Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα δαπανήσει έως και 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια για δύο πρωτοποριακές εγκαταστάσεις για την απορρόφηση του άνθρακα από τον αέρα, ένα ιστορικό στοίχημα για μια ακόμη αναπτυσσόμενη τεχνολογία για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, το οποίο επικρίνεται από ορισμένους εμπειρογνώμονες.
Τα δύο έργα -στο Τέξας και στη Λουιζιάνα- στοχεύουν το καθένα στην εξάλειψη ενός εκατομμυρίου τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, που ισοδυναμεί συνολικά με τις ετήσιες εκπομπές 445.000 βενζινοκίνητων αυτοκινήτων.
Πρόκειται για «τη μεγαλύτερη επένδυση στην ιστορία του κόσμου στη μηχανική απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Ενέργειας.
«Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από μόνη της δεν θα αντιστρέψει τις αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής», ανέφερε στην ανακοίνωση η υπουργός Ενέργειας Τζένιφερ Γκράνχολμ. «Πρέπει επίσης να αφαιρέσουμε το CO2 που έχουμε ήδη διοχετεύσει στην ατμόσφαιρα».
Οι τεχνικές άμεσης δέσμευσης αέρα (DAC) -γνωστές και ως απομάκρυνση διοξειδίου του άνθρακα (CDR)- επικεντρώνονται σε αυτό το CO2 που εκπέμπεται στον αέρα, το οποίο συμβάλλει στην τροφοδότηση της κλιματικής αλλαγής και των ακραίων καιρικών συνθηκών.
Καθένα από τα έργα θα αφαιρέσει 250 φορές περισσότερο CO2 από τον αέρα από ό,τι η μεγαλύτερη εγκατάσταση δέσμευσης άνθρακα που λειτουργεί σήμερα, δήλωσε το Υπουργείο Ενέργειας.
Η Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) θεωρεί τη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα απευθείας από την ατμόσφαιρα ως μία από τις μεθόδους που είναι απαραίτητες για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Όμως ο τομέας εξακολουθεί να είναι περιθωριακός επειδή υπάρχουν μόλις 27 υφιστάμενες εγκαταστάσεις δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα που έχουν τεθεί σε λειτουργία παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, αν και τουλάχιστον 130 έργα είναι υπό ανάπτυξη.
Και ορισμένοι εμπειρογνώμονες ανησυχούν ότι η χρήση της τεχνολογίας θα αποτελέσει πρόσχημα για τη συνέχιση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, αντί για την ταχύτερη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.
Η άμεση δέσμευση «απαιτεί πολλή ηλεκτρική ενέργεια για την εξαγωγή του CO2 από τον αέρα και τη συμπίεσή του για τους σωλήνες», δήλωσε στο AFP ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ Μαρκ Τζέικομπσον.
«Ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση, όπου η ηλεκτρική ενέργεια είναι ανανεώσιμη, αυτή η ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια εμποδίζεται στη συνέχεια να αντικαταστήσει μια ορυκτή πηγή ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο, όπως ο άνθρακας ή το φυσικό αέριο».
Αυτό σημαίνει ότι η εν λόγω τεχνολογία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα «τέχνασμα», είπε, προσθέτοντας: «Θα καθυστερήσει μόνο τη λύση του κλιματικού προβλήματος».
Αποθήκευση CO2 στο υπέδαφος
Η αμερικανική μη κερδοσκοπική εταιρεία Battelle είναι ο κύριος ανάδοχος του έργου στη Λουιζιάνα, το οποίο θα διοχετεύσει το διοξείδιο του άνθρακα που έχει συλλεχθεί για αποθήκευση βαθιά στο υπέδαφος.
Θα συνεργαστεί με μια άλλη αμερικανική εταιρεία, την Heirloom, και την ελβετική εταιρεία Climeworks, ήδη ηγέτιδα στον τομέα, η οποία λειτουργεί ένα εργοστάσιο στην Ισλανδία με ετήσια δυναμικότητα δέσμευσης 4.000 τόνων CO2 από τον αέρα.
Το έργο στο Τέξας θα διευθύνεται από την αμερικανική εταιρεία Occidental και άλλους εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Carbon Engineering. Θα μπορούσε να αναπτυχθεί για την εξάλειψη έως και 30 εκατομμυρίων τόνων CO2 ετησίως, σύμφωνα με δήλωση της Occidental.
«Τα πετρώματα στο υπέδαφος της Λουιζιάνα και του Τέξας είναι ιζηματογενή πετρώματα, πολύ διαφορετικά από τους ισλανδικούς βασάλτες, αλλά είναι απολύτως βιώσιμα για την αποθήκευση CO2», δήλωσε στο AFP η Ελένη Πιλόρτζ, αναπληρώτρια ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια που μελετά τη δέσμευση άνθρακα.
Τα δύο έργα αναμένεται να δημιουργήσουν 4.800 θέσεις εργασίας, σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας. Δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη ημερομηνία έναρξης για κανένα από τα δύο.
Θα χρηματοδοτηθούν από το μεγάλο νομοσχέδιο για τις υποδομές που ψηφίστηκε το 2021.
Το υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε προηγουμένως ότι σχεδιάζει να επενδύσει σε τέσσερα έργα ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η άμεση δέσμευση διαφέρει από τα συστήματα δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην πηγή, όπως οι καμινάδες των εργοστασίων, τα οποία αποτρέπουν την είσοδο πρόσθετων εκπομπών στην ατμόσφαιρα.
Τον Μάιο, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα σχέδιο για τη μείωση των εκπομπών CO2 από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο και άνθρακα, εστιάζοντας ιδιαίτερα σε αυτή τη δεύτερη μέθοδο.