Κλιματική αλλαγή: Κι όμως μπορούμε από σήμερα να πάρουμε μέτρα

Έχουν πε­ρά­σει 30 χρό­νια, από την Παγκό­σμια Σύνο­δο των Ηνω­μέ­νων Εθνών, στο Ρίο το 1992, όταν η διε­θνής κοι­νό­τη­τα απο­φά­σι­σε ότι πρέ­πει να προ­χω­ρή­σει στα απα­ραί­τη­τα βή­μα­τα για να αντι­με­τω­πί­σει την κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή. Από τότε κύ­λη­σε πολύ νερό στο αυ­λά­κι. Προ­έ­κυ­ψε το αναι­μι­κό Πρω­τό­κολ­λο του Κιότο, η φι­λό­δο­ξη Συμ­φω­νία του Παρι­σιού για την Κλι­μα­τι­κή Αλλα­γή, η κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή ανα­βαθ­μί­στη­κε σε κλι­μα­τι­κή κρί­ση, οι ανα­νε­ώ­σι­μες πη­γές ενέρ­γειας έγι­ναν πλέ­ον κυ­ρί­αρ­χο ρεύ­μα (mainstream) αλλά οι εκ­πο­μπές αε­ρί­ων θερ­μο­κη­πί­ου συ­νε­χί­ζουν να αυ­ξά­νο­νται!

Είναι αλή­θεια ότι το θέμα εί­ναι τε­ρά­στιο, πα­γκό­σμιο, πε­ρί­πλο­κο και ταυ­τό­χρο­να επεί­γον, ενώ η ατο­μι­κή δρά­ση δεν μπο­ρεί να υπο­κα­τα­στή­σει την απου­σία συλ­λο­γι­κής δρά­σης. Κι όσο περ­νά­ει ο και­ρός με συ­ζη­τή­σεις, αμ­φι­σβη­τή­σεις, μπρος πίσω, η κα­τά­στα­ση επι­δει­νώ­νε­ται και οι απα­ραί­τη­τες αλ­λα­γές σε πα­ρα­γω­γι­κές και κα­τα­να­λω­τι­κές δια­δι­κα­σί­ες, πρα­κτι­κές και συ­νή­θειες, γί­νο­νται όλο και πιο ρι­ζι­κές έως και βί­αιες. Αυτό με τη σει­ρά του μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε πε­ραι­τέ­ρω αδρά­νεια. Βλέ­πε­τε, ενώ ο χρο­νι­κός ορί­ζο­ντας των απα­ραί­τη­των μέ­τρων και αλ­λα­γών έχει βά­θος του­λά­χι­στον 2-3 δε­κα­ε­τιών, αυ­τοί που κα­λού­νται να τα απο­φα­σί­σουν (κυ­βερ­νή­σεις) σχε­διά­ζουν με ορί­ζο­ντα τε­τρα­ε­τί­ας ενώ απο­δει­κνύ­ο­νται απρό­θυ­μοι να χρε­ω­θούν το κό­στος ρι­ζι­κών αλ­λα­γών τα απο­τε­λέ­σμα­τα των οποί­ων θα εί­ναι ορα­τά αρ­κε­τά αρ­γό­τε­ρα.

Κι έτσι φτά­σα­με ως εδώ.

globe concept showing a green, peaceful and idyllic life style in the world in a cartoony style

Καλά όλα αυτά, αλλά τι μπο­ρού­με να κά­νου­με; Τι μπο­ρεί, ρε­α­λι­στι­κά, να κά­νει μια κυ­βέρ­νη­ση, ένας αι­ρε­τός, η το­πι­κή αυ­το­διοί­κη­ση;

Εδώ ίσως χρειά­ζε­ται μια σύ­ντο­μη ανα­φο­ρά σε με­ρι­κά από αυτά που κά­νου­με σή­με­ρα, τα οποία μας οδη­γούν στην εντε­λώς αντί­θε­τη κα­τεύ­θυν­ση ενώ εμείς τα θε­ω­ρού­με λύ­σεις/ βελ­τιώ­σεις, για να ανα­γνω­ρί­σου­με την πο­λυ­πλο­κό­τη­τα του θέ­μα­τος.

