Μπορέλ: Κλειδί η επίλυση του Κυπριακού στην ευρωτουρκική προσέγγιση

Κομβικό ρόλο για την επαναπροσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία θα παίξει η επίλυση του Κυπριακού κατά τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε την Πέμπτη ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ.

Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας αναγνώρισε το «αμοιβαίο συμφέρον» για την ανάπτυξη μιας ισχυρής σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ προσέθεσε:

«Μια βιώσιμη αποκλιμάκωση στην ανατολική Μεσόγειο θα ωφελούσε την σταθερότητα και την ασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή. Η επίλυση του Κυπριακού προβλήματος στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ θα αποτελέσει κλειδί σε αυτήν την επαναπροσέγγιση με την Τουρκία».

Ουσιώδης, κατά τον Ζοσέπ Μπορέλ, θα είναι και «η διαφύλαξη θεμελιωδών ελευθεριών και αξιών όπως αυτές ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στην οποία μετέχει και η Τουρκία».

Η σύνοδος των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ πραγματοποιήθηκε σε δύσκολη ημέρα λόγω της αποφράδας επετείου για την Κύπρο, πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες η σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον Κωνσταντίνο Κόμπο, σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, να αναφέρει πως το Κυπριακό πρόβλημα είναι ταυτισμένο με όσα γίνονται στην Ουκρανία.

Ο επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας αναγνώρισε ως πραγματικότητα, σύμφωνα με πληροφορίες, τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τουρκίας, παρ’ όλα αυτά σημείωσε πως πρόκειται για μιας μορφής καμουφλάζ του πυρήνα του προβλήματος που είναι θέμα εισβολής και κατοχής.

Ο κ. Κόμπος σημείωσε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, πως η όποια πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση περνά τόσο μέσα από το Κυπριακό όσο και από τα ελληνοτουρκικά και εξέφρασε την επιφυλακτικότητα της Λευκωσίας στην αποδοχή προθέσεων, καθώς η Κύπρος αναμένει συγκεκριμένα βήματα.

Χαρακτηριστικά φέρεται να είπε πως χρειάζεται μεν η θετική προσέγγιση στα ευρωτουρκικά, αλλά από την άλλη δεν πρέπει να αλλάξει η λογική, όπως προκύπτει από συμπεράσματα των συνόδων κοφυρής σε βάθος χρόνου, όπως για την αντιστρεψιμότητα και την αναλογικότητα.

Είναι ώρα να δούμε μια κίνηση από πλευράς Τουρκίας, μια αλλαγή στάσης, επεσήμανε ενώπιον των ομολόγων του ο υπουργός, σύμφωνα με πηγές με γνώση του ζητήματος που σημείωσαν ότι υπήρξε στήριξη των θέσεων της Κύπρου γύρω από το τραπέζι, όπως και ότι η μπάλα είναι στο γήπεδο της Τουρκίας.

Πληροφορίες ανέφεραν επίσης ότι κάθε κράτος-μέλος έθεσε ξεχωριστά ζητήματα για την Τουρκία αναφορικά με το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κλιματική αλλαγή, τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά και το μεταναστευτικό, κάτι που σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα η Τουρκία θα πρέπει να δείξει τις προθέσεις της σε όποιο επίπεδο προκύψει. Με άλλα λόγια, να πει η Άγκυρα τι θέλει και να δουλέψει με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γεγονός, πάντως, είναι, αναφέρουν πηγές των Βρυξελλών, ότι ο κουβέντα έχει ανοίξει και η Κύπρος είναι κομμάτι της.

Την ίδια ώρα, ελληνικές πηγές σημείωσαν πως στο σύνολό του το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αναγνώρισε πως η στροφή Ερντογάν προς την Δύση είναι προς όφελος και των 27 χωρών, όμως, αν η Τουρκία επιθυμεί την άρση του καθεστώτος θεωρήσεων εισόδου και την τελωνειακή ένωση, θα πρέπει να τηρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις που ισχύουν από ευρωπαϊκής πλευράς.

Οι υπουργοί φέρονται να απέδωσαν εύσημα προς την Ελλάδα που προσπαθεί ειλικρινά και καλοπροαίρετα την επαναπροσέγγιση με την Τουρκία. Χαιρέτισαν την αποκλιμάκωση, ξεκαθάρισαν όμως ότι χρειάζονται κανόνες και όροι, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία θα πρέπει να ικανοποιήσει όλους τους κανόνες – που αφορούν και την Κύπρο.

Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ενημέρωσε τους ομολόγους του για την συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους και φέρεται να είπε χαρακτηριστικά πως «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας», αλλά προκειμένου να προχωρήσει η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας, η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει καθορισμένα κριτήρια στα πεδία που συνιστούν τη λεγόμενη «Θετική Ατζέντα», όπως συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2021.

«Δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση των σχέσεων υπό καθεστώς απειλών, παραβιάσεων της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και των θεμελιωδών αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου ευρύτερα», είπε ο Έλληνας υπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες.

Ο υπουργός τόνισε εξάλλου ότι «κοινός στόχος είναι να διεξαχθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη πριν από το τέλος του έτους. Ως προς αυτό, έχω ήδη εκφράσει την ετοιμότητά μου να συναντήσω ξανά τον Τούρκο ομόλογό μου Χακάν Φιντάν στο εγγύς μέλλον, προκειμένου να προετοιμάσω τα επόμενα βήματα».

Όπως ο Κύπριος ομόλογός του, έτσι και ο Γιώργος Γεραπετρίτης παραλλήλισε την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο που συνέβη πριν 49 χρόνια. Τάχθηκε δε υπέρ του να διαδραματίσει η ΕΕ ενεργότερο ρόλο στις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού, απέκλεισε κάθε συζήτηση για λύση δύο κρατών και χαρακτήρισε «καταδικαστέα κάθε προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων».

Ως προς το ΝΑΤΟ, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επεσήμανε, κατά τις ίδιες πηγές, ότι η ισορροπία είναι ωφέλιμη για ολόκληρη την Συμμαχία και επανέλαβε πως η Ελλάδα είναι αξιόπιστος και σταθερός εταίρος, χωρίς αστερίσκους και εξαιρέσεις, ειδικά στο θέμα της Ουκρανίας.

Κατά την συζήτηση μέσω τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ με τον Αμερικανό υπουργό Άντονι Μπλίνκεν, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ο κ. Γεραπετρίτης χαρακτήρισε θέμα αρχής την υπεράσπιση της Ουκρανίας και ξεκαθάρισε ότι «δεν μπορεί να υπάρχουν αστερίσκοι στην τήρηση θεμελιωδών αρχών, όπως η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών αλλά και αυτές που κατοχυρώνει ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών».

Καταληκτικά, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ελληνική υποψηφιότητα για μια θέση Μη Μονίμου Μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και ανέφερε ότι Ελλάδα έχει ήδη προσεγγίσει σημαντικό αριθμό χωρών στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.