Δεύτερο σοβαρό πλήγμα στη συμφωνία που επέτρεψε την εξαγωγή σιτηρών, μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, έδωσε η Ρωσία, η οποία χτύπησε με πυραύλους και drones δύο ουκρανικά λιμάνια. Μόλις χθες, είχε ανακοινώσει την αποχώρησή της από την εν λόγω συμφωνία.
Η συμφωνία, η οποία είχε συναφθεί με την υποστήριξη του ΟΗΕ πριν από έναν χρόνο και έκτοτε είχε ανανεωθεί αρκετές φορές, είχε ως κύριο στόχο να επιτρέψει στο Κίεβο τη συνέχιση της εξαγωγής σιτηρών και να αποτρέψει την εκδήλωση επισιτιστικής κρίσης.
Η Μόσχα προειδοποιούσε εδώ και καιρό σχετικά με την πρόθεσή της να αποχωρήσει, θέτοντας σειρά από όρους για να εγγυηθεί τη συνέχισή της, οι οποίοι συνδέονται με τη δυνατότητά της να εξάγει δικά της τρόφιμα και, όπως υποστηρίζει, δεν ικανοποιήθηκαν.
Σημειώνεται ότι οι ρωσικές επιθέσεις στα λιμάνια της Ουκρανίας ήρθαν επίσης την επομένη της ανατίναξης γέφυρας στρατηγικής σημασίας, η οποία συνδέει τη Ρωσία με την κατεχόμενη χερσόνησο της Κριμαίας, η οποία βρίσκεται επίσης στη Μαύρη Θάλασσα.
Η γέφυρα τέθηκε εκτός λειτουργίας χθες Δευτέρα, ενώ η Μόσχα απέδωσε τις εκρήξεις σε «πλήγματα από ουκρανικά θαλάσσια μη επανδρωμένα αεροσκάφη».
Ολονύχτιες επιθέσεις
Οι ολονύχτιες επιθέσεις της Ρωσίας στα λιμάνια της Ουκρανίας ήταν «ακόμα μία απόδειξη ότι η χώρα-τρομοκράτης επιδιώκει να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή 400 εκατομμυρίων ανθρώπων σε διάφορες χώρες οι οποίες εξαρτώνται από τις εξαγωγές ουκρανικών τροφίμων», δήλωσε στο Telegram ο Αντρίι Γέρμακ, επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου.
Η πολεμική αεροπορία της Ουκρανίας ανέφερε ότι έξι πύραυλοι Kalibr και 31 από τα 36 drones, καταρρίφθηκαν, κυρίως πάνω από παράκτιες περιοχές στην Οδησσό και στο Μικολάιβ, ουκρανικές πόλεις-λιμάνια στα νότια.
Η νότια επιχειρησιακή στρατιωτική διοίκηση της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η πτώση συντριμμιών και οι εκρήξεις προκάλεσαν ζημιές σε αρκετά σπίτια και σε απροσδιόριστο αριθμό λιμενικών υποδομών στην Οδησσό, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Οι τοπικές αρχές στο Μικολάιβ ανέφεραν ότι εκδηλώθηκε μεγάλη πυρκαγιά.
Η Μόσχα, από την πλευρά της, ανακοίνωσε ότι απέτρεψε ουκρανική επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους στην Κριμαία, χωρίς να αναφέρει σημαντικές ζημιές. Επίσης, γνωστοποίησε πως μόνο μία λωρίδα οδικής κυκλοφορίας είχε δοθεί και πάλι σε λειτουργία στην εμβληματική γέφυρα της Κριμαίας.
Ποιοι πλήττονται
Η συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, που επιτεύχθηκε πριν από ένα χρόνο με τη μεσολάβηση της Τουρκίας και των Ηνωμένων Εθνών, ήταν μία από τις λίγες διπλωματικές επιτυχίες εν καιρώ πολέμου.
Συνέβαλε στην άρση του de facto ρωσικού αποκλεισμού ουκρανικών λιμανιών και στην αποτροπή μίας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.
Η Ουκρανία και η Ρωσία συγκαταλέγονται και οι δύο στους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιτηρών και άλλων τροφίμων στον κόσμο. Εάν τα ουκρανικά σιτηρά αποκλειστούν και πάλι από την αγορά, οι τιμές θα μπορούσαν να εκτιναχθούν, πλήττοντας περισσότερο τους φτωχότερους.
«Η σημερινή απόφαση της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα αποτελέσει πλήγμα για ανθρώπους που έχουν ανάγκη σε ολόκληρο τον κόσμο», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα.
Τα ρωσικά αιτήματα
Η Ρωσία υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά, αλλά μόνο εφόσον ικανοποιηθούν τα αιτήματά της για χαλάρωση των κανόνων σχετικά τις εξαγωγές δικών της τροφίμων και λιπασμάτων.
Οι δυτικές χώρες κάνουν λόγο για «μοχλό πίεσης» και «εργαλειοποίηση» των τροφίμων με στόχο την αποδυνάμωση των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας, οι οποίες ήδη προβλέπουν εξαιρέσεις προκειμένου η Ρωσία να είναι σε θέση να πουλά τρόφιμα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζήτησε συνέχιση της εφαρμογής της συμφωνίας για τα σιτηρά χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας, επιδιώκοντας ουσιαστικά την υποστήριξη της Τουρκίας προκειμένου να ξεπεράσει τον ρωσικό αποκλεισμό.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε ότι η Μόσχα μπορεί να πεισθεί να επιστρέψει.
Οποιαδήποτε προσπάθεια να επιστρέψουμε ξανά σε ουκρανικές αποστολές σιτηρών χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας θα εξαρτηθεί πιθανότατα από τις ασφαλιστικές εταιρείες που θα συμφωνήσουν να παράσχουν κάλυψη. Πηγές της βιομηχανίας ανέφεραν στο Reuters ότι εξετάζουν τις επιπτώσεις. Τις επόμενες ημέρες θα κριθεί το αν τα νέα ρωσικά πλήγματα θα περιπλέξουν ή όχι περισσότερο τη διαδικασία.
Το Κρεμλίνο προειδοποίησε πάντως την Τρίτη ότι οι απόπειρες μεταφοράς σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τη Ρωσία θα ενέχουν κινδύνους, επειδή το Κίεβο χρησιμοποιεί τα ύδατα αυτά για στρατιωτικές δραστηριότητες.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, τόνισε πως η Μόσχα βρίσκεται σε επαφή με τους Αφρικανούς εταίρους της, καθώς και ότι το ζήτημα θα τεθεί στη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής που θα πραγματοποιηθεί στην Αγία Πετρούπολη την επόμενη εβδομάδα.
Αργή αντεπίθεση
Εν τω μεταξύ, η ουκρανική αντεπίθεση καταγράφει περιορισμένα κέρδη κοντά στην πόλη Μπαχμούτ και κατά μήκος δύο μεγάλων αξόνων στον νότο. Ωστόσο, οι νέες δυνάμεις επίθεσης, εξοπλισμένες με νέα δυτικά όπλα και πυρομαχικά αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, δεν έχουν βρεθεί ακόμα αντιμέτωπες με την κύρια ρωσική αμυντική γραμμή.
Το Κίεβο υποστηρίζει ότι σκόπιμα προχωρά με αργούς ρυθμούς ώστε να αποφύγει μεγάλες απώλειες διασχίζοντας οχυρωμένες αμυντικές γραμμές γεμάτες νάρκες και επικεντρώνεται προς το παρόν κυρίως στο να πλήξει υλικοτεχνικές υποδομές, καθώς και τη ρωσική διοίκηση.
Τις τελευταίες ημέρες, οι Ουκρανοί διοικητές ανακοίνωσαν επίσης ότι αποκρούουν προσπάθεια της Μόσχας να εξαπολύσει νέα δική της επίθεση στα βορειοανατολικά.
«Για δύο συνεχόμενες ημέρες, ο εχθρός βρίσκεται ενεργά στην επίθεση στον τομέα Κουπιάνσκ στην περιοχή Χάρκοβο», έγραψε στο Telegram η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας Χάνα Μαλιάρ.
«Εμείς αμυνόμαστε. Οι μάχες είναι σφοδρές και οι θέσεις των δύο πλευρών αλλάζουν δυναμικά αρκετές φορές την ημέρα», σχολίασε η ίδια.
Ο Σέρχι Τσερεβάτι, εκπρόσωπος της ανατολικής ομάδας των ουκρανικών δυνάμεων, ανακοίνωσε ότι ο ρωσικός στρατός έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες και περισσότερα από 900 άρματα μάχης στην περιοχή.
Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τις αναφορές σχετικά με το πεδίο της μάχης.
Με πληροφορίες από Reuters