ΠΑΣΟΚ: Σε αναζήτηση πολιτικής στρατηγικής

Φαινομενικά τώρα θα έπρεπε να είναι μια καλή περίοδος για το ΠΑΣΟΚ. Εδραιώθηκε η νέα ηγεσία, πλέον υπάρχει και η νέα κοινοβουλευτική ομάδα και είναι σαφές ότι ως ένα βαθμό έχει απαλλαγεί από το βάρος όλων εκείνων των στελεχών που χρεώνονται μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη μνημονιακή περιπέτεια της χώρας. Και όμως, όταν κοιτάζουμε τις ειδήσεις, βλέπουμε ένα κόμμα που είναι ουσιαστικά αποκομμένο από τις κεντρικές πολιτικές εξελίξεις. Δεν αναφερόμαστε, βέβαια, στο αν εκδίδεται ή όχι ένα δελτίο Τύπου, αν ο εκπρόσωπος Τύπου κάνει μια δήλωση ή όχι. Εννοούμε αν παρεμβαίνει πραγματικά στα πολιτικά πράγματα και αν θέτει τις συντεταγμένες του δημόσιου διαλόγου.

Με άλλα λόγια, ενώ το ΠΑΣΟΚ συμπεριφέρεται σαν να πρέπει να είναι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εμφανίζεται απρόθυμο να αναλάβει την ευθύνη για τον πολιτικό λόγο και τη δημιουργία πολιτικών γεγονότων που συνοδεύουν το ρόλο του. Αν δεν υπήρχαν οι δημοτικές και τοπικές εκλογές, οι οποίες αυτή τη στιγμή απαιτούν από όλα τα κόμματα να ανακοινώσουν τους υποψηφίους τους, ο τόνος του ΠΑΣΟΚ θα ήταν «Είμαστε κλειστά λόγω παρατεταμένων διακοπών». Το ερώτημα, όμως, δεν είναι αν υπάρχει ένα διάχυτο κλίμα πολιτική ατονίας. Άλλωστε, ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν αυτός που κάποτε τόνισε πόσο ιερά είναι τα «μπάνια του λαού».

Το πρόβλημα είναι ότι σήμερα το ΠΑΣΟΚ μοιάζει να έχει ξεχάσει τηδική του ιστορία, παρά το γεγονός ότι την ανέφερε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Το γεγονός ότι ήταν το κόμμα που άλλαξε το πολιτικό σκηνικό της χώρας, το κόμμα που βρέθηκε ουσιαστικά στο επίκεντρο αυτού που ονομάζουμε τεχνική της μεταπολίτευσης. Ένα πολιτικό κόμμα που επαναπροσδιόρισε την έννοια της προοδευτικής παράταξης. Ένα κόμμα που ανέδειξε τρεις πρωθυπουργούς και κυβέρνησε για πολλά χρόνια.

Είναι το κόμμα που συνδέεται με τη δημιουργία του ΕΣΥ, την εισαγωγή του ΑΣΕΠ, τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δικαίου, την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης και τον εκδημοκρατισμό των σωμάτων ασφαλείας. Σήμερα το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να προσπαθεί να εκπροσωπήσει αυτή τη βαριά κληρονομιά «όπως πρέπει», αλλά ταυτόχρονα δεν προσπαθεί να κάνει και πολλά για να την εκπροσωπήσει. Αντίθετα, βολεύεται να είναι απλώς μια παραλλαγή της ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς, μιλώντας με γενικότητες και ισχυριζόμενο ότι έχει πρόγραμμα, αλλά ανίκανο να εξηγήσει γιατί η δική του διακυβέρνηση είναι διαφορετική. Δεν είναι γνωστό τι ευθύνεται για αυτή την έλλειψη πολιτικής έμπνευσης.

Θα μπορούσε να είναι επειδή η ΝΔ θέλει να είναι ο «κυρίαρχος του παιχνιδιού» για λίγο καιρό και να χτίσει τη δύναμή της για αργότερα. Τα στελέχη, ιδίως η νεότερη γενιά, μπορεί να έχουν διαμορφωθεί πολιτικά σε μια εποχή που το ΠΑΣΟΚ αναδιοργανωνόταν και μετασχηματιζόταν κατά τη δεκαετία του Μνημονίου. Σε αυτή τη φάση, μπορεί να είναι επικεντρωμένα κυρίως στο να παρακολουθήσουν την επιτάχυνση της διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια να ασχοληθούν με τις δικές τους στρατηγικές. Όμως, το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο. Αυτή τη στιγμή δεν κάνουν πολιτική. Και συμβάλλοντας έτσι, έστω και άθελά τους, στην εικόνα ότι η κυβέρνηση δεν έχει αντίπαλο, στην πραγματικότητα υπονομεύουν και τη δική τους δυνατότητα να ασκήσουν πολιτική.