Χαβάη: Τι προκάλεσε τον πύρινο εφιάλτη;

Οι πυρκαγιές δεν είναι τις τελευταίες δεκαετίες ασυνήθιστο φαινόμενο στη Χαβάη, όμως η πύρινη λαίλαπα που κόστισε δεκάδες ζωές και κατέκαψε γη και κατοικίες τις τελευταίες ημέρες είναι από τις χειρότερες στην Ιστορία του αρχιπελάγους.

Το τι πυροδότησε τις φονικές πυρκαγιές παραμένει υπό διερεύνηση, όμως οιισχυροί άνεμοιπου συνόδευσαν τον τυφώνα «Ντόρα» και τοξηρό κλίμα-οι ασυνήθιστες συνθήκες ξηρασίας σε μεγάλα τμήμα της Χαβάης, περιλαμβανομένης της νήσου Μάουι- συνέδραμαν στο να γιγαντωθούν οι φλόγες και να λάβει η πυρκαγιά πρωτοφανείς διαστάσεις.

Οι πυρκαγιές «χρειάζονται» γενικά τρία συστατικά: καύσιμο με τη μορφή βιομάζας όπως βλάστηση ή δέντρα, μία σπίθα και καιρικές συνθήκες όπως ισχυροί άνεμοι που ενισχύουν τις φλόγες.

Περίπου το 14% της Χαβάης υποφέρει από σοβαρή ή μέτρια ξηρασία, σύμφωνα με το Αμερικανικό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, ενώ το 80% της Χαβάης χαρακτηρίζεται ως αφύσικα ξηρή, επισημαίνει το BBC. Ο ξηρός καιρός απορροφά την υγρασία από τη βλάστηση, που σημαίνει ότι η φωτιά μπορεί να ξεκινήσει πιο εύκολα και στη συνέχεια να εξαπλωθεί.

Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι στο 90% του εδάφους της Χαβάης εκδηλώνονται λιγότερες βροχοπτώσεις από ό,τι πριν από έναν αιώνα, με την περίοδο από το 2008 να είναι ιδιαίτερα ξηρή.

Το ίδιο το Μάουι βρισκόταν ήδη σε «κόκκινο» συναγερμό -που σημαίνει ότι ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών, πολύ χαμηλής υγρασίας και ισχυρών ανέμων δημιουργούσαν αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς.

Οι ισχυροί άνεμοι από τον τυφώνα «Ντόρα», που πέρασε τις ακτές της Χαβάης την Τρίτη, συνέβαλε στο να φουντώσουν ακόμη περισσότερο οι φλόγες.

Οι μετεωρολόγοι αναμένουν μια ισχυρότερη από τη συνηθισμένη εποχή τυφώνων στον Ατλαντικό λόγω των θερμοκρασιών-ρεκόρ στην επιφάνεια της θάλασσας φέτος, οι οποίες προσθέτουν ενέργεια στην ατμόσφαιρα. Και έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι «ο κίνδυνος πυρκαγιών κατά τη φετινή ξηρή περίοδο είναι αυξημένος».

Οι επιστήμονες σημειώνουν, επίσης, ότι ορισμένα τμήματα των νησιών της Χαβάης καλύπτονται με μη ιθαγενή φυτά που μπορεί πιο εύκολα να τυλιχθούν στις φλόγες από τα αυτοφυή φυτά. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με ξηρές συνθήκες, μπορεί να προκαλέσει ένα σπινθήρα και έπειτα μία φωτιά που μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα.

Σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, οκυβερνήτης της Χαβάης, Τζος Γκριν, δήλωσε ότι πυρκαγιές ήταν η «μεγαλύτερη φυσική καταστροφή»στην Ιστορία της αμερικανικής πολιτείας. «Δεν έχουμε ξαναζήσει μια πυρκαγιά που έπληξε μια πόλη όπως αυτή» είπε ο Τζος Γκριν, τονίζοντας ότι η κλιματική αλλαγή συνιστάμείζονα πρόκλησηγια τη Χαβάη. «Το βλέπουμε αυτό για πρώτη φορά σε πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου», επισήμανε.

Η τελευταία μεγάλη πυρκαγιά στη Χαβάη είχε σημειωθεί το 2018, όταν οι άνεμοι από τον τυφώνα «Λέιν» έθρεψαν τις φλόγες γύρω από την Λαχάινα -την πόλη στις δυτικές ακτές της νήσου Μάουι που καταστράφηκε από τις πυρκαγιές αυτή την εβδομάδα.

Πριν από πέντε χρόνια, πυρκαγιά κατέκαψε 2.000 στρέμματα γης, 31 οχήματα και 21 κτηριακές εγκαταστάσεις.

Κάποτε οι πυρκαγιές ήταν ασυνήθιστες στη Χαβάη. Ξεσπούσαν κυρίως έπειτα απόηφαιστειακές εκρήξεις ή κεραυνούς. Όμως τις τελευταίες δεκαετίες, η ανθρώπινη δραστηριότητα κατέστησε το φαινόμενο πιο σύνηθες και πιο ακραίο.

Ηκλιματική αλλαγή εντείνει σε παγκόσμια κλίμακα τον κίνδυνο πυρκαγιάς, καθώς αυξάνει τις θερμοκρασίες και καθιστά τουςκαύσωνεςπιο παρατεταμένους σε διάρκεια και πιο έντονους.

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν απευθύνει δραματικές εκκλήσεις για επείγουσα δράση προειδοποιώντας ότι οι ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιέςθα αυξηθούν σε αριθμό και θα εξαπλωθούν σε περιοχές που προηγουμένως δεν είχαν επηρεαστεί ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και των αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη.