Έκτακτη συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στο Κρεμλίνο μετά την αποτυχία της αύξησης των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας να σταματήσει την πτώση του ρωσικού νομίσματος. Ειδικότερα, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πρόκειται να συζητήσει την Τετάρτη με τους Ρώσους φορείς χάραξης πολιτικής την ενίσχυση των νομισματικών ελέγχων, αφού η έκτακτη αύξηση του επιτοκίου κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες απέτυχε να ανακόψει τη διολίσθηση του ρουβλίου, δήλωσαν δύο άτομα στους Financial Times που γνωρίζουν το θέμα.
Ο Πούτιν θα ακούσει προτάσεις από το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας να απαιτήσει από τους εξαγωγείς να μετατρέψουν μέρος των συναλλαγματικών τους εσόδων, τα περισσότερα από τα οποία σήμερα βρίσκονται στο εξωτερικό, σε ρούβλια, είπαν οι άνθρωποι αυτοί.
Οι προτάσεις του υπουργείου Οικονομικών, τις οποίες είδαν οι Financial Times, θα απαιτούσαν από τους εξαγωγείς να διαθέτουν έως και το 80% των εσόδων τους σε ξένο νόμισμα εντός 90 ημερών από την παράδοση και θα απαγόρευαν στις εταιρείες που αρνούνται να συμμορφωθούν να λαμβάνουν κρατικές επιδοτήσεις.
Άλλα προτεινόμενα μέτρα περιλαμβάνουν την απαγόρευση της καταβολής μερισμάτων και της επέκτασης δανείων στο εξωτερικό, ακόμη και σε χώρες που θεωρούνται “φιλικές” από τη Ρωσία, την ακύρωση των επιδοτήσεων εισαγωγών, τον περιορισμό των ανταλλαγών συναλλάγματος και τη μείωση του ποσού του ξένου συναλλάγματος που επιτρέπεται στους εξαγωγείς να βγάλουν από τη Ρωσία.
Η κίνηση
Η κίνηση αυτή, η οποία θα είναι η πρώτη που η Ρωσία αυξάνει τους συναλλαγματικούς ελέγχους από τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία πέρυσι, δείχνει την αυξανόμενη ανησυχία στο Κρεμλίνο για τις επιπτώσεις που έχει ο πόλεμος στην οικονομία της χώρας.
Ο υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ ήταν ο μοναδικός οικονομικός αξιωματούχος που τάχθηκε υπέρ των ελέγχων στο νόμισμα σε κυβερνητική συνεδρίαση τη Δευτέρα, σύμφωνα με τρεις ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.
Όμως ο Πούτιν πρόκειται να ακούσει τις προτάσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής για την ενίσχυση του ρουβλίου, αφού η έκτακτη αύξηση των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας είχε μόνο μέτρια επίδραση στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
“Αυτά τα θέματα δεν αποφασίζονται με κανέναν άλλο τρόπο παρά μόνο μαζί του”, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.
Οι συναλλαγματικοί έλεγχοι είναι ένα ευαίσθητο θέμα για τη διοικήτρια της κεντρικής τράπεζας Ελβίρα Ναμπιούλινα, η οποία είχε δηλώσει στο παρελθόν σε φίλους της ότι θα παραιτούνταν εάν εφαρμόζονταν – για να παραμείνει στη θέση της μετά την εισβολή και να τους εισαγάγει την περασμένη άνοιξη.
Αλλά η πίεση στο ρούβλι, το οποίο εξασθένησε για λίγο κάτω από το κρίσιμο φράγμα των 100 ανά δολάριο τη Δευτέρα, έχει αφήσει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής λίγες άλλες επιλογές, λένε οι οικονομολόγοι.
Τα ελλείμματα
Καθώς ο πόλεμος παρατείνεται, τα διογκούμενα ελλείμματα που προκύπτουν από τις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες, η πτώση των εσόδων από τις εξαγωγές και η αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές έχουν όλα μαζί αποδυναμώσει το ρούβλι.
Η διολίσθηση έχει προκαλέσει ανοιχτές διαφωνίες μεταξύ των Ρώσων υπευθύνων χάραξης οικονομικής πολιτικής.
Τη Δευτέρα, ο Μαξίμ Ορέσκιν, σύμβουλος οικονομικής πολιτικής του Πούτιν, δημοσίευσε ένα άρθρο που υποστήριζε ότι “ένα ισχυρό ρούβλι είναι προς το συμφέρον της ρωσικής οικονομίας” και κατηγόρησε την κεντρική τράπεζα για την πτώση του.
Ο Ορέσκιν έγραψε ότι ο ετήσιος κύκλος χαλάρωσης της κεντρικής τράπεζας είχε τροφοδοτήσει ένα μπαράζ δανεισμού που υπερθέρμανε τη ρωσική οικονομία και δήλωσε ότι διαθέτει “όλα τα απαραίτητα μέσα” για να αντιστρέψει την πτώση.
Αλλά οι οικονομολόγοι λένε ότι η κεντρική τράπεζα έχει περιορισμένες δυνατότητες να ενισχύσει το ρούβλι μετά τις δυτικές κυρώσεις που πάγωσαν περίπου 300 δισ. δολάρια από τα συναλλαγματικά της αποθέματα, αφήνοντάς την ουσιαστικά ανίκανη να πουλήσει δολάρια και ευρώ.
Η Ελίνα Ριμπάκοβα, διευθύντρια διεθνούς προγράμματος στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου, δήλωσε: “Υπάρχουν δύο μοχλοί που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι ρωσικές αρχές για να στηρίξουν το ρούβλι. Ο πρώτος είναι να αποφύγουν αποτελεσματικότερα το ανώτατο όριο τιμών [του πετρελαίου] [που έχουν επιβάλει οι δυτικές χώρες] και να αυξήσουν τα έσοδα από τις εξαγωγές για να ενισχύσουν το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ο δεύτερος είναι οι έλεγχοι κεφαλαίων”.
Η Ριμπάκοβα δήλωσε ότι η διολίσθηση του νομίσματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε εφησυχασμό ότι τα δυτικά μέτρα που αποσκοπούν στην απόφραξη των πηγών χρηματοδότησης της Ρωσίας πετυχαίνουν. “Είναι απαραίτητο να δώσουμε ακόμη μεγαλύτερη προσοχή στις προσπάθειες παράκαμψης των ενεργειακών κυρώσεων”, είπε. Αξίζει να σημειωθεί πως το Κρεμλίνο και το υπουργείο Οικονομικών δεν ανταποκρίθηκαν αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό, αναφορικά με τις προτάσεις που εξετάζει η Ρωσία.