Για τον Τραμπ, ισχύει το κάθε δίκη και χειρότερα

Η Φάνι Γουίλις άρχισε να συχνάζει στις δικαστικές αίθουσες εξ απαλών ονύχων. Ο πατέρας της, Τζον Κλίφορντ Φλόιντ, μέλος της ένοπλης μαρξιστικής οργάνωσης Αφροαμερικανών «Μαύροι Πάνθηρες» στα νιάτα του, στο Λος Αντζελες (πλάι στην Αντζελα Ντέιβις, ηγετική φιγούρα του Κ.Κ. ΗΠΑ), είχε γίνει δικηγόρος, αναλαμβάνοντας κατά κανόνα την υπεράσπιση μαύρων. Διαζευγμένος, καλούνταν να συνδυάσει την ανατροφή της Φάνι, τον πολιτικό ακτιβισμό και την επαγγελματική του ενασχόληση. Ελλείψει χρόνου και πόρων, έπαιρνε συχνά την κόρη του στην αίθουσα του δικαστηρίου, όπου η μικρή καθόταν δίπλα του, με την ανοχή του δικαστή. Μεγαλώνοντας, η Φάνι σπούδασε πολιτικές επιστήμες και Δίκαιο. Μέλος των Δημοκρατικών, κατάφερε να εκλεγεί εισαγγελέας στην κομητεία Φούλτον της Τζόρτζια, όπου ανέλαβε καθήκοντα την Πρωτοχρονιά του 2021. Ακριβώς την επόμενη ημέρα, ο Ντόναλντ Τραμπ θα έκανε το μοιραίο τηλεφώνημα στον Ρεπουμπλικανό υπουργό Εσωτερικών της πολιτείας, Μπραντ Ραφεσνμπέργκερ, όπου του ζητούσε επίμονα «να του βρει 11.780 ψήφους», όσες χρειαζόταν για να ανατρέψει τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στη συγκεκριμένη πολιτεία, στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2020.

Αργά το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, η Φάνι Γουίλις έγινε το πρόσωπο της διεθνούς επικαιρότητας, ανακοινώνοντας την τέταρτη κατά σειρά δίωξη του Τραμπ, αυτή τη φορά με την κατηγορία του εκβιασμού και της συνωμοσίας για την ανατροπή του εκλογικού αποτελέσματος στην Τζόρτζια. Δεν δίστασε, μάλιστα, να στηρίξει τη δίωξή της στον ομοσπονδιακό νόμο RICO, που θεσπίστηκε το 1970 για τη δίωξη των αρχηγών της μαφίας και γενικότερα του οργανωμένου εγκλήματος.

RIGGERS

Η αγανάκτηση στο στρατόπεδο του τέως προέδρου, ο οποίος διεκδικεί το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών ώστε να δώσει τη μονομαχία-ρεβάνς με τον Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του 2024, χτύπησε κόκκινο. Το επιτελείο της καμπάνιας του θύμισε στο εκλογικό σώμα το πολιτικό παρελθόν του Φλόιντ, για να υποστηρίξει ότι η Γουίλις και όλη η οικογένειά της ήταν «εμποτισμένοι στο μίσος». Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ τη χαρακτήρισε ενεργούμενο των RIGGERS, δηλαδή εκείνων που υποτίθεται ότι οργάνωσαν «νοθεία» στις εκλογές του 2020. Ολοι κατάλαβαν, βέβαια, το συνδηλούμενο: από το RIGGERS στο NIGGERS, τον απαξιωτικό όρο για τους μαύρους, ένα γράμμα απόσταση.

