Χριστοδουλίδης: Δεν θα αντιπαρατεθώ δημόσια με τον Τατάρ

Δεν πρόκειται να εμπλακεί σε δημόσια αντιπαράθεση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, είπε απόψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης σε σχέση με τις προκλητικές δηλώσεις του κ. Τατάρ, προσθέτοντας ότι δεν είναι εδώ για να διαχειριστεί το Κυπριακό επικοινωνιακά.

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, προσερχόμενος στην εκδήλωση για τους Αγνοουμένους, στο Πανόραμα Αγνοουμένων, στον Κόρνο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κληθείς να σχολιάσει τις νέες προκλητικές δηλώσεις του ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Ερσίν Τατάρ, είπε: «Δεν πρόκειται να εμπλακώ σε ένα παιχνίδι δημόσιας αντιπαράθεσης, διότι για παιχνίδι πρόκειται, αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί, με τον κ. Τατάρ.

Δεν πρόκειται να επιλυθεί το Κυπριακό μέσα από δημόσια διαπραγμάτευση. Είμαι εδώ με αποφασιστικότητα, με σοβαρότητα, με ρεαλισμό και θα πράξω ό,τι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν οι συνθήκες για σπάσιμο του αδιεξόδου, για επανέναρξη των συνομιλιών και για επίλυση του Κυπριακού.

Και αν μου επιτρέπει ο κ. Τατάρ να τον προτρέψω να δει τι θέλει η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας που είναι μέρος του κυπριακού λαού, που είναι σαφώς υπέρ της επανένωσης, υπέρ της επίλυσης του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.

Βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω τους πεσόντες και τους αγνοούμενους μας, ένα ανθρωπιστικό θέμα για το οποίο πρέπει μακριά από τις όποιες πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν, η πάροδος του χρόνου, αντιλαμβάνεστε, δημιουργεί περισσότερες δυσκολίες, περισσότερα προβλήματα και είναι γι’ αυτό τον λόγο που από την πρώτη συνάντηση που είχα με τον κ. Τατάρ πριν την ανάληψη ακόμη των καθηκόντων μου, αλλά και πρόσφατα, γραπτώς, ζήτησα να γίνει αυτή η επίσκεψη (στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι) και χαίρομαι που υπήρξε θετική ανταπόκριση. Εργαζόμαστε και θεωρώ ότι έχουμε καταλήξει και σε ένα κοινό ανακοινωθέν, να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα ειδικότερα γι’ αυτό το ανθρωπιστικό θέμα και ελπίζω να υπάρξει ανταπόκριση, και πάνω από όλα, γιατί εκεί βρίσκεται το κλειδί, να υπάρξει ειδικότερα συνεργασία από πλευράς Τουρκίας, είτε αυτό αφορά τις στρατιωτικές ζώνες είτε τα αρχεία του τουρκικού στρατού».

Ερωτηθείς αν έχει κλείσει η ημερομηνία της επίσκεψης στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «Είμαστε στο τελικό στάδιο, θα είναι στα τέλη Ιουλίου».

Κληθείς να σχολιάσει την κάθοδο του Τούρκου Προέδρου στα κατεχόμενα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε: «Aναμένουμε τον κ. Ερντογάν να έρθει, θα ακούσουμε τι θα πει και θα είμαστε εδώ να το σχολιάσουμε. Η προσέγγισή μου είναι ότι δεν πρόκειται να εμπλακώ σε μια δημόσια αντιπαράθεση. Δεν είμαι εδώ για να διαχειριστώ το Κυπριακό επικοινωνιακά, με ενδιαφέρει η ουσία και η ουσία είναι πώς σπάζουμε το αδιέξοδο για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες».

«Με την εισβολή στην Κύπρο το 1974 η Τουρκία σταμάτησε τα σχέδια της χούντας για ένωση με την Ελλάδα και τους άφησε άναυδους», δήλωσε ο Ερσίν Τατάρ.

Σε δηλώσεις του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Ανατολού, με αφορμή την αυριανή μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ο Ερσίν Τατάρ είπε πως «αν δεν είχε γίνει αυτή η επιχείρηση, η Κύπρος θα ήταν χειρότερη από την Κρήτη. Θα είχαν εξαφανίσει όλους τους Τούρκους στο νησί».

Υποστήριξε πως «επί πρώην Προέδρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ελήφθησαν οικονομικά μέτρα για να απωθήσουν τους Τούρκους από το νησί», προσθέτοντας ότι «η χούντα που κατέλαβε την εξουσία στην Αθήνα το 1967 προσπάθησε να προσαρτήσει την Κύπρο υποστηρίζοντας τρομοκρατικές ομάδες που ήθελαν να την ενώσουν με την Ελλάδα, περικυκλώνοντας έτσι την Τουρκία».

Ισχυρίστηκε περαιτέρω ότι, «εργάζονταν για να μετατρέψουν πλήρως την Κύπρο σε ελληνικό νησί, αδιαφορώντας για τα δικαιώματα και τους νόμους της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο, για να αλλάξουν τα γεωγραφικά πλεονεκτήματα προς όφελός τους». Πρόσθεσε ότι «στις 20 Ιουλίου 1974, η ειρηνευτική επιχείρηση στην Κύπρο σταμάτησε όλα αυτά τα σχέδια και τα άφησε άναυδους».

Η ομιλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη στην εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους Αγνοουμένους, στο Πανόραμα Αγνοουμένων, στον Κόρνο

Είναι με βαθιά συγκίνηση, σεβασμό και ταυτόχρονα με υπερηφάνεια που συμμετέχω στην αποψινή εκδήλωση για να απευθύνουμε δέηση προς ανεύρεση της τύχης των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής του 1974.

Είμαι εδώ για να συμμετάσχω μαζί σας στις επιβεβλημένες τιμές στους ηρωομάρτυρές μας. Αυτούς που θυσιάστηκαν, που έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, αυτούς που ακόμη αγνοούνται και για τους οποίους σας διαβεβαιώ ότι η διακρίβωση της τύχης τους αποτελεί ύψιστη προτεραιότητά για την πολιτεία.

O ανατριχιαστικός ήχος των σειρήνων κάθε 15η και 20ή Ιουλίου ξυπνά μνήμες, μνήμες που στοιχειώνουν μέχρι σήμερα την ψυχή του καθενός από εμάς, αφού οι οδυνηρές επιπτώσεις που κληθήκαμε ως Κυπριακός Ελληνισμός να αντιμετωπίσουμε και δυστυχώς αντιμετωπίζουμε μέχρι σήμερα, αναβλύζουν ως ανοικτές πληγές στο άμοιρο κορμί της πατρίδας μας.

Πολλές οι συνέπιες, πολλές οι επιπτώσεις, πάρα πολλές οι πληγές εκείνου του τραγικού καλοκαιριού, 49 χρόνια πριν. Αναμφίβολα, όμως, η πιο οδυνηρή συνέπεια του προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής, εκείνο που δεν χωράει σε καμία ανθρώπινη λογική, εκείνο που μέχρι και σήμερα σε διεθνές επίπεδο δεν μπορεί να παραγνωριστεί, δεν μπορεί να ερμηνευθεί σε λογικές συμφερόντων και στρατηγικών, είναι το θέμα των αγνοουμένων. Των ανθρώπων εκείνων που αγνοούνται 49 χρόνια μετά από εκείνο το μαύρο καλοκαίρι. Των οικογενειών και των αγαπημένων τους προσώπων που αναμένουν τόσα χρόνια να ενημερωθούν για την τύχη των δικών τους ανθρώπων.

Πέντε Μίλι, Άγιος Γεώργιος Κερύνειας, Ομορφίτα, Λάπηθος, Καραβάς, Άγιος Ιλαρίωνας, Μια Μηλιά, Κουτσοβέντης, Γερόλακκος, Κιόνελι, Παλαίκυθρο, Αμμόχωστος, Τύμπου, Τέμπλος Κερύνειας.

Μερικές περιοχές, όπου δόθηκαν μεγάλες και δύσκολες μάχες το μαύρο καλοκαίρι του 1974. Περιοχές, στις οποίες οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς, κληρωτοί και εθελοντές, οι Ελλαδίτες αδελφοί μας που υπηρετούσαν στις τάξεις της και φυσικά οι άνδρες της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου, προέβαλαν ηρωική αντίσταση για να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλάσιες δυνάμεις των Τούρκων εισβολέων.

