Οι απειλητικοί σχεδιασμοί του Ράμα για Μπελέρη και Χειμάρρα

Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις είναι εξαιρετικά εύθραυστες. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα υπάρχει μια επίκτητη δυσκολία στην πρόοδό τους. Η συνεργασία και η ανάπτυξή τους είναι όμηρος μερικών παραγόντων που έχουν να κάνουν με την ιστορία, την γεωπολιτική και φυσικά την εσωτερική πολιτική.

Η συμπεριφορά των φασιστικών ομάδων των Τσάμηδων κατά τη διάρκεια της κατοχής της Ηπείρου χαρακτηρίζει τον ιστορικό χαρακτήρα των διμερών σχέσεων. Το ίδιο και η χρήση της Αλβανίας ως εφαλτήριο για την εισβολή στην Ιταλία. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ζητήματα όπως η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, με ευθύνη κυρίως των διαδοχικών αλβανικών κυβερνήσεων, και η συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας κυρίως, υπονόμευσαν τις ελληνοαλβανικές σχέσεις.

Η Αθήνα όλα αυτά τα τελευταία τριάντα χρόνια ποτέ δεν στάθηκε εμπόδιο στην ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική της χώρας. Αντίθετα, στάθηκε αρωγός και συμπαραστάτης, ακόμη και όταν τα Τίρανα συμπεριφέρονταν ως οιονεί Τουρκική επαρχία, αδιαφορώντας για τις ελληνικές ευαισθησίες.

Η υποστήριξη της Αθήνας για τις ευρωπαϊκές προοπτικές της Αλβανίας υπήρξε σε ορισμένες περιπτώσεις μόνο μπροστά στη γενική αδιαφορία και επιφυλακτικότητα των άλλων κρατών μελών. Η ελληνική διπλωματία δεν θέλησε φυσικά να υπονομεύσει τον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό εκδημοκρατισμό και εκσυγχρονισμό της Αλβανίας και δεν επιδίωξε να εργαλειοποιήσει τα βασικά στρατηγικά της πλεονεκτήματα.

Τέλος, ίσως η σημερινή κυβέρνηση, η οποία έχει την πλειοψηφία στα Τίρανα, να μην ενδιαφέρεται να προωθήσει άμεσα και με κάθε κόστος την ενταξιακή διαδικασία. Τα συμφέροντα που έχουν διαμορφωθεί και εκπροσωπούνται μπορεί να μην ευνοούν την άμεση ένταξη της χώρας στην ευρωπαϊκή οικογένεια και τους περιορισμούς που αυτή συνεπάγεται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση Ράμα δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Κατά πάσα πιθανότητα, ο εκλεγμένος Δήμαρχος Χειμάρρας θα παραμείνει προφυλακισμένος μέχρι να αναγκαστεί να παραιτηθεί. Το σχέδιο είναι οι δημοτικές αρχές να κυριαρχηθούν πλήρως από τα Τίρανα.

Αν και φαντάζει παράδοξο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι ισχυρός ο ευρωπαϊκός μοχλός πίεσης. Για το αλβανικό καθεστώς, η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας ήταν και παραμένει βασικό στοιχείο της πολιτικής της πλατφόρμας. Για την Αθήνα, πλέον όλα τα εργαλεία είναι απολύτως νομιμοποιημένα. Και η ελληνική διπλωματία πρέπει να γνωρίζει ότι η πολιτική σύγκρουση θα είναι σφοδρή και μακροχρόνια.