Ρύζι: Ποιες χώρες κινδυνεύουν από την απαγόρευση εξαγωγών ρυζιού

Την απαγόρευση εξαγωγών λευκού ρυζιού (εκτός από μπασμάτι) ανακοίνωσε η ινδική κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να «ρίξει» τις αυξανόμενες εγχώριες τιμές των τροφίμων και να εξασφαλίσει επαρκή διαθεσιμότητα σε λογικές τιμές.

Η απαγόρευση εξαγωγής ρυζιού από την Ινδία θα μπορούσε να επηρεάσει την παγκόσμια αγορά ρυζιού – και αναμένεται να έχει αντίκτυπο σε εκατομμύρια ανθρώπους, με τους Ασιάτες και Αφρικανούς καταναλωτές να «σηκώνουν» το μεγαλύτερο βάρος, σύμφωνα με το CNBC.

Η χώρα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου εμπορίου ρυζιού.

Μαλαισία και Σιγκαπούρη

«Η Μαλαισία φαίνεται να είναι η πιο ευάλωτη σύμφωνα με την ανάλυσή μας», ανέφερε η Barclays σε πρόσφατη έκθεσή της, υπογραμμίζοντας την σημαντική εξάρτηση της χώρας από το ινδικό ρύζι.

«Η Ινδία αντιπροσωπεύει ένα σχετικά μεγάλο μερίδιο των εισαγωγών της σε ρύζι», σημείωσαν οι αναλυτές.

Η Σιγκαπούρη είναι πιθανό να επηρεαστεί επίσης, με την έκθεση να δείχνει ότι η Ινδία αποτελεί περίπου το 30% των εισαγωγών ρυζιού της πόλης-κράτους.

Ωστόσο, η Barclays σημείωσε ότι η Σιγκαπούρη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές τροφίμων γενικά, όχι μόνο ρυζιού. Η χώρα βρίσκεται επί του παρόντος στο μέσον της αναζήτησης εξαιρέσεων από την απαγόρευση της Ινδίας.

Το φαινόμενο Ελ Νίνιο

Οι τιμές του ρυζιού κυμαίνονται σήμερα σε υψηλά επίπεδα δεκαετίας, με το Ελ Νίνιο να θέτει περαιτέρω κινδύνους για την παγκόσμια παραγωγή και σε άλλους μεγάλους παραγωγούς ρυζιού στην Ασία, όπως η Ταϊλάνδη, το Πακιστάν και το Βιετνάμ.

Η Barclays επισήμανε ότι οι Φιλιππίνες θα είναι «περισσότερο εκτεθειμένες σε μια άνοδο των παγκόσμιων τιμών του ρυζιού», δεδομένου ότι η στάθμιση του ρυζιού είναι η υψηλότερη στο καλάθι του ΔΤΚ της χώρας. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των εισαγωγών ρυζιού της χώρας της Νοτιοανατολικής Ασίας προέρχεται από το Βιετνάμ.

Πλήγμα για Αφρική και Μέση Ανατολή

Η Ασία δεν είναι η μόνη περιοχή που πλήττεται από την απαγόρευση εξαγωγής ρυζιού της Ινδίας, πολλά αφρικανικά και μεσανατολικά έθνη είναι επίσης ευάλωτα.

Οι αγορές που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στους εξαγωγικούς περιορισμούς της Ινδίας συγκεντρώνονται στην υποσαχάρια Αφρική και στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, τόνισε η BMI, μια ερευνητική μονάδα της Fitch Solutions. Ο οίκος ανέφερε το Τζιμπουτί, τη Λιβερία, το Κατάρ, τη Γκάμπια και το Κουβέιτ ως τις πιο εκτεθειμένες χώρες.

Η απαγόρευση από την Ινδία των εξαγωγών λευκού ρυζιού, έρχεται στον απόηχο της απαγόρευσης των αποστολών σπασμένου ρυζιού τον περασμένο Σεπτέμβριο. Αυτό σημαίνει ότι έως και το 40% των εξαγωγών ρυζιού της Ινδίας είναι πλέον εκτός του διεθνούς εμπορίου, σύμφωνα με την BMI.

