Ισπανία: Ανοικτό το ενδεχόμενο δεύτερων εκλογών

Η Ισπανία παγιδεύτηκε σε πολιτικό αδιέξοδο τη Δευτέρα, αφού τα δεξιά κόμματα απέτυχαν να καταφέρουν μια αποφασιστική νίκη και δεν προέκυψε σαφής νικητής από τις εθνικές εκλογές, αφήνοντας τα κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας και των Βάσκων ως δυνητικούς διαμορφωτές της κυβέρνησης.

Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας της Κυριακής δεν άφησαν ούτε στο αριστερό ούτε στο δεξιό μπλοκ εύκολο δρόμο για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Οι ισπανικές μετοχές υποχώρησαν όπως και οι τιμές των κρατικών ομολόγων στις πρώτες συναλλαγές.

Μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση είναι πιθανή.

Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) και το ακροδεξιό Vox κέρδισαν συνολικά 169 έδρες στο κοινοβούλιο – λιγότερο από τις 176 έδρες που απαιτούνται για την πλειοψηφία και διαψεύδοντας τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων. Οι κυβερνώντες Σοσιαλιστές (PSOE) και το ακροαριστερό Sumar κέρδισαν 153 έδρες.

Αφού κέρδισε τις περισσότερες έδρες, το PP θα έχει την πρώτη ευκαιρία να προσπαθήσει να συγκεντρώσει αρκετές έδρες στο κοινοβούλιο ώστε να αναλάβει την ηγεσία της κυβέρνησης.

Όμως η συμμαχία του με το ακροδεξιό Vox και η σκληρή στάση του απέναντι στον αυτονομισμό θα το καταστήσουν δύσκολο να κερδίσει την υποστήριξη οποιασδήποτε άλλης παράταξης.

Τα αποτελέσματα έδειξαν τις βαθιές διαιρέσεις στην ισπανική κοινωνία. Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ προκήρυξε τις εκλογές σε ένα στοίχημα, αφού το Σοσιαλιστικό Κόμμα του υπέστη συντριβή στις τοπικές εκλογές του Μαΐου.

Οι πολιτικοί του αντίπαλοι υπογράμμισαν την εξάρτησή του από τα περιφερειακά αυτονομιστικά κόμματα, λέγοντας ότι αυτό απειλεί το ίδιο το έθνος.

Το ΡΡ, ωστόσο, φαινόταν ότι θα χρειαζόταν μια συμμαχία με το Vox για να κυβερνήσει, ένα αποτέλεσμα που θα έφερνε σκληροπυρηνικούς εθνικιστές στην κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά το τέλος της δικτατορίας του Φράνκο και την επιστροφή της Ισπανίας στη δημοκρατία τη δεκαετία του 1970.

Όπως συνέβη, οι Σοσιαλιστές είχαν καλύτερη επίδοση από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, βοηθούμενοι από μια γκάφα της τελευταίας στιγμής του Φεϊχού.

Παρ’ όλα αυτά, ο Φεϊχού διεκδίκησε τη νίκη.

Αυτονομιστές

Οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ έχουν περισσότερες επιλογές για το σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά αντιμετωπίζουν δυνητικά δυσάρεστες απαιτήσεις από τα καταλανικά αυτονομιστικά κόμματα. Αυτά θα περιλαμβάνουν την επιμονή σε δημοψήφισμα για ανεξαρτησία, προκαλώντας το είδος του πολιτικού χάους που παρατηρήθηκε το 2017, όταν η Καταλονία προσπάθησε για τελευταία φορά να αποσχιστεί από την Ισπανία.

Ο Σάντσεθ θα μπορούσε να κερδίσει το αριστερό αυτονομιστικό κόμμα Esquerra Republicana de Catalunya (ERC), όπως έκανε για να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας το 2020. Αλλά πιθανότατα θα χρειαστεί επίσης την υποστήριξη του πιο σκληροπυρηνικού Junts, το οποίο δεν έχει υποστηρίξει τον Σάντσεθ τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Ο Καταλανός ηγέτης που αναδεικνύεται σε δυνητικό βασιλικό παράγοντα είναι ο ηγέτης του κόμματος Junts Κάρλες Πουτζδεμόν ο οποίος ζει σε αυτοεξόριστη εξορία στο Βέλγιο μετά την αποτυχημένη προσπάθεια ανεξαρτησίας.

“Το PSOE βρίσκεται στο έλεος του Πουτζδεμόν”, δήλωσε ο  Ιγκνάσιο Τορεμπλάνκα  επικεφαλής του γραφείου της Μαδρίτης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

“Πουτζδεμόν ή αδιέξοδο”, δήλωσε η δεξιά εφημερίδα ABC.

Η κεντροδεξιά Junts δεν έχει μεταφέρει σαφή θέση. Η υποψήφια του για το Κογκρέσο, Miriam Nogueras, δήλωσε ότι οποιαδήποτε υποστήριξη θα είναι με αντάλλαγμα ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία και επενδυτικές εγγυήσεις. Οι Σοσιαλιστές αντιτίθενται στην ανεξαρτησία και σε οποιαδήποτε ψηφοφορία επί του θέματος.

Οι έδρες των βασκικών κομμάτων είναι επίσης πιθανό να παίξουν ρόλο.