Έρχεται κεντροαριστερή κυβέρνηση στην Ισπανία;

Ο Πέδρο Σάντσεθ, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, παρότι ήρθε δεύτερος στις βουλευτικές εκλογές της 23ης Ιουλίου 2023 απ΄ ό,τι φαίνεται θα είναι αυτός στον οποίον αυτή την εβδομάδα ο Βασιλιάς της Ισπανίας Φελίπε ο 6^ος θα αναθέσει τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Ο λευκός καπνός για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού των κεντροαριστερών δυνάμεων στην Ισπανία βγήκε μόλις την Πέμπτη 17/8/2023 με αφορμή την εκλογή Προέδρου της ισπανικής Βουλής.

Εκλογή της προέδρου της Βουλής

Εκεί ο Σάντσεθ συνεπικουρούμενος από έξι επιπλέον κόμματα, όπως το αριστερό SUMAR της Γιολάνδα Ντίαθ αλλά και κόμματα των αυτονομιστών της Καταλονίας, της χώρας των Βάσκων και της Γαλικίας πέτυχε την εκλογή της καταλανής σοσιαλίστριας Francina Armengol στη θέση του Προέδρου της ισπανικής Βουλής με 178 ψήφους.

