Κυπριακό: Οι νέοι τακτικισμοί του Ερντογάν

Να καταστήσει σαφές ότι ελληνοτουρκικά και Κυπριακό δεν συνδέονται επιχειρεί η Τουρκία, που επιλέγει να παραμένει σε τροχιά εξομάλυνσης των σχέσεων με την Αθήνα, αλλά όχι και με τη Λευκωσία. Το δικό του μήνυμα έστειλε και στην Άγκυρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής τη Δευτέρα υπογραμμίζοντας ότι η Αθήνα παραμένει σταθερή στην αναζήτηση της δικαίωσης της Κύπρου και του τερματισμού της τουρκικής κατοχής.

«Οποιαδήποτε συζήτηση που θέτει ως βάση αφετηρίας τη λύση των δύο κρατών απορρίπτεται από την Ελλάδα και τον κυπριακό ελληνισμό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα παραμένει αταλάντευτη «στην βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας».

Η διμερής συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη μπορεί να αναβλήθηκε, μετά και το τραγικό δυστύχημα της συντριβής του Canadair στην Κάρυστο, ωστόσο Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή και διαρκή συντονισμό για όλες τις εξελίξεις.

Ο επανακαθορισμός της ημερομηνίας αναμένεται να είναι άμεσος καθώς και η εκ του σύνεγγυς ενημέρωση του Χριστοδουλίδη από τον Μητσοτάκη για τα όσα ειπώθηκαν κατά το ραντεβού του με τον τούρκο πρόεδρο, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, καθώς και να επαναλάβουν πως οι ευρωτουρκικές σχέσεις περνούν και από την Κύπρο.

Με τα επόμενα βήματα με στόχο την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό, ενόψει και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη το φθινόπωρο να αναμένεται επίσης να τεθούν επί τάπητος. Σε μία περίοδο που η Λευκωσία επιδιώκει ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, με τις Βρυξέλλες να εξετάζουν με μικτά συναισθήματα την προσπάθεια της Τουρκίας να ανοίξει ξανά την πόρτα της Ευρώπης.

Τη σκληρή στάση που έχει σκοπό να κρατήσει η Άγκυρα στο Κυπριακό επαναβεβαίωσε η επίσκεψη του τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στα κατεχόμενα ανήμερα της επετείου της εισβολής, αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών για λύση στη βάση της ομοσπονδίας, διεκδικώντας την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας του ψευδοκράτους. Στην ίδια γραμμή ήταν οι δηλώσεις Ερντογάν και μετά το υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας στην Τουρκία, κατά τις οποίες σημείωσε ότι στις διμερείς συναντήσεις που είχε με Μπάιντεν, Μακρόν και Μητσοτάκη, «διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχουν προβλήματα τα οποία δεν μπορούν να επιλυθούν» και  ιδίως «με τους γείτονες μας», εφόσον ανοίξει ο χώρος για διάλογο και διπλωματία.

Ο τούρκος πρόεδρος ευχήθηκε περαστικά στην Ελλάδα και για τις καταστροφικές πυρκαγιές σημειώνοντας ότι η Άγκυρα έσπευσε σε βοήθεια. Όσον αφορά την Κύπρο ωστόσο στην ίδια ομιλία ο Ερντογάν υπενθύμισε ότι η Τουρκία έκανε ότι χρειάστηκε στο Σχέδιο Ανάν και θα το ξανακάνει, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι αντίπαλοι της Άγκυρας θα πρέπει να αποδεχθούν «την κατάσταση ως έχει επί του εδάφους».

Ακόμα και αν Αθήνα και Λευκωσία θέλουν να διοχετεύσουν το καλό κλίμα στα ελληνοτουρκικά και ως ένα κίνητρο επανεκκίνησης της διαδικασίας στο Κυπριακό, κάτι που προϋποθέτει αλλαγή στάσης της Άγκυρας, αυτό χαρακτηρίζεται από διπλωμάτες μάλλον ουτοπικό. Αφού το Κυπριακό εξελίσσεται σε ένα «χαρτί» που ο Ερντογάν μπορεί να χρησιμοποιήσει ως μέσο πίεσης και απέναντι στην Ελλάδα. Και το αδιέξοδο στην Κύπρο για τον τουρκο πρόεδρο είναι μία επιλογή.

Το αν οι εξελίξεις στην περιοχή και η ανάγκη για ηρεμία και λύσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, που επισημαίνουν με έμφαση και οι ΗΠΑ, μπορεί να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία αλλά και στην Κυπριακή Δημοκρατία και σε ποια κατεύθυνση μένει να αποδειχθεί.