Σε ημέ­ρες καύ­σω­να προ­τεί­νου­με την ευ­ρεία χρή­ση κλι­μα­τι­στι­κών. Η ηλε­κτρι­κή ενέρ­γεια για τη λει­τουρ­γία τους, προ­έρ­χε­ται κυ­ρί­ως (σε πο­σο­στό πε­ρί­που 60%) από ορυ­κτά καύ­σι­μα (αέ­ριο και λι­γνί­τη) τα οποία συμ­βάλ­λουν στην επι­δεί­νω­ση της κλι­μα­τι­κής κρί­σης και φέρ­νουν …πιο συ­χνούς και πιο έντο­νους καύ­σω­νες.

Σε ημέ­ρες καύ­σω­να και λόγω κιν­δύ­νου πυρ­κα­γιών δί­νε­ται εντο­λή να κλεί­νουν τα αστι­κά και πε­ρια­στι­κά πάρ­κα, τα οποία απο­τε­λούν πε­ριο­χές φυ­σι­κού δρο­σι­σμού για χι­λιά­δες κα­τοί­κους της πό­λης.

Σε επο­χές ακραί­ων και­ρι­κών φαι­νο­μέ­νων (κα­τα­στρο­φι­κές πλημ­μύ­ρες ακο­λου­θούν τις κα­τα­στρο­φι­κές πυρ­κα­γιές) προ­χω­ρούν στην Αττι­κή έργα διευ­θέ­τη­σης ρε­μά­των/ κοί­της πο­τα­μών (ήτοι τσι­μέ­ντο, φράγ­μα­τα, συρ­μα­το­κι­βώ­τια). Η­ Λυρι­κή Σκηνή ανε­βά­ζει την όπε­ρα «Το μυ­στι­κό των πο­τα­μών της Αττι­κής» με θέμα τα κα­λυμ­μέ­να πο­τά­μια της Αττι­κής που ανα­ζη­τούν διέ­ξο­δο (κα­θώς σε πολ­λές πό­λεις του κό­σμου «ξε­σκε­πά­ζο­νται» τμή­μα­τα πο­τα­μών και συμ­βάλ­λουν και αυτά στην αντι­με­τώ­πι­ση της κλι­μα­τι­κής κρί­σης).

Τι κά­νου­με αύ­ριο λοι­πόν;

Φυτεύ­ου­με, φυ­τεύ­ου­με και φρο­ντί­ζου­με δέ­ντρα (όχι θυ­μά­ρι και λε­μο­νό­χορ­το, αλλά δέ­ντρα). Δίνου­με χώρο στο πρά­σι­νο. Αντι­κα­θι­στού­με τσι­μέ­ντο με χώμα. Χρη­σι­μο­ποιού­με έξυ­πνα το νερό για πό­τι­σμα και δρο­σι­σμό (υπάρ­χει και Ευρω­παϊ­κός Κανο­νι­σμός για την επα­να­χρη­σι­μο­ποί­η­ση υδά­των ο οποί­ος απλώς δεν εφαρ­μό­ζε­ται στη χώρα μας). Ζητά­με τη συμ­με­το­χή και τη βο­ή­θεια της κοι­νω­νί­ας, των δη­μο­τών, της γει­το­νιάς. Τους εν­δια­φέ­ρει, αφο­ρά την κα­θη­με­ρι­νό­τη­τά τους, τους αφο­ρά άμε­σα. Θέλου­με ενερ­γούς πο­λί­τες.

Τα πάρ­κα, άλση, πρα­σιές γί­νο­νται υπό­θε­ση όλων μας. Είναι ανοι­χτά, δρο­σε­ρά και προ­σβά­σι­μα. Επει­δή πά­ντα υπήρ­χαν δια­τα­ραγ­μέ­νοι συ­μπο­λί­τες μας (εμπρη­στές) κά­νου­με τους ίδιους τους πο­λί­τες συμ­μά­χους σε ασπί­δα προ­στα­σί­ας των πό­λων δρο­σιάς της γει­το­νιάς τους.