Σε ετούτες τις περιοχές που άφησαν την τελευταία τους πνοή, τραυματίστηκαν ή και χάθηκαν τα ίχνη τους και έκτοτε η τύχη τους αγνοείται.

Με αισθήματα βαθιάς ευγνωμοσύνης απευθύνομαι και καλωσορίζω για ακόμη μια φορά στην Κύπρο, τους εξ Ελλάδος συγγενείς αγνοουμένων, δηλώνοντάς τους ότι η σκέψη μας, εδώ και 49 χρόνια βρίσκεται και στους δικούς τους, τους δικούς μας ανθρώπους. Η μνήμη μας επιστρέφει και στους άνδρες της ΕΛΔΥΚ που στις 22 Ιουλίου, μετά από αντεπίθεση, έφτασαν μέχρι το Κιόνελι, επιφέροντας σοβαρές απώλειες στα τουρκικά στρατεύματα.

Η μνήμη, φοβερή και αδυσώπητη, επιστρέφει και στη γεμάτη πόνο και θάνατο τοποθεσία του Στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ. Εκεί όπου στις 14 Αυγούστου 1974 ξεκίνησε η φονική και άνιση μάχη, εφάμιλλη εκείνης των Θερμοπυλών. Εκεί που οι δικοί σας άνθρωποι, τα δικά μας παιδιά και οι δικοί μας ήρωες, έδωσαν την ύστατη μάχη, γνωρίζοντας, και το γνώριζαν πάρα πολύ καλά, ότι ο θάνατος ήταν αναπόφευκτος.

49 χρόνια μετά δεν ξεχνούμε. Τιμούμε και αναζητούμε τους πεσόντες και αγνοούμενούς μας. Και άκουσα πριν κάποιες εκφράσεις διαμαρτυρίας και θέλω ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναλάβω την ευθύνη για όλες τις Κυπριακές Κυβερνήσεις από το 1974 μέχρι σήμερα για την πίκρα, για τη δυσαρέσκεια, για όλα αυτά που νιώθετε ότι ως Πολιτεία δεν έχουμε ανταποκριθεί.

Την ίδια στιγμή, όμως, είμαστε εδώ και μέσα από τα πολύ δραστήρια οργανωμένα σας σύνολα για να αντιμετωπίσουμε τις όποιες ανησυχίες, τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζετε.

Σηκώνουμε, λοιπόν, μαζί σας – και θέλω να το αποδείξουμε στην πράξη – τον σταυρό που κουβαλάτε τόσα χρόνια. Παρά τις δυσκολίες, όμως, τα προβλήματα και τις απογοητεύσεις, ο αγώνας για την επίλυση ενός καθαρά ανθρωπιστικού θέματος, μακριά από τις όποιες πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες, συνεχίζεται.

Ήταν ακριβώς μέσα σε αυτό το πλαίσιο που μια από τις πρώτες μου ενέργειες ήταν να απευθυνθώ στον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τον κ. Tatar, για μια από κοινού επίσκεψη στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, αλλά και της έκδοσης, με αφορμή την κοινή μας επίσκεψη, ενός κοινού ανακοινωθέντος που θα στέλνει το μήνυμα για την ανάγκη επιτάχυνσης όλων των σχετικών με το θέμα διεργασιών. Και μέσα στο πλαίσιο της συνάντησης έχω αριθμό προτάσεων και εισηγήσεων, κάποιες ήδη έχω συζητήσει και με τη Μαρία Καλμπουρτζή και με τον Νίκο Σεργίδη, κάποιες άλλες έχουν ακουστεί στον δημόσιο διάλογο, όπως η πολύ αξιόλογη πρόταση του φίλου Αχιλλέα Δημητριάδη, όπως και κάποιες άλλες συγκεκριμένες εισηγήσεις, γιατί δεν θέλω αυτή η συνάντηση να είναι απλά επικοινωνιακού χαρακτήρα, αναμένουμε να προκύψουν ουσιαστικά αποτελέσματα. Και όταν μιλάμε για ουσιαστικά αποτελέσματα στο θέμα των αγνοουμένων δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από την επιτάχυνση, στην πράξη και όχι στα λόγια, όλων των σχετικών διεργασιών.

