Ελλάδα: Στο μικροσκόπιο το Αμπντουλχαμίντ Χαν

Στο μικροσκόπιο της Αθήνας βρίσκεται η πορεία του τουρκικού γεωτρύπανου «Αμπντουλχαμίντ Χαν», που έχει φτάσει στην προαναγγελθέντα προορισμό του χωρίς να έχει κάνει απόπειρα να εισέλθει στις ΑΟΖ της Ελλάδας ή της Κύπρου.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του ιστότοπου Marine Traffic, το «Αμπντουλχαμίντ Χαν» πλέει εντός της δυνητικής τουρκικής ΑΟΖ, στα όρια της ελληνικής, στο σημείο της γεώτρησης που είχε ορίσει. Συγκεκριμένα, ο ιστότοπος το τοποθετεί στο σημείο 35° 22′ 39.7» N, 030° 05′ 26.1» E, εντός της Ανατολικής Μεσογείου.

Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη Παρασκευή, το πλωτό γεωτρύπανο «Αμπντουλχαμίντ Χαν» απέπλευσε από το λιμάνι Τάσουτζου της Σελεύκειας στη Τουρκία, με τη συνοδεία πλοίου υποστήριξης.

NAVTEX μέχρι τον Φεβρουάριο

Δύο μέρες νωρίτερα, την Τετάρτη, ο σταθμός της Υδρογραφικής και Ωκεανογραφικής Υπηρεσίας του τουρκικού ναυτικού στην Αττάλεια εξέδωσε τη σχετική NAVTEX, με ισχύ από τις 10 Αυγούστου έως τις 6 Φεβρουαρίου του 2024. Ως προορισμός του γεωτρύπανου όριζε τον στόχο Akseki-1, νότια – νοτιοανατολικά του Καστελλορίζου, δυτικά της Κύπρου και άνω των 150 ναυτικών μιλίων νότια των Μυρών, εντός δυνητικής τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Το σημείο είναι πολύ κοντά στο λεγόμενο «τριεθνές» (Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου), λίγα μίλια ανατολικότερα από τη δυνητική ελληνική ΑΟΖ.

Ως απάντηση στη NAVTEX της Τουρκίας η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε αντι-NAVTEX από το Κέντρο Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης Κύπρου (ΚΣΕΔ) που ανέφερε ότι οι εργασίες γεώτρησης από το «Αμπντουλχαμίντ Χαν» και τα υποστηρικτικά του σκάφη δεν έχουν συντονιστεί με τις αρμόδιες κυπριακές Αρχές κι είναι επικίνδυνες για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην περιοχή.

Σημειώνεται ότι η περιοχή της γεώτρησης είναι πολύ μικρή, τουρκικής δικαιοδοσίας και εντός της η Τουρκία είχε ήδη πραγματοποιήσει, τα προηγούμενα χρόνια, δισδιάστατες και τρισδιάστατες έρευνες με τα ερευνητικά σκάφη του στόλου της.

Οι διαφορές με την περσινή ένταση

Παρ’ όλ’ αυτά, η παρουσία του τουρκικού γεωτρύπανου έχει κινητοποιήσει τα αντανακλαστικά της Αθήνας, καθώς είχε προηγηθεί η περσινή «πρεμιέρα» του «Αμπντουλχαμίντ Χαν», που είχε πραγματοποιηθεί σε ένα τελείως διαφορετικό κλίμα, με άκρως προκλητικές δηλώσεις της κυβέρνησης Ερντογάν και με απόπειρες εισόδου του στις ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου.

Τα δεδομένα σήμερα είναι, βεβαίως, πολύ διαφορετικά καθώς έχουν μεσολαβήσει αξιοσημείωτες εξελίξεις. Οι εκλογές στην Τουρκία κι η επανεκλογή του Ερντογάν αποφόρτισαν αρκετά την οξύτατη ρητορική του τούρκου προέδρου, η ελληνική αντίδραση στους φονικούς σεισμούς στην Αττάλεια άνοιξε έναν νέο δίαυλο κι οι δυο χώρες έχουν διακηρύξει την πρόθεσή τους να «χτίσουν» μια ατζέντα θετικού διαλόγου.

Είναι ενδεικτικό ότι αυτή τη φορά οι τούρκοι αξιωματούχοι και τα φιλοκυβερνητικά τουρκικά ΜΜΕ χειρίζονται διαφορετικά το γεγονός και επικοινωνιακά, με τον τούρκο υπουργό Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ να αρκείται σε μια απλή ανάρτηση στο Twitter: «Στην πρώτη επέτειο από την ένταξή του στον στόλο μας για έρευνα και παραγωγή, το γεωτρύπανο «Αμπντουλχαμίντ Χαν» ξεκινά τη νέα του αποστολή στη Μεσόγειο. Βίρα τις άγκυρες. Πρώτα ο Θεός».

Ψυχραιμία από Μαξίμου

Η Αθήνα, λοιπόν, παρακολουθεί με ψυχραιμία και ενδιαφέρον τις κινήσεις του τουρκικού γεωτρύπανου, χωρίς να ανησυχεί για το αν θα επηρεάσει τη νέα φάση στην οποία έχουν μπει οι ελληνοτουρκικές επαφές. Εντάσσει, βέβαια, την κίνηση αυτή στη γενικότερη στρατηγική Ερντογάν για την παρουσία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάδειξή της ως περιφερειακής δύναμης με συγκεκριμένες δυνατότητες και στα ενεργειακά, με κάποιες εκτιμήσεις να αναφέρουν πως αποτελεί μήνυμα ειδικά προς το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνεται πως αν η Τουρκία ήθελε να προκαλέσει την Αθήνα θα επαναλάμβανε την προσπάθεια να εισέλθει το γεωτρύπανό της εντός της ελληνικής ή της κυπριακής ΑΟΖ. Ενώ αναλυτές επισημαίνουν πως έχει τη σημασία του και το timing, καθώς αυτή η νέα έξοδος του «Αμπντουλχαμίντ Χαν» πραγματοποιείται περίπου έναν μήνα πριν από την παρουσία του Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και των συζητήσεων που θα γίνουν στο περιθώριό της.