Βάζου­με βρύ­σες σε πλα­τεί­ες (ο κα­θα­ρι­σμός πα­ρα­λιών από τα πλα­στι­κά μιας χρή­σης δεν μειώ­νει τη χρή­ση τους!). Δρο­σιά, κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση, οι­κο­νο­μία, λι­γό­τε­ρο πλα­στι­κό, πιο αν­θρώ­πι­νη πόλη.

Εκτε­νείς και ρι­ζι­κές πα­ρεμ­βά­σεις στον οι­κια­κό το­μέα με σκο­πό να μειω­θεί η ενερ­γεια­κή ζή­τη­ση ενώ ταυ­τό­χρο­να βελ­τιώ­νο­νται οι συν­θή­κες μέσα στα σπί­τια (σε αντί­θε­ση με το κλι­μα­τι­στι­κό που εκ­πέ­μπει στο εξω­τε­ρι­κό πε­ρι­βάλ­λον τη ζέ­στη). Έξυ­πνες οι­κο­νο­μι­κές λύ­σεις ανά­λο­γα με τις ανά­γκες του κάθε νοι­κο­κυ­ριού, αντί του one-size-fits-all.

Βελ­τιώ­νου­με και εκ­συγ­χρο­νί­ζου­με τα μέσα συλ­λο­γι­κής με­τα­φο­ράς ενώ ταυ­τό­χρο­να μειώ­νου­με το ζω­τι­κό χώρο για τα ΙΧ αυ­το­κί­νη­τα. Ναι σε πε­ζούς, πο­δη­λά­τες, κα­ρο­τσά­κια, πα­τε­ρί­τσες … και πε­ριο­ρι­σμός στο Ι­Χ (άρα και λι­γό­τε­ρες επι­φά­νειες που εκ­πέ­μπουν θερ­μό­τη­τα).

Φτιά­χνου­με δη­μο­τι­κές ενερ­γεια­κές κοι­νό­τη­τες για αυ­το­πα­ρα­γω­γή από ανα­νε­ώ­σι­μη ενέρ­γεια. Οικο­νο­μία για τους δη­μό­τες, κα­θα­ρό­τε­ρο πε­ρι­βάλ­λον, αξιο­πρέ­πεια­α­ντί για επι­δό­μα­τα, pass και φι­λαν­θρω­πία.

Όλα τα πα­ρα­πά­νω με συ­ναί­νε­ση, συμ­με­το­χή των πο­λι­τών και κα­θό­λου έπαρ­ση.

Όπως είπε ο Λάο Τσε, «ένα τα­ξί­δι χι­λί­ων χι­λιο­μέ­τρων αρ­χί­ζει με ένα βήμα». Η αντι­με­τώ­πι­ση της κλι­μα­τι­κής κρί­σης εί­ναι ένας απαι­τη­τι­κός Μαρα­θώ­νιος. Ας ξε­κι­νή­σου­με άμε­σα με αυτά και ακο­λου­θούν και πολ­λές ακό­μα επε­ξερ­γα­σμέ­νες και δο­κι­μα­σμέ­νες προ­τά­σεις άμε­σα υλο­ποι­ή­σι­μες. Οι όποιες δι­καιο­λο­γί­ες και πα­λι­νω­δί­ες (ίσως σε συν­δυα­σμό με το πιο πρό­σφα­το κύμα αμ­φι­σβή­τη­σης της κλι­μα­τι­κής αλ­λα­γής) απλώς θα κά­νουν την κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα κό­λα­ση εν μέσω αυ­τού και του κάθε επό­με­νου καύ­σω­να ενώ θα ανα­κα­λού­με την κλι­μα­τι­κή κρί­ση ως κά­λυ­ψη για την ανι­κα­νό­τη­τα και απρο­θυ­μία λή­ψης μέ­τρων.