Αποδομώντας τη θεωρία των γκρίζων ζωνών

H Τουρκία επιδιώκει την επανερμηνεία διεθνών συνθηκών αμφισβητώντας ευθέως την ελληνική κυριαρχία σε μία σειρά νησιών, νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο έχοντας αναπτύξει από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 την περίφημη θεωρία των «Γκρίζων Ζωνών».

Οι τουρκικές διεκδικήσεις απορρίπτονται από το διεθνές νομικό πλαίσιο που ρύθμισε θέματα κυριαρχίας μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Πρόκειται για τις Συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων. Προσθέτως, η Συνθήκη της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών του 1969 αποσαφηνίζει ότι οι συνθήκες που ορίζουν σύνορα δεν αναθεωρούνται.

Το επιχείρημα της τουρκικής πλευράς ότι η ελληνική κυριαρχία υφίσταται μόνο στα νησιά του Αιγαίου για τα οποία γίνεται ονομαστική αναφορά στις Συνθήκες βάσει των οποίων παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, απορρίπτεται από το γράμμα των ίδιων των Συνθηκών. Συγκεκριμένα, η ελληνική κυριαρχία επί του συμπλέγματος της Δωδεκανήσου δεν επιδέχεται αμφισβητήσεως. Και τούτο διότι η Τουρκία έχει παραιτηθεί κάθε κυριαρχικού δικαιώματος επί του συνόλου των νησιών, νησίδων, βραχονησίδων που βρίσκονται πέραν των 3 μιλίων από την ασιατική ακτή, εκτός της Ίμβρου, της Τενέδου και των Λαγουσών που αναφέρονται ονομαστικά, στη Συνθήκη της Λωζάνης η οποία παραχώρησε το Δωδεκανησιακό σύμπλεγμα στην Ιταλία (άρθρο 15).

Συγκεκριμένα, το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λωζάννης προβλέπει επί λέξει ότι «η ληφθείσα απόφασις της 13ης Φεβρουαρίου 1914 υπό της Συνδιασκέψεως του Λονδίνου εις εκτέλεσιν των άρθρων 5 της Συνθήκης του Λονδίνου της 17/30 Μαϊου 1913 και 15 της Συνθήκης των Αθηνών της 1/14 Νοεμβρίου 1913, η κοινοποιηθείσα εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν τη 13 Φεβρουαρίου 1914 και αφορώσα εις την κυριαρχίαν της Ελλάδος επί των νήσων της Ανατολικής Μεσογείου, εκτός της Ίμβρου, Τενέδου και των Λαγουσών νήσων (Μαυρυών), ιδία των νήσων Λήμνου, Σαμοθράκης, Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας επικυρούται, υπό την επιφύλαξιν των διατάξεων της παρούσης Συνθήκης των συναφών προς τις υπό την κυριαρχίαν της Ιταλίας διατελούσας νήσους, περί ων διαλαμβάνει το άρθρο 15. Εκτός αντιθέτου διατάξεως της παρούσης Συνθήκης, αι νήσοι, αι κείμεναι εις μικροτέραναπόστασιν των τριών μιλίων της ασιατικής ακτής, παραμένουσιν υπό την τουρκικήνκυριαρχίαν».

Προσθέτως, η Ελλάδα διαδέχτηκε την Ιταλία ασκώντας την κυριαρχία επί της Δωδεκανήσου σύμφωνα με το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων του 1947, ενώ η οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων μεταξύ της Δωδεκανήσου και της μικρασιατικής ακτής υπολογίστηκε στην μέση γραμμή, σύμφωνα  με την Ιταλο-Τουρκική Συμφωνία του 1932 και του συμπληρωματικού αυτής Πρωτοκόλλου.