τους υπαλλήλους του δημοσίου αυξάνεται σε 2.084 ευρώ μικτά το χρόνο!