Διαμάχη μεταξύ Ιράν και Ρωσίας για τρία νησιά που διεκδικούν τα ΗΑΕ στο Αραβοπερσικό Κόλπο

Το Υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν κάλεσε την Τετάρτη τον πρέσβη της Ρωσίας στην Τεχεράνη για εξηγήσεις, με αφορμή σχόλιά του για τρία νησιά τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαμάχης μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στο Αραβοπερσικό Κόλπο.

Σε κοινή δήλωση του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Κουβέιτ, ΗΑΕ, Κατάρ και Ομάν) και της Ρωσίας, υποστηρίζεται η θέση των ΗΑΕ ότι τα νησιά Αμπού Μούσα, Μεγάλο Τουνμπ και Μικρό Τουνμπ ανήκουν στα Εμιράτα, μολονότι αυτά, μετά την αποχώρηση των Βρετανών από την περιοχή το 1971, κατελήφθησαν από το ιρανικό πολεμικό ναυτικό και έκτοτε ελέγχονται από τις ιρανικές αρχές.

Στις 29 Νοεμβρίου 1971, το Εμιράτο του Σαρτζάχ, το οποίο λίγο αργότερα αποτέλεσε ιδρυτικό μέρος των ΗΑΕ, είχε υπογράψει με την Τεχεράνη μνημόνιο κατανόησης, με βάση το οποίο είχε συμφωνηθεί συνδιοίκηση της νήσου Αμπού Μούσα, με αστυνόμευση από το Εμιράτο και στάθμευση εκεί ορισμένων ιρανικών στρατευμάτων.

Την ίδια ημέρα, οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις κατέλαβαν τις νήσους Μεγάλο Τουνμπ και Μικρό Τουνμπ, ενώ την επομένη κατέλαβαν τελικώς και την Αμπού Μούσα.

Το Ιράν δικαιολόγησε την κατάληψη με το σκεπτικό ότι τα νησιά αποτελούσαν τμήμα της Περσικής Αυτοκρατορίας ήδη από το 6ο π.Χ αιώνα.

Τα ΗΑΕ θεωρούν τα νησιά τμήμα του εδάφους τους και τα διεκδικούν από την ίδρυσή τους, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν για το θέμα είχαν αποτύχει το 1992.

Ιράν και Ρωσία διατηρούν σχέσεις στρατηγικής συμμαχίας, έχοντας συνεργαστεί στην υποστήριξη του δικτατορικού καθεστώτος Άσαντ στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, με την Τεχεράνη να παρέχει (χωρίς ωστόσο να το δηλώνει επίσημα) εκατοντάδες drones στη Μόσχα για τη διεξαγωγή των επιθέσεων και των αναγνωριστικών επιχειρήσεών της στον πόλεμο που έχει εξαπολύσει η Ρωσία ενάντια στην Ουκρανία.

Το Κίεβο έχει επιβάλει γι’ αυτό τον λόγο στο Ιράν κυρώσεις διάρκειας 50 ετών, ενώ έχει διακόψει τις ουκρανο-ιρανικές διπλωματικές σχέσεις.