Ο Μακρόν σε αδιέξοδο στον Νίγηρα

Μια συμμαχία αφρικανικών χωρών εναντίον της Γαλλίας είναι πραγματικότητα. Πρόκειται για μία εκθαμβωτική απώλεια του ρόλου της γαλλικής πολιτικής στην Αφρική, όταν η ήπειρος περιλαμβάνει πολλές γαλλόφωνες χώρες. Η γεωπολιτική πραγματικότητα τείνει να ακυρώσει το στρατηγικό όραμα της Γαλλίας που αφορά την επιρροή της στην Αφρική.

« Ο Εμμανουέλ Μακρόν σε αδιέξοδο στο Σαχέλ », τιτλοφορεί η Le Point , προσθέτοντας: « Το πραξικόπημα στον Νίγηρα μόλις του προκάλεσε άλλο ένα. Το πραξικόπημα που υπέστη ο Πρόεδρος του Νίγηρα στις 27 Ιουλίου βάζει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της πολιτικής του Μακρόν νότια της Σαχάρας ». Για τα γαλλικά ΜΜΕ, η πολιτική του Εμμανουήλ Μακρόν στην Αφρική δίνει στρατηγικό έδαφος στη Ρωσία προσθέτοντας: «Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν μπορούσε να ονειρευτεί καλύτερο πλαίσιο για τη σύνοδο κορυφής Ρωσίας – Αφρικής που διεξήγαγε την ίδια στιγμή στην Αγία Πετρούπολη».  

Οι δυτικές ελίτ, αδυνατούν να προσαρμοστούν στον εν εξελίξει πολυπολικό κόσμο, κινδυνεύοντας να αντιμετωπίσουν τελικά ταπεινωτικές εκκενώσεις των στρατευμάτων και των μισθοφόρων τους από στην Αφρική. Η Le Point υπενθυμίζει την εκκένωση των γαλλικών ειδικών δυνάμεων από την Μπουρκίνα Φάσο μόλις πριν από έναν χρόνο. Ο Continental Observer αναφέρει  ότι, «το φαινόμενο ντόμινο συνεχίζεται όπως αναμενόταν» και ότι «από εδώ και πέρα ​​και μετά από λαϊκά αιτήματα, ήταν η σειρά των αρχών της Μπουρκίνα Φάσο να επισημοποιήσουν το αίτημα για την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων από το εθνικό της έδαφος». Το νεοαποικιακό σύστημα της Françafrique φαίνεται σίγουρα να βρίσκεται σε τελική παρακμή, Ένα νέο μέτωπο άνοιξε, ο στρατός της δυτικοαφρικανικής χώρας Νίγηρα με την ανατροπή  της κυβέρνησης με πραξικόπημα, ανοίγοντας το δρόμο για μια νέα αντιπαράθεση με τη Δύση.

Η Αφρική αλλάζει προσανατολισμό

Ο παναφρικανισμός και η πραγματικότητα της διεθνούς πολυπολικότητας έχουν υπονομεύσει πλήρως κάθε μονοπολικότητα εντός της Αφρικής ή κάθε επιθυμία παρέμβασης στις αφρικανικές χώρες.

Στο Μάλι, η Γαλλία έχασε την επιρροή της υπό την πολιτική του Εμανουέλ Μακρόν. Ο Continental Observer ανέφερε ότι το Μάλι εγκατέλειψε τα γαλλικά και άλλαξε την επίσημη γλώσσα του. Επιπλέον, αξιωματούχοι της Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι δήλωσαν: “Είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε στο πλευρό του Νίγηρα μπροστά στην απειλή στρατιωτικής επέμβασης της Γαλλίας και των συμμάχων της”. Το πρακτορείο ειδήσεων του Νίγηρα τόνισε ότι “η ιστορική ημέρα της 26ης Ιουλίου 2023 είναι μια ημέρα ανανεωμένης ελπίδας και δυναμικής για όλους τους Νιγηριανούς, για έναν Νίγηρα που ανακτά την εμπιστοσύνη του” και δήλωσε ότι ο λαός υποστηρίζει τους στρατιώτες που ανέτρεψαν τον πρόεδρο, με την υποστήριξη του Εμανουέλ Μακρόν. Για τους Νιγηριανούς, οι αντάρτες είναι πατριώτες.

Με άλλα λόγια, η περιοχή του Σαχέλ δεν βρίσκεται πλέον υπό γαλλική ηγεσία. Ως αποτέλεσμα, τα σχέδια για την ολοκλήρωση του αγωγού φυσικού αερίου Νίγηρας-Ευρώπη βρίσκονται στον αέρα και η Γαλλία κινδυνεύει να χάσει τις εισαγωγές ουρανίου από τον Νίγηρα, το οποίο είναι απαραίτητο για τα πυρηνικά εργοστάσια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ταραχές του περασμένου Ιουνίου προκάλεσαν σοβαρά ρήγματα στη γαλλική κοινωνία. Η απελευθέρωση των αφρικανικών χωρών από τη Γαλλία οδήγησε σε αδιέξοδο την αφρικανική ήπειρο.

Δεν οπισθοχωρούν οι στρατιωτικοί

Ελαχιστοποιούνται τα περιθώρια διαπραγματεύσεων στον Νίγηρα, έτσι ώστε να μπει ένα τέλος στο στρατιωτικό πραξικόπημα και να επιστρέψει στην εξουσία ο πρόεδρος Μοχάμεντ Μπαζούμ, καθώς απομένουν λίγα 24ωρα έως τη νέα συνάντηση της ECOWAS, της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής που είχε απευθύνει τελεσίγραφο προς τους πραξικοπηματίες, απειλώντας τους ακόμα και με χρήση στρατιωτικής βοήθειας, εάν δεν επέστρεφε στα καθήκοντά του ο ανατραπείς πρόεδρος.