Δεν είναι η πρώτη φορά

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Ινδία επιβάλλει απαγόρευση εξαγωγών στο ρύζι, αλλά ο αντίκτυπος αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι πιο εκτεταμένος από ό,τι στο παρελθόν.

Τον Οκτώβριο του 2007, η Ινδία επέβαλε απαγόρευση στις εξαγωγές ρυζιού non-basmati, για να άρει προσωρινά την απαγόρευση και να την επιβάλει ξανά τον Απρίλιο του 2008, στέλνοντας τις τιμές σχεδόν 30% υψηλότερα φτάνοντας στο υψηλό ρεκόρ των 22,43 δολαρίων ανά εκατόκιλο (cwt).

Οι τιμές τότε τριπλασιάστηκαν σε διάστημα έξι μηνών, σύμφωνα με μια εταιρεία γεωργικών ερευνών, το Διεθνές Κέντρο Πατάτας (CIP).

Μεγαλύτερο αντίκτυπο

Ο Samarendu Mohanty, περιφερειακός διευθυντής της Ασίας στο CIP, σημείωσε ότι η Ινδία δεν ήταν σημαντικός παίκτης στις παγκόσμιες εξαγωγές ρυζιού μη μπασμάτι τότε και η σημερινή απαγόρευση έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο από ό,τι πριν από 16 χρόνια.

Πρόσθεσε ότι το μέγεθος της απαγόρευσης θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουν και οι υπόλοιποι εισαγωγείς και εξαγωγείς ρυζιού.

Πιθανό χάος στις αγορές

«Εάν σημαντικοί εξαγωγείς ρυζιού, όπως το Βιετνάμ και η Καμπότζη, επιβάλουν τη δική τους μορφή εξαγωγικών περιορισμών και σημαντικοί εισαγωγείς, όπως η Ινδονησία και η Μαλαισία, προσπαθήσουν να αποθηκεύσουν, ο πλανήτης θα αντιμετωπίσει ένα πιθανό χάος στην αγορά ρυζιού», δήλωσε ο Mohanty.

Προειδοποίησε ότι το πρόβλημα θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερο από το 2007.

«Η κλίμακα των ανθρώπων που θα επηρεαστούν από την απαγόρευση του ινδικού ρυζιού θα είναι δεκάδες εκατομμύρια», δήλωσε ο Mohanty, προσθέτοντας ότι οι φτωχότεροι καταναλωτές στα γειτονικά κράτη της Ινδίας, ιδίως στο Μπαγκλαντές και το Νεπάλ, θα πληγούν περισσότερο.

«Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα να αρθεί αυτή η απαγόρευση εξαγωγής», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η απαγόρευση ήρθε για να μείνει τουλάχιστον μέχρι τις γενικές εκλογές της Ινδίας τον Απρίλιο του επόμενου έτους.

Υψηλός πληθωρισμός

Το έθνος της Νότιας Ασίας παλεύει επί του παρόντος με τις υψηλές τιμές των λαχανικών, των φρούτων και των σιτηρών, ένα φλεγον ζήτημα που θα μπορούσε να πλήξει την επανεκλογή του νυν πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι.

Ο πληθωρισμός της Ινδίας αυξήθηκε στο 4,8% τον Ιούνιο, λόγω της εκτίναξης των τιμών των τροφίμων, αλλά παραμένει εντός του στόχου της κεντρικής τράπεζας για πληθωρισμό μεταξύ 2% και 6%.

Ωστόσο, «απειλεί να φθάσει στο 6,5% τον Ιούλιο», εκτιμά η HSBC σε έκθεσή της στις 24 Ιουλίου.

«Τσουνάμι» ανατιμήσεων

Οι οικονομολόγοι της HSBC προειδοποίησαν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να επιβαρύνουν περαιτέρω την παραγωγή των καλλιεργειών.

«Εάν οι αποστολές μειωθούν, θα μπορούσαν να υπάρξουν επιπτώσεις στις παγκόσμιες τιμές, που θα διαχέονταν στο σιτάρι, το οποίο είναι εν μέρει υποκατάστατο», σημείωσε η τράπεζα. Οι οικονομολόγοι ανέφεραν ότι οι τιμές των σιτηρών ήδη αυξάνονται, τόσο στο εσωτερικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως λόγω της ακύρωσης της συμφωνίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας.