Μπορεί η 29η Ιουνίου όταν ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο Ζάππειο, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα για τον χώρο του αλλά και το πολιτικό σκηνικό, να μοιάζει μακρινή, η αίσθηση όμως της «παρουσίας» του φαίνεται πως συνεχίζει να επικαθορίζει τις διεργασίες στην Κουμουνδούρου.
Η όλη του πορεία, τέμνει τις αναφορές και των (ως τώρα) τεσσάρων υποψηφίων για την προεδρία του κόμματος αλλά και διαπερνά τον δημόσιο λόγο στη συριζαϊκή βάση.
Οι εσωκομματικές συζητήσεις είναι ανεπίσημες και μερικές φορές έντονες. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει μια ήπια και δημιουργική μετάβαση στη φάση μετά τον Αλέξη Τσίπρα;
Πώς θα αξιολογηθεί η όλη πορεία του πρώην προέδρου και του πρώην πρωθυπουργού στα πλαίσια των μετασχηματισμένων αλλαγών στο πολιτικό τοπίο; Θα υπάρξει μια αναδρομική ή και αποδομητική κριτική της εποχής Τσίπρα;
Διάφοροι παράγοντες μάς υπενθυμίζουν ότι η πρώτη φορά αριστερά είχε επίσης και συλλογικό χαρακτήρα.
Μια άλλη άποψη είναι ότι όσοι αντιτάχθηκαν στο προσωποκεντρικό ή αρχηγικοκεντρικό χαρακτήρα του κόμματος την περίοδο 2012-2023 δικαιούνται να ανοίξουν μια τέτοια συζήτηση.
Η βάση του κόμματος πάντως παραμένει «τσιπρική».
Και αυτό δεν είναι κάτι που μπορούν να αγνοήσουν οι τέσσερις υποψήφιοι πρόεδροι (Έφη Αχτσιόγλου, Νίκος Παππάς, Ευκλείδης Τσακαλώτος και Στέφανος Τζουμάκας) ή ολόκληρος ο μηχανισμός.
Ακόμη και ο Τσακαλώτος, ο πιο «απόμακρος» από τους υποστηρικτές του Τσίπρα, κινείται στιγμής προσεκτικά στο όλο θέμα.
Σε επίπεδο προθέσεων και ανακοινώσεων, βέβαια, διατηρούν μια στάση σεβασμού προς τον πρώην πρόεδρο, αλλά κανείς δεν έχει αναφέρει ανοιχτά ότι θέλει να δεχθεί την κληρονομιά του Τσίπρα ή τον κόσμο.
Επιπλέον, μετά την παραίτηση του κ. Τσίπρα, προέκυψαν νέα δεδομένα. Τα ευρύτερα προεδρικά ρεύματα που είχαν πολιτική αναφορά στον Α. Τσίπρα (Προεδρικοί, ΔΗΜΑΡ, ΓΕΦΥΡΑ, ΡΕΝΕ και Πασοκογενείς) είναι διχασμένα ή και τριχοτομημένα, με ένα μεγάλο μέρος τους να στηρίζει την κ. Αχτσιόγλου σε επίπεδο τάσεων και ένα άλλο μέρος τον κ. Παππά. Το ερώτημα είναι πώς θα λειτουργήσουν σε σχέση με την πολιτική παρακαταθήκη Τσίπρα.
Για παράδειγμα, ο κ. Παππάς μιλάει θετικά για την επέκταση από το 2019 με την Προοδευτική Συμμαχία, επισημαίνοντας πάντα ότι είναι ένα βήμα που δεν πρέπει να παραμεληθεί.
Ωστόσο, μια άλλη άποψη, κυρίως από τον σκληρό πυρήνα των 53 και της Ομπρέλας, είναι ότι η ίδια η διεύρυνση έστειλε ένα θολό μήνυμα στην κοινωνία.
Ένα άλλο ερώτημα είναι τι θα γίνει με μια σειρά από επιλογές του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, όπως η δεξαμενή των αριθμών που δημιουργήθηκε με τις αποφάσεις του, αλλά και με μια σειρά από δικές του στρατηγικές, όπως για παράδειγμα αυτά που έκανε στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Εδώ, για πολλούς, η μη στήριξη του μπασκετμπολίστα Νίκου Παππά στην ηγεσία του δήμου Αθηναίων ήταν το πρώτο πισωγύρισμα από τη γραμμή του Τσίπρα.
Μια πιο βαθιά όμως ερμηνεία λέει πως η μη στήριξη Παππά είχε ως βασική αιτία τη δική του στάση και το πισωγύρισμα που έκανε αποποιούμενος το χρίσμα της Κουμουνδούρου, αλλά και τα νέα πολιτικά δεδομένα που έφερε η διπλή ήττα του Μάη – Ιούνη για το κόμμα και τις στοχεύσεις του.
Σε σχέση πάντως με τον Δήμο της Αθήνας, ενός είδους κριτική διαπέρασε το κείμενο-παρέμβαση των 14 στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που πρόσφατα εξέφρασαν την ανησυχία τους για το κόμμα.
«Για τον Δήμο της Αθήνας, για παράδειγμα, είχε επιλεγεί αρχικά άνωθεν από την προηγούμενη ηγεσία μια παντελώς απολιτική και απρόσφορη υποψηφιότητα, η οποία τίποτε από τα πολιτικά ήθη και τις αξίες της Αριστεράς δεν σηματοδοτούσε», ανέφεραν με προφανή τον παραλήπτη.