Το πόκερ στην αγορά σιτηρών συνεχίζεται

Παρά τη ρωσική καταγγελία της συμφωνίας σιτηρών με το Κίεβο οι τιμές τους δεν έχουν εκτοξευτεί. Ιδιαίτερη ανησυχία δεν υπάρχει, οι χώρες έχουν πάρει τα μέτρα τους.

Σχετική ηρεμία επικρατεί στην παγκόσμια αγορά σιτηρών παρά την καταγγελία από τη Ρωσία της σχετικής συμφωνίας πριν από τρεις εβδομάδες, χωρίς να μπορέσουν Τουρκία και ΟΗΕ να επιτύχουν στη διαμεσολάβησή τους. Η ηρεμία δεν είναι ανεξήγητη, όπως υποστηρίζει ο ειδικός Τόρστεν Τίντεμαν, από τον περίφημο εμπορικό οίκο Getreide AG του Αμβούργου.

«Πολλές χώρες έχουν πάρει μέτρα»

«Το στοιχείο αιφνιδιασμού δεν είναι νομίζω τόσο ισχυρό αυτή τη φορά, επειδή η αγορά έχει έρθει αντιμέτωπη με την εμπόλεμη κατάσταση εδώ και αρκετό καιρό. Εξάλλου, ήταν πάντα σαφές ότι η συμφωνία για τα σιτηρά θα αμφισβητούνταν κάποια στιγμή από τη ρωσική πλευρά. Έτσι, το γεγονός ότι τώρα καταρρέει, δεν αποτελεί έκπληξη για τους πρωταγωνιστές της αγοράς. Βέβαια, πολλοί προσαρμόζονται τώρα σε εναλλακτικές οδούς εξαγωγής. Προς το παρόν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση, στην οποία η ίδια η Ρωσία συνεχίζει να εξάγει πολύ σιτάρι. Μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών θα πρέπει να δούμε αν η κατάσταση θα παραμείνει ως έχει, μιας και τα ρωσικά λιμάνια έχουν κηρυχθεί περιοχές υψηλού κινδύνου για τη ναυτιλία».

Πολλές χώρες εισαγωγής έχουν πάρει ήδη τα μέτρα τους. Αίφνης η Αίγυπτος αύξησε τα αποθέματά της που επαρκούν σήμερα για πάνω από 5 μήνες και διαφοροποίησε τις πηγές εισαγωγής. Παράλληλα αγόρασε 3,8 εκ. τόνους σιτηρών από ντόπιους αγρότες και από το εξωτερικό, μεταξύ άλλων από τη Γαλλία, τη Βουλγαρία, τις ΗΠΑ και τη Ρουμανία. Ούτε και η Τουρκία, η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα αλευριού, περιμένει ότι θα έχει ελλείψεις. Οι Τούρκοι αγρότες υπολογίζουν ότι θα αυξήσουν φέτος την παραγωγή τους παρά τη μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας που διαθέτουν. Βλέπουν μάλιστα την αναμενόμενη αύξηση των τιμών ως μια ευκαιρία για να κάνουν μεγάλα κέρδη.

Παραμένει ένα κλίμα νευρικότητας

Τι αναμένεται όμως να συμβεί σε χώρες που εισάγουν σιτηρά; “Παρατηρούμε ότι η ζήτηση μειώνεται σε πολλές χώρες με εισαγωγές» υποστηρίζει ο Τόρστεν Τίντεμαν. «Φυσικά, πρόκειται κυρίως για χώρες που έχουν ασθενή νομίσματα και επομένως δυσκολεύονται στις εισαγωγές. Αλλά θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του ότι ίσως σε πολλές από αυτές τις χώρες καταναλώνεται λιγότερο σιτάρι και περισσότερα από άλλα τρόφιμα. Αυτό είναι κάπως δύσκολο να το κατανοήσουμε. Αλλά συνολικά βλέπουμε ότι η ζήτηση είναι ασθενέστερη». Άλλοι παγκόσμιοι παίκτες στον τομέα σιτηρών, όπως το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (WFP), εκμεταλλεύτηκαν την μείωση των τιμών μετά τα περσινά επίπεδα ρεκόρ για να κάνουν τις προμήθειές τους. Σύμφωνα με την Μπρέντα Καριούκο, εκπρόσωπο Τύπου του γραφείου της οργάνωσης στο Ναιρόμπι, έχουν ήδη καταφέρει να προμηθευτούν το 80% των αποθεμάτων σιταριού για τις ανάγκες χωρών της Ανατολικής Αφρικής. Παρόλα αυτά οι αγορές δεν μπορούν να κρύψουν το κλίμα νευρικότητας από τις εξελίξεις στο πολεμικό μέτωπο και τις επιπτώσεις τους. Μόλις πρόσφατα, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υποσχέθηκε σε αφρικανικές χώρες ότι θα παραδώσει δωρεάν σιτηρά για να αποφευχθεί η πείνα.

Αλλά μετά τις επιθέσεις ουκρανικών πλωτών μη επανδρωμένων σκαφών σε ρωσικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας οι ρωσικές εξαγωγές σιτηρών δεν είναι πια ασφαλείς. Μόλις μια εβδομάδα μετά την ουκρανική επίθεση στο ρωσικό λιμάνι Νοβοροσίσκ, τα διεθνή φορτηγά πλοία αποφεύγουν πλέον τα ρωσικά λιμάνια στην Αζοφική και τη Μαύρη Θάλασσα, μέσω των οποίων διακινούνται σχεδόν όλες οι εξαγωγές σιτηρών της Ρωσίας. Για να έχουμε μέτρο σύγκρισης στη χρονιά-ρεκόρ της συγκομιδής του 2022, οι ποσότητες που διακινήθηκαν ξεπέρασαν τα 100 εκατομμύρια τόνους σιταριού. Φέτος αναμένονται ποσότητες της τάξης των 88 εκατομμυρίων τόνων.