Το τελεσίγραφο έληξε τα ξημερώματα της Δευτέρας 8/8 και πλέον οι ηγέτες της Δυτικής Αφρικής θα συνέλθουν εκ νέου την Πέμπτη 10/8 για να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, τη στιγμή που οι πραξικοπηματίες του Νίγηρα υποστηρίζουν πως τουλάχιστον δύο αφρικανικά κράτη προετοιμάζονται για την αποστολή στρατευμάτων.

Μπροστά στον κίνδυνο ενός γενικευμένου πολέμου σε μια από τις πλέον ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη, οι ΗΠΑ έστειλαν την Βικτώρια Νούλαντ στο Νίγηρα. Σε δηλώσεις της η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Νούλαντ, η οποία συναντήθηκε με κάποιους από τους πραξικοπηματίες του Νίγηρα, υποστήριξε πως είχε δύσκολες αλλά ειλικρινείς συνομιλίες, οι οποίες όμως δεν οδήγησαν σε κάποια λύση. Σύμφωνα με τη Νούλαντ, οι πραξικοπηματίες αψήφησαν την προτροπή της κυβέρνησης των ΗΠΑ να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη, ενώ είπε ότι το αίτημά της να συναντηθεί με τον ανατραπέντα πρόεδρο Μπαζούμ και με τον επικεφαλής του στρατιωτικού καθεστώτος δεν ικανοποιήθηκαν.

Σε περίπτωση που το πραξικόπημα στον Νίγηρα επιτύχει τελικά, οι νέες αρχές σκοπεύουν να δημιουργήσουν στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, η οποία μπορεί να γίνει ένας νέος, λιγότερο περίπλοκος εγγυητής της ασφάλειας. Ενώ η Κίνα γενικά παρέχει οικονομική και υποδομή βοήθεια σε αφρικανικά κράτη, καθώς και εγγύηση μη επέμβασης και υποστήριξης για την εθνική κυριαρχία, είναι λιγότερο ανοιχτή και λιγότερο διατεθειμένη να παρέχει ειδική στρατιωτική υποστήριξη, που είναι  περισσότερο η πολιτική της Ρωσίας.

Η διαφαινόμενη μετατόπιση του Νίγηρα προς τη Ρωσία και τη Κίνα, θα έχει γεωπολιτικό κόστος κυρίως για τη Γαλλία αλλά και για τη Δύση. Ο Νίγηρας διαθέτει μεγάλο απόθεμα φυσικών πόρων, όπως ουράνιο, άνθρακα, χρυσό, σιδηρομετάλλευμα, κασσίτερο, φωσφορικά άλατα, πετρέλαιο, μολυβδαίνιο, αλάτι και γύψο. Τα αποθέματα ουρανίου του είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο και τα οποία είναι απολύτως απαραίτητα για την πυρηνική ενέργεια. Αυτός είναι ο λόγος που η Γαλλία είναι απρόθυμη να παραδώσει τον Νίγηρα χωρίς μάχη. Μία πιθανή σύγκρουση αντιπροσώπων διαφαίνεται στον ορίζοντα. Καθώς , η στρατηγική απώλεια πόρων του Νίγηρα, θα ήταν τεράστια.

Αντιδράσεις από Μάλι και Μπουρκίνα Φάσο

Σε μια χειρονομία αδελφικής αλληλεγγύης, η μεταβατική κυβέρνηση της Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι εξέφρασε την υποστήριξή της στον λαό του Νίγηρα. Ο συνταγματάρχης Αμπντουλάγιε Μαϊγκά, προσωρινός πρωθυπουργός του Μάλι, ανέφερε ξεκάθαρα ότι η Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι αρνούνται να εφαρμόσουν τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την ECOWAS, τις οποίες θεωρούν παράνομες και απάνθρωπες για τους πληθυσμούς.

Ο συνταγματάρχης Μαϊγκά προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε ξένη στρατιωτική επέμβαση κατά του Νίγηρα θα εκλαμβάνετο ως κήρυξη πολέμου κατά της  Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι. Ανακοίνωσε επίσης ότι μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση, οι τρεις χώρες θα μπορούσαν να αποχωρήσουν από την ECOWAS και να λάβουν μέτρα αυτοάμυνας για να στηρίξουν τις ένοπλες δυνάμεις και τον λαό του Νίγηρα.

Μια ξένη στρατιωτική επέμβαση στον Νίγηρα θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση σε όλη την περιοχή τους Σαχέλ και της Δυτικής Αφρικής. Το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο φοβούνται ότι η αστάθεια θα εξαπλωθεί σε γειτονικές χώρες όπως η Γκάνα, το Τόγκο, το Μπενίν και η Νιγηρία, γεγονός που θα έχει σοβαρές συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα.

Καταληκτικά, η συλλογική Δύση δεν έχει συμβιβαστεί με τις τεράστιες αλλαγές που συντελούνται στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Η γεωπολιτική κρίση στην Ουκρανία ενέτεινε τη μετάβαση στην πολυπολικότητα. Κκυοφορείται ένας νέος κόσμος με πολλαπλούς πόλους ισχύος. Ο πολυπολικός κόσμοςείναι ήδη εδώ και αυτή η πραγματικότητα πλέον δεν αναστρέφεται.

.