Με ή χωρίς αντιπολίτευση;

Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται δύο μήνες από το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης που προέκυψε μετά από έναν εκλογικό μαραθώνιο πολλών μηνών. Ο Μητσοτάκης πέτυχε έναν πρωτοφανή εκλογικό θρίαμβο, συνέτριψε τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν άφησε χώρο ούτε καν για σημαντική εκλογική ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ, το οποίο διεκδικούσε τη δυνατότητα να αποτελέσει ξανά τον άλλο πόλο, ανακτώντας τη θέση που κατείχε την τελευταία δεκαετία ο ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτοί οι πρώτοι δύο μήνες μετά τις εκλογές έδειξαν ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα περίοδο, η οποία θα πρέπει μάλλον να θεωρηθεί μεταβατική. Το κατά πόσο θα αποκτήσει χαρακτηριστικά «μονιμότητας» θα κριθεί αφ’ ενός από την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής και αφ’ ετέρου από τη δυνατότητα της αντιπολίτευσης να βρει σύντομα το δρόμο της και να ασκήσει το ρόλο της.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχοντας επιτύχει ένα τόσο μεγάλο εκλογικό θρίαμβο μετά την πρώτη θητεία της, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα και ένα μεγάλο μειονέκτημα.

Το πλεονέκτημα είναι ότι «παίζει μόνη της, χωρίς αντίπαλο». Τα δυο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης —ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ— δεν φαίνονται ικανά να αλλάξουν το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων και κινδυνεύουν να αναλωθούν πολιτικά σε μια μάχη μεταξύ για το ποιος θα κερδίσει την πρωτοκαθεδρία στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς. Μια διπλή μάχη που θα δοθεί στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές αλλά και στις ευρωεκλογές του Μαΐου.

Αυτό το πλεονέκτημα, όμως, μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλη παγίδα, καθώς αλλάζει τον παραδοσιακό τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το πολιτικό σύστημα, στη βάση της αντιπαράθεσης των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας, τα οποία οι πολίτες καλούνται τελικά να συγκρίνουν.

Το μειονέκτημα της κυβέρνησης —ελλείψει ισχυρής αντιπολίτευσης— είναι ότι συγκρίνεται κάθε φορά με τον καλό ή τον κακό εαυτό της.

Όταν η σύγκριση είναι με τον καλό εαυτό της, τα πολιτικά κέρδη μοιάζουν να έχουν ήδη προεξοφληθεί, μιας και το εκλογικό αποτέλεσμα έχει θέσει ήδη τον πήχη ψηλά. Τη δεύτερη φορά ο κόσμος είναι πιο απαιτητικός από την πρώτη και δίνει λιγότερες δικαιολογίες αποτυχίας. Από την άλλη, όταν η σύγκριση είναι με τον κακό της εαυτό, η απογοήτευση είναι μεγαλύτερη σε σχέση με την προηγούμενη τετραετία. Λάθη και παραλείψεις που επαναλαμβάνονται, δεν συγχωρούνται το ίδιο εύκολα.

Έτσι, η πρώτη κυβέρνηση στην ιστορία της Μεταπολίτευσης που έχει απέναντί της μια τόσο αποδυναμωμένη αντιπολίτευση κρατάει στα δικά της χέρια το πολιτικό, εκλογικό της μέλλον. Η απουσία υπολογίσιμου αντιπάλου δημιουργεί ένα νέο πολιτικό πλαίσιο που κάνει τους πολίτες πολύ πιο απαιτητικούς. Ας το λάβουν αυτό υπόψη τους οι κυβερνώντες τώρα που είναι ακόμη νωρίς.