Οι ρωσικές αρχές διαλύουν το ανθρωπιστικό Κέντρο Ζαχάροφ

Το δημοτικό δικαστήριο της Μόσχας  διέταξε την διάλυση της οργάνωσης Κέντρο Ζαχάροφ, ενός από τους τελευταίους θεσμούς για την υπεράσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που έχουν απομείνει στην Ρωσία, στο πλαίσιο του πογκρόμ που οι ρωσικές αρχές έχουν εξαπολύσει κατά κάθε κριτικής φωνής μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Στην ανακοίνωσή του, το δικαστήριο δηλώνει ότι το Κέντρο Ζαχάροφ, που φέρει το όνομα του βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ, οργάνωσε παρανόμως στην Ρωσία διασκέψεις και εκθέσεις εκτός της τοπικής «ζώνης δραστηριότητάς» του που προβλέπεται στο καταστατικό του. 

Είναι τουλάχιστον η τρίτη φορά που οι ρωσικές αρχές χρησιμοποιούν τον λόγο αυτόν για να διαλύσουν μία οργάνωση με επικριτικές απόψεις.

Τον Ιανουάριο, για τον ίδιο λόγο, το ίδιο δικαστήριο διέταξε την διάλυση της Ομάδας Ελσίνκι της Μόσχας, της παλαιότερης μη κυβερνητικής οργάνωσης υπεράσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ρωσία. Ακολούθησε τον Απρίλιο το Κέντρο Sova για την μελέτη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.

Την περασμένη άνοιξη, το Κέντρο Ζαχάροφ εκδιώχθηκε από την ιστορική του έδρα στην Μόσχα. Επί τριάντα χρόνια, το ιστορικό αυτό, εμβληματικό της ρωσικής κοινωνίας των πολιτών, κτίριο, φιλοξένησε εκατοντάδες συζητήσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Εκεί λειτουργούσε και το μουσείο του Κέντρου για τα εγκλήματα της σοβιετικής περιόδου. 

Εκεί επίσης χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να αποτίσουν φόρο τιμής μπροστά στο φέρετρο του δολοφονημένου αντιφρονούντα, πολέμιου του Κρεμλίνου, Μπόρις Νεμτσόφ.

Τον Απρίλιο, το ρωσικό υπουργείο Δικαιοσύνης ξεκίνησε διαδικασία ελέγχου του Κέντρου Ζαχάροφ, το οποίο είχε χαρακτηρισθεί «ξένος πράκτορας» από το 2014. Αυτή η διαδικασία κατέληξε στην διάλυσή του.

Ο διευθυντής του Κέντρου Ζαχάροφ, ο Σεργκέι Λουκασέφσκι, εξόριστος στην Γερμανία, έχει δηλώσει στο AFP ότι σε περίπτωση διάλυσής της η μη κυβερνητική οργάνωση θα ανασυσταθεί ως «συνεταιρισμός».

Στο τέλος του 2021, η ρωσική δικαιοσύνη διέλυσε την οργάνωση Memorial, πυλώνα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της διατήρησης της μνήμης των θυμάτων των σοβιετικών εγκλημάτων.