Οι αγνοούμενοι της τουρκικής εισβολής του 1974 αποτελούν το αέναο σύμβολο που θα μας θυμίζει τις καταστροφικές συνέπειες του μαύρου Ιούλη. Είναι η υποχρέωσή μας, και με αυτό τον τρόπο πορευόμαστε, μέσα σε αυτό το πλαίσιο προσεγγίζουμε το θέμα με απόλυτη σοβαρότητα και σεβασμό σε όλους εσάς.

49 χρόνια μετά τη βάρβαρη τουρκική εισβολή, η κατοχή και τα κατάλοιπά της δεν μπορούν να συνεχιστούν. Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τις δυσκολίες, τα προβλήματα και τις προκλήσεις. Γνωρίζουμε, την ίδια στιγμή, πάρα πολύ καλά πως για εμάς δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων, το σημερινό απαράδεκτο στάτους κβο, τα συρματοπλέγματα, η διαχωριστική γραμμή δεν μπορούν να αποτελούν το μέλλον της πατρίδας μας.

Είναι ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο που από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων μας, αναλάβαμε την πρωτοβουλία, μέσα από ένα συγκεκριμένο πλάνο και σχεδιασμό, για ένα πιο πρωταγωνιστικό ρόλο από πλευράς ΕΕ – άκουσα προηγουμένως τη Μαρία Καλμπουρτζή να ζητά από την ΕΕ να αναλάβει και η ίδια τις ευθύνες της σε αυτό το θέμα – πάντα εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017. Συνομιλίες που θα οδηγήσουν στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, μιας λύσης που θα διασφαλίζει και στην Κύπρο τις αρχές και αξίες της ΕΕ.

Μια λύση που θα απαλλάσσει την Κύπρο από αναχρονιστικές εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα. Λύση που στην πράξη θα άρει την κατοχή και θα επιτρέπει σε όλους τους νόμιμους κατοίκους τούτου του τόπου να συνυπάρξουν, μακριά από οποιουσδήποτε διαχωρισμούς, υπό καθεστώς ισονομίας και ισοπολιτείας.

Αυτό, εξάλλου, οφείλουμε σε όλους τους ήρωές μας που έπεσαν για να προστατέψουν τούτο τον τόπο. Αυτό οφείλουμε στα παιδιά μας, στο μέλλον της πατρίδας μας.

Τιμή και δόξα, λοιπόν, σε όλους αυτούς που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της πατρίδας. Στους επιφανείς άνδρες και γυναίκες που θυσιάστηκαν για να προστατέψουν τούτο τον τόπο.

Σεβασμός, πρώτα και πάνω από όλα σε όλους εσάς, στους συγγενείς των πεσόντων μας, κουράγιο, δύναμη και πίστη στους συγγενείς των αγνοουμένων μας. Όλους εσάς που για 49 χρόνια κουβαλάτε στους ώμους σας το μαρτύριο της αβεβαιότητας για την τύχη των αγαπημένων σας προσώπων, ηρώων τούτου του μαρτυρικού τόπου.

Η ομιλία της Προέδρου της Βουλής, Αννίτας Δημητρίου

Είναι πραγματικά ασύλληπτο! Σχεδόν μισό αιώνα μετά, εν έτει 2023, η ευρωπαϊκή Κύπρος να μετράει ακόμη αγνοούμενους… Να μην έχει θάψει ακόμη, τιμώντας όπως τους αρμόζει, τους νεκρούς της.

Είναι αδιανόητο ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που παραμένουν εδώ και 49 χρόνια εγκλωβισμένοι στην άγνοια.

Εγκλωβισμένοι στις ένοχες και άτολμες σιωπές, όσων γνωρίζουν…

Βυθισμένοι στο σκοτάδι της πιο τραγικής πτυχής ενός φρικτού εγκλήματος πολέμου.

Άνθρωποι που οι ζωές τους αναστάλθηκαν… Που γι’ αυτούς ο χρόνος πάγωσε στο 1974 όταν έχασαν τα ίχνη των αγαπημένων τους… Αναμένοντας καρτερικά… Μαρτυρικά μέσα στον δικό τους βουβό θρήνο.