Προς μια ενεργητική διαχείριση των δασών

Η σύ­γκρι­ση Ελλά­δας- Γαλ­λί­ας εί­ναι κα­τα­λυ­τι­κή: Στη Γαλ­λία -γρά­φει στην επίκαιρη και, πλέ­ον, διά­ση­μη με­λέ­τη του, ο δα­σο­λό­γος- πε­ρι­βαλ­λο­ντο­λό­γος Λευ­τέ­ρης Στα­μα­τό­που­λος (dasarxeio.com)- υπάρ­χουν 16 εκατ. εκτά­ρια δάσους, στην Ελλά­δα μόνο 3,3 εκατ. Από αυτά, τα πευ­κο­δά­ση κα­λύ­πτουν 4 εκατ. εκτά­ρια, στην Ελλά­δα κα­λύ­πτουν μόνο 491 χιλ. εκτά­ρια. Η­ Γαλ­λία δια­θέ­τει 64 ενα­έ­ρια μέσα πυ­ρό­σβε­σης, η Ελλά­δα 92. Οι δύο χώ­ρες δια­θέ­τουν τον ίδιο πε­ρί­που αριθ­μό πυ­ρο­σβε­στι­κών οχη­μά­των. Στη Γαλ­λία αντι­στοι­χεί ένας πυροσβέ­στης ανά 1.644 κα­τοί­κους, στην Ελλά­δα ένας ανά 453 κα­τοί­κους. Κι όμως, στη Γαλ­λία ο μέ­σος όρος των κα­μέ­νων δα­σι­κών εκτά­σε­ων ετη­σί­ως εί­ναι μό­λις 160 χιλ. στρέμ­μα­τα την τε­λευ­ταία 10ε­τία, ενώ στην Ελλά­δα εί­ναι 4 φο­ρές με­γα­λύ­τε­ρος. Γιατί;

Διότι στη Γαλ­λία ασκού­νται πο­λι­τι­κές ενερ­γη­τι­κής δια­χεί­ρι­σης των δασών με μια ισχυ­ρή δα­σι­κή υπη­ρε­σία, ενώ στην Ελλά­δα τα δάση (από τη Δαδιά και τη Βάλια Κάλ­ντα μέ­χρι τα πε­ρια­στι­κά…) έχουν αφε­θεί στην -κακή-τύχη τους. Κατά τα λοι­πά, οι δι­καιο­λο­γί­ες για την κα­τα­στρο­φι­κό­τη­τα των πυρκαγιών αφθο­νούν. Άλλο­τε «φταί­νε» οι ύπου­λες μυ­στι­κές υπη­ρε­σί­ες ξέ­νων κρα­τών. Κι όταν η ύφεση στο Αιγαίο δεν υπο­στη­ρί­ζει τέ­τοιου εί­δους συνωμοσιολο­γί­ες, φταί­νε όλα τα υπό­λοι­πα: Φταί­ει η φε­τι­νή ανομ­βρία κι ο καύσω­νας που τη δια­δέ­χτη­κε, η κλι­μα­τι­κή κρί­ση, φταί­νε -ασφα­λώς- όσοι αποφα­σί­ζουν εγκλημα­τι­κά να παί­ξουν με τη φω­τιά -ενώ απα­γο­ρεύ­ε­ται. Φταί­νε. Αλλά, πάνω από όλα φταί­ει η έλ­λει­ψη πρό­νοιας. Δεν υπάρ­χει η έγνοια που θα έπρε­πε για τα ελ­λη­νι­κά δάση.

Ο πό­λε­μος με την πυρ­κα­γιά δεν χά­νε­ται την ώρα της σώμα με σώμα σκλη­ρής μά­χης του πυ­ρο­σβέ­στη στο φλε­γό­με­νο δά­σος, σε συν­θή­κες καύ­σω­να και με ανέ­μους που τρε­λά στρο­βι­λί­ζο­νται. Χάνε­ται πριν, από φθι­νό­πω­ρο μέ­χρι άνοι­ξη, χά­νε­ται κάθε ημέ­ρα που περ­νά χω­ρίς να μπαί­νουν στα δάση οι αρμόδιες υπη­ρε­σί­ες και οι ομά­δες εθε­λο­ντών, για να τα κα­θα­ρί­σουν, να αφαιρέσουν τη σωρευ­μέ­νη καύ­σι­μη ύλη, να φρο­ντί­σουν να εί­ναι ανοι­χτοί οι δα­σι­κοί δρό­μοι, να εί­ναι σε λει­τουρ­γία οι πυ­ρο­σβε­στι­κοί κρου­νοί, να ανοί­ξουν αντιπυρικές ζώ­νες. Οι κα­τα­στρο­φές εί­ναι πολ­λα­πλά­σιες από εκεί­νες στη Γαλ­λία ή μια άλλη, κα­νονι­κή, χώρα, για­τί χά­νου­με τον πό­λε­μο κάθε μέρα, κάθε μήνα, που δεν κά­νου­με αυτό που πρέ­πει. Κι αυτό έχει όνο­μα: Λέγε­ται πρό­λη­ψη.

Την θυ­μό­μα­στε κάθε φορά μετά από την κα­τα­στρο­φή. Είχε ει­πω­θεί με έντα­ση μετά τις κα­τα­στρο­φι­κές πυρ­κα­γιές σε Αττι­κή, Εύβοια και Ηλεία το 2021. Επανελή­φθη προ­χτές. Είναι αλή­θεια ότι μετά το 2021 έγι­νε μια σο­βα­ρή προεργα­σία, κυ­ρί­ως στην κα­τεύ­θυν­ση να υπάρ­χει επαρ­κής εξο­πλι­σμός για την κατα­στο­λή των πυρ­κα­γιών. Είναι επί­σης αλή­θεια ότι η πο­λι­τι­κή πρό­λη­ψης απαι­τεί χρό­νο, για αντι­κει­με­νι­κούς αλλά και υπο­κει­με­νι­κούς (υπη­ρε­σια­κές ρουτί­νες και ακαμψί­ες γαρ…) λό­γους. Αλλά αυτό (θα έπρε­πε να) ση­μαί­νει ότι εί­ναι ανά­γκη να προσπα­θή­σου­με πιο πολύ, πιο επί­μο­να, πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κά: Το δί­λημ­μα τίθεται πάλι: Είτε θα πα­ρα­δο­θού­με στον εφη­συ­χα­σμό της μοι­ρο­λα­τρί­ας -ως ότι κα­λο­καί­ρι εί­ναι, καύ­σω­νες έχου­με, πυρ­κα­γιές θα γί­νο­νται κοκ. Είτε θα αντιδράσου­με με έκτα­κτους τρό­πους στις έκτα­κτες συν­θή­κες.

Εν αρχή, χρειά­ζε­ται μια πο­λι­τι­κή από­φα­ση: Θέτου­με στό­χο να μην αφήσου­με να χα­θεί ούτε μέ­τρο άλλο ελ­λη­νι­κό δά­σος, όσα κι αν αυτό κο­στί­ζει, ό,τι κι αν προ­ϋ­πο­θέ­τει!

Επί του πρα­κτέ­ου: Η κυ­βέρ­νη­ση δί­νει εντο­λή στις αρ­μό­διες υπη­ρε­σί­ες να συντά­ξουν μέσα σε 30 ημέ­ρες με­λέ­τη, τι πρέ­πει να γί­νει σε ορί­ζο­ντα 5ε­τί­ας για πρό­λη­ψη και κα­τα­στο­λή, με πρό­χει­ρο χρο­νο­διά­γραμ­μα και πε­ρι­γρα­φή των απαι­τού­με­νων δα­πα­νών – με­γα­λύ­τε­ρες τα πρώ­τα χρό­νια, αφού η κα­τα­στο­λή θα πρέ­πει να υπε­ρα­ντι­σταθ­μί­ζει τα κενά πρό­λη­ψης, μειού­με­νες εν συ­νε­χεία. Η μελέ­τη κα­τα­τί­θε­ται σε ει­δι­κή διαρ­κή επι­τρο­πή της Βου­λής, που κα­λεί φο­ρείς και ει­δι­κούς μέσα κι έξω από την Ελλά­δα και, μέσα σε λί­γες εβδο­μά­δες, συ­ντάσ­σει 5ε­τές σχέ­διο δρά­σης. Υπο­βάλ­λει το σχέ­διο στην Ολο­μέ­λεια, όπου εύ­λο­γο θα ήταν να εγκρι­θεί με ευ­ρεία συ­ναί­νε­ση. Αμέ­σως, ο υπουρ­γός Οικο­νο­μι­κών εντέλλε­ται να βρει τα (όσα) απαι­τού­με­να κον­δύ­λια, εξοι­κο­νο­μώ­ντας πό­ρους από άλ­λες δρά­σεις. Το σχέ­διο μπαί­νει σε εφαρ­μο­γή εντός του φθι­νο­πώ­ρου. Ανά εξά­μη­νο η κυ­βέρ­νη­ση πα­ρου­σιά­ζει απο­λο­γι­σμό δρά­σης και λο­γο­δο­τεί στο Κοι­νο­βού­λιο.

Είναι μια ιδέα. Θα υπάρ­χουν και άλ­λες ίσως πολύ κα­λύ­τε­ρες. Ας συμφωνή­σουμε σε ένα: Η­ (κα­λυμ­μέ­νη) αδρά­νεια, δεν εί­ναι επι­λο­γή.