Λίγες ημέρες μετά την τρίτη κατά σειρά δικαστική του δίωξη, που ανακοίνωσε την 1η Αυγούστου ο ομοσπονδιακός εισαγγελέας Τζακ Σμιθ με την κατηγορία της συνωμοσίας για ανατροπή των αποτελεσμάτων των εκλογών του 2020, ο Τραμπ είχε πει, στη διάρκεια δείπνου για τη συλλογή χρημάτων που οργάνωναν οι Ρεπουμπλικανοί στην Αλαμπάμα: «Κάθε φορά που μου ασκούν δίωξη, η δημοτικότητά μου ανεβαίνει. Με μία ακόμη δίωξη, θα έχω κερδίσει οριστικά το χρίσμα». Αν και οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις δικαιώνουν τον σαρκασμό του, αυτή τη φορά η αντίδρασή του πρόδιδε οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτοπεποίθηση και ψυχραιμία. Πέραν της προσωπικής επίθεσης κατά της Γουίλις, στην πρώτη ανακοίνωση που εξέδωσε μετά την αναγγελία της δίωξης υποστήριξε ότι η φιλελεύθερη, αμερικανική δημοκρατία έχει εξαφανιστεί και προσέθεσε: «Στη θέση της βρίσκεται μια μαρξιστική δικτατορία του Τρίτου Κόσμου, η οποία διευθύνεται από έναν τύραννο, ανίκανο και ανέντιμο, που προσπαθεί να αναθέσει τις τύχες σας σε εκδικητικούς και διεφθαρμένους εισαγγελείς. Ο κομμουνισμός έφτασε τελικά στις αμερικανικές ακτές».

Σε πρώτη ανάγνωση, ένα τέτοιο αμόκ μοιάζει ακατανόητο, ακόμη και όταν προέρχεται από έναν πολιτικό που δεν αποτελεί δα και επιτομή του αριστοτελικού μέτρου. Μήπως, άλλωστε, η δίωξη της Γουίλις για την πολιτεία της Τζόρτζια δεν ήταν ένα τοπικό υποσύνολο της δίωξης του Σμιθ, που αφορούσε τις προσπάθειες ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος σε πανεθνικό επίπεδο; Με την κοινή λογική, ασφαλώς. Στο πολύ πιο περίπλοκο πλαίσιο της αμερικανικής νομοθεσίας, όμως, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Το νομικό πλαίσιο

Κατ’ αρχάς, η δίωξη του Σμιθ ασκήθηκε σε ομοσπονδιακό επίπεδο, πράγμα που σημαίνει ότι αν ο Τραμπ ή κάποιος άλλος Ρεπουμπλικανός εκλεγεί πρόεδρος το 2024 και ορίσει νέο υπουργό Δικαιοσύνης, θα έχει τη δυνατότητα να σταματήσει τη δίωξη ή να δώσει χάρη στον Τραμπ αν αυτός έχει, εν τω μεταξύ, καταδικαστεί. Αυτό δεν ισχύει με τη δίωξη της Γουίλις, που ασκήθηκε σε πολιτειακό επίπεδο, επομένως ξεφεύγει από τη δικαιοδοσία του εκάστοτε προέδρου. Επειτα, σε αντίθεση με τις προηγούμενες τρεις διώξεις, όπου ο Τραμπ ήταν ο μοναδικός κατηγορούμενος, αυτή τη φορά η Γουίλις σέρνει στα εδώλια των κατηγορουμένων άλλα 18 άτομα, κορυφαίους συνεργάτες και συμβούλους του, ως συνενόχους στη συνωμοσία. Η επιλογή της αυτή έχει το μειονέκτημα ότι θα καταστήσει τη δίκη πιο δύσκολη και μακρόχρονη. Δίνει όμως τη δυνατότητα στις διωκτικές αρχές να πιέσουν κάποιους αδύναμους κρίκους από τους 18 συγκατηγορούμενους του τέως προέδρου, προσφέροντάς τους ένα ευνοϊκό deal που θα τους επιτρέψει να πέσουν στα μαλακά, με αντάλλαγμα να καταθέσουν εναντίον του.

Οι πρώτες δημοσκοπικές ενδείξεις επιβεβαιώνουν τις προηγούμενες τάσεις, με τον Τραμπ να εξακολουθεί να συσπειρώνει, σε πείσμα των δικαστικών διώξεων ή και χάρη σε αυτές, τη μεγάλη πλειονότητα των Ρεπουμπλικανών. Σύμφωνα με το RealClear Politics, που καταγράφει τη συνισταμένη των δημοσκοπήσεων, στα μέσα Αυγούστου ο Τραμπ απολάμβανε την υποστήριξη του 54% των Ρεπουμπλικανών –άνοδος 10 μονάδων σε σύγκριση με τον Μάρτιο– με τη διαφορά του από τον δεύτερο κατά σειράν υποψήφιο του κόμματος, τον κυβερνήτη Φλόριντα, Ρον ντε Σάντις, στις 40 μονάδες. Περίπου το 80% των Ρεπουμπλικανών θεωρεί τις διώξεις του τέως προέδρου πολιτικά υποκινούμενες, σύμφωνα με γκάλοπ της εταιρείας Ipsos για το κανάλι ABC.

Ανηφορικός μαραθώνιος

Καθώς απομένουν, ωστόσο, έξι μήνες προτού ξεκινήσει ο μαραθώνιος των προκριματικών εκλογών, είναι αμφίβολο αν ο κατά πολύ προπορευόμενος, σήμερα, Τραμπ θα αντέξει τις ισχυρότατες πιέσεις που θα δεχθεί. Η πρώτη δυσκολία είναι οικονομικής φύσης, καθώς ο τέως πρόεδρος καλείται να ρευστοποιήσει σημαντικό μέρος της προσωπικής του περιουσίας για να καλύψει τα πολλά εκατομμύρια δολάρια που θα κληθούν να καταβάλουν αυτός και οι συγκατηγορούμενοί του στις δικηγορικές εταιρείες που έχουν αναλάβει την υπεράσπισή τους. Επειτα ο Τραμπ θα πασχίζει, βδομάδα μπαίνει – βδομάδα βγαίνει, να μοιράζει τον χρόνο, την προσοχή και τις δυνάμεις του ανάμεσα στις τέσσερις δικαστικές αίθουσες όπου θα είναι κατηγορούμενος και στις 50 πολιτείες όπου θα παίζεται η επανεκλογή του. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Γουίλις ζήτησε να αρχίσει η δίκη του για την υπόθεση της Τζόρτζια στις 4 Μαρτίου, παραμονή της «σούπερ Τρίτης», της ημέρας που διεξάγονται προκριματικές εκλογές σε σειρά μεγάλων πολιτειών, που κρίνουν, ουσιαστικά, τη μάχη για το χρίσμα.

Το κυριότερο, η εστίαση της προεκλογικής εκστρατείας στις δικαστικές περιπέτειες του Τραμπ απειλεί να τον αποδυναμώσει στο ευρύτερο εκλογικό σώμα και, κυρίως, στους ανεξάρτητους και αναποφάσιστους εκλογείς. Πρόσφατη έρευνα για λογαριασμό του Associated Press φέρει το 53% των ερωτηθέντων να δηλώνει ότι δεν θα τον ψήφιζε σε καμία περίπτωση και μόνο το 35% των ψηφοφόρων να έχουν θετική εικόνα γι’ αυτόν. Το κατεστημένο των Ρεπουμπλικανών θα προτιμούσε να εστιαστεί η προεκλογική εκστρατεία για τον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο στα προνομιακά για το κόμμα ζητήματα, όπως η ακρίβεια, η αύξηση των μεταναστευτικών ροών στα σύνορα με το Μεξικό και η προχωρημένη ηλικία του Τζο Μπάιντεν. Με τον Τραμπ πιθανό υποψήφιο, όλα αυτά θα περάσουν σε δεύτερη γραμμή και η δημοψηφισματικού χαρακτήρα αναμέτρηση που θα ακολουθήσει θα είναι δύσκολο να κερδηθεί.