Die Zeit: Ο Γκουτέρες εισηγείται αλλαγή των ειρηνευτικών επιχειρήσεων

Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε χθες Πέμπτη να υπάρξει αναστοχασμός για το μέλλον των ειρηνευτικών επιχειρήσεων, υπογραμμίζοντας τα «όριά τους» καθώς ο κόσμος είναι ολοένα περισσότερο κατακερματισμένος και σημαδεμένος από τις ένοπλες συρράξεις. Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ «συνέβαλαν να σωθούν εκατομμύρια ζωές», ιδίως «συμβάλλοντας να τηρηθούν συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός και προστατεύοντας άμαχους από τη βία», τόνισε παρουσιάζοντας τη «νέα ατζέντα για την ειρήνη».

Όμως «μακρόχρονες συρράξεις που δεν έχουν ακόμη επιλυθεί, ωθούμενες από περίπλοκους παράγοντες, εθνικούς, γεωπολιτικούς και διεθνικούς», καθώς και η «δυσαρμονία μεταξύ εντολών και πόρων» ρίχνουν σκληρό φως «στα όριά τους», αναγνώρισε. «Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι επιτυχείς όταν δεν υπάρχει ειρήνη για να τηρηθεί», τόνισε, ούτε δίχως «σαφείς» και «ρεαλιστικές» εντολές από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Αν και δεν αναφέρθηκε ονομαστικά σε κάποια χώρα, η παρουσίασή του έγινε μερικές εβδομάδες μετά την απόφαση του ΣΑ να τερματιστεί η ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ στο Μαλί (MINUSMA), μετά την αξίωση που πρόβαλε γι’ αυτό απρόσμενα το Μπαμακό, κατηγορώντας τη πως δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες του αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας. Ωστόσο οι κυανόκρανοι δεν είναι ούτε αντιτρομοκρατική δύναμη, ούτε μηχανισμός επιβολής της ειρήνης. Ο «κατακερματισμός των συρράξεων, στις οποίες συχνά εμπλέκονται μη κρατικές ένοπλες οργανώσεις, εγκληματικές συμμορίες, τρομοκράτες και τυχοδιώκτες, έχει αυξήσει την ανάγκη για πολυεθνικές επιχειρήσεις επιβολής της ειρήνης, καταπολέμησης της τρομοκρατίας και εξεγέρσεων», υπογράμμισε ο Γενικός Γραμματέας.

Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσε να υπάρξει «παγκόσμιος αναστοχασμός για το μέλλον των επιχειρήσεων διατήρησης της ειρήνης του ΟΗΕ», αναφερόμενος σε πιο «εύκαμπτα» μοντέλα και «προσήκουσες στρατηγικές εξόδου». Για να παρακαμφθούν τα όρια των αποστολών του ΟΗΕ, ενεθάρρυνε τοπικούς οργανισμούς να αναπτύξουν αποστολές επιβολής της ειρήνης, ειδικά στην Αφρική.

Η κατάσταση «δικαιολογεί να δημιουργηθούν επιχειρήσεις νέας γενιάς, δηλαδή αποστολές επιβολής της ειρήνης και αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις που θα διευθύνονται από αφρικανικές χώρες» με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας, εξήγησε. Γενικότερα, τόνισε ότι οι ένοπλες συρράξεις «έχουν γίνει πιο περίπλοκες, φονικές, και δυσκολότερο να επιλυθούν».

«Πέρυσι καταγράψαμε τον υψηλότερο αριθμό θανάτων που συνδέονταν με ένοπλες συρράξεις εδώ και τρεις δεκαετίες», υπογράμμισε, ζητώντας επίσης περισσότερα μέτρα περιορισμού ή εξάλειψης των πυρηνικών όπλων. Οι προτάσεις του κ. Γκουτέρες αποτελούν μέρος σειράς 11 εγγράφων για διάφορες θεματικές, που προετοιμάζονται ενόψει της «Συνόδου για το Μέλλον» του ΟΗΕ το 2024.