Μπορεί ο Τραμπ να ξαναγίνει Πρόεδρος αν καταδικαστεί;

Ανάμεσα στο πλήθος ερωτημάτων που γεννά η πρωτοφανής στα χρονικά ποινική δίωξη τέως προέδρου για απόπειρα διάβρωσης της ίδιας της αμερικανικής Δημοκρατίας βρίσκεται το εάν ο Ντόναλντ Τραμπ -ο οποίος και παραμένει το καθαρό φαβορί για το ρεπουμπλικανικό χρίσμα- θα μπορούσε να αναλάβει καθήκοντα προέδρου στην περίπτωση καταδίκης του.

Εν ολίγοις, η απάντηση είναι «ναι».

Για τρίτη φορά σε διάστημα μόλις τεσσάρων μηνών ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με ποινική δίωξη -τη βαρύτερη μέχρι στιγμής που αγγίζει την ουσία και τις συνέπειες των πεπραγμένων του για μία ολόκληρη χώρα.

Κατηγορείται για συνωμοσία με σκοπό την εξαπάτηση των Ηνωμένων Πολιτειών, συνωμοσία με σκοπό την παρακώλυση επίσημης διαδικασίας (σε σχέση με την επιβεβαίωση της νίκης του Τζο από το Κογκρέσο στις 6 Ιανουαρίου), παρακώλυση και απόπειρα παρακώλυσης επίσημης διαδικασίας (επίσης σε σχέση με την επιβεβαίωση της νίκης του Μπάιντεν) και συνωμοσία κατά των πολιτικών δικαιωμάτων με σκοπό την υπονόμευση της βούλησης του εκλογικού σώματος στις εκλογές του 2020. Σε βάρος του διεξάγεται δίκη.

Με τρεις ποινικές διώξεις (προς το παρόν, καθώς επίκειται η απαγγελία κατηγοριών από τη Τζόρτζια) και έναν εξίσου μεγάλο αριθμό δικών που τον “περιμένουν” περίπου ένα χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές, το ερώτημα αν πραγματικά μπορεί να καθίσει ξανά στο Οβάλ Γραφείο, αν καταδικαστεί για τα κακουργήματα που του αποδίδονται σηκώνει το κεφάλι του.

Ο κορυφαίος συνταγματολόγος, ειδικός σε θέματα εκλογικού δικαίου, Richard L. Hassen, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες, λέει ότι αν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει την επανεκλογή του το 2024, ο δρόμος του προς την προεδρία δεν έχει κλείσει.

‘Το Σύνταγμα θέτει πολύ λίγες προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος πρόεδρος. Δεν απαγορεύει σε κανέναν που έχει κατηγορηθεί, καταδικαστεί ή φυλακιστεί να θέσει υποψηφιότητα και να κερδίσει την προεδρία», δήλωσε ο Richard L. Hassen στο CNN.

Μπορεί κάποιος να γίνει πρόεδρος από τη φυλακή; Είναι λιγότερο σαφές. «Το πώς ένας πρόεδρος εκτελεί τα καθήκοντά του στη φυλακή είναι, ευτυχώς, ένα ερώτημα που δεν έχει τεθεί ή δοκιμαστεί ποτέ», λέει.

Όσο για το αν ο Τραμπ θα μπορούσε να απονείμει χάρη στον εαυτό του ή να κλείσει την υπόθεση, αν εκλεγεί πρόεδρος μετά την καταδίκη του, ο σεβαστός καθηγητής νομικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας αναφέρει ότι τίποτα από τα δύο δεν έχει «δοκιμαστεί» και πιθανότατα θα αποφασιστεί από το (συντηρητικό) Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο Ο ίδιος δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο ότι αυτό θα γίνει. Ο ίδιος ο Τραμπ πιθανότατα θα προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο ειδικός εισαγγελέας Τζακ Σμιθ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα επιδιώξει μια «ταχεία δίκη», αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να απορρίψει εντελώς την υπόθεση, αν υπάρχει πιθανότητα επανεκλογής του πριν από το τέλος της δίκης. Ο Ρόμπερτ Ρέι, ο δικηγόρος που υπερασπίστηκε τον Ντόναλντ Τραμπ κατά την πρώτη παραπομπή του στο Κογκρέσο, δήλωσε στο CNN μετά την απαγγελία κατηγοριών για τα απόρρητα έγγραφα του Μαρ-α-Λάγκο τον Ιούνιο ότι ο Τραμπ «θα ελέγξει το υπουργείο Δικαιοσύνης» αν επανεκλεγεί και «απλά θα την απορρίψει» αν ακόμη εκκρεμούσε.

Όταν ρωτήθηκε σχετικά με το κατηγορητήριο, ο δικηγόρος του Τραμπ, ο Τζον Λάουρο, εκτίμησε στο CNN ότι η δίκη θα μπορούσε να διαρκέσει από εννέα μήνες έως έναν χρόνο. Σημείωσε ότι θα χρειαστεί πρόσβαση σε όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, αλλά δήλωσε ότι ο πελάτης του δικαιούται να έχει τόσο χρόνο στη διαδικασία όσο και κάθε άλλος Αμερικανός. ‘Όλοι στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των πρώην προέδρων, δικαιούνται τη δέουσα διαδικασία’, είπε.

Εάν ο Τραμπ καταδικαστεί για κακούργημα σε ομοσπονδιακό επίπεδο ή σε δίκη που εκκρεμεί στη Νέα Υόρκη, θα του απαγορευτεί να ψηφίζει στη Φλόριντα τουλάχιστον μέχρι να εκτίσει την ποινή του. Ο εισαγγελέας της περιφέρειας του Νέου Μανχάταν Άλβιν Μπραγκ άσκησε ποινική δίωξη κατά του Τραμπ τον Απρίλιο για παραποίηση επιχειρηματικών αρχείων και απόκρυψη μυστικών πληρωμών για να εξαγοράσει τη σιωπή της σχετικά με προηγούμενες συναντήσεις με την πρωταγωνίστρια ερωτικών ταινιών Στόρμι Ντάνιελς κατά την προεκλογική περίοδο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2016.

Ακολούθησε τον Ιούνιο η ποινική δίωξη για την παράνομη κατοχή απόρρητων εγγράφων στο Μαρ-α-Λάγκο, με τον τον Τραμπ να αντιμετωπίζει κατηγορίες, στις οποίες περιλαμβάνεται η παραβίαση του νόμου περί κατασκοπείας και παρεμπόδιση της ποινικής έρευνας. Πλέον βρίσκεται αντιμέτωπος και με ιστορικής βαρύτητας κατηγορητήριο για απόπειρα ανατροπής της εκλογικής έκβασης και της προεδρικής νίκης Μπάιντεν το 2020 που οδήγησε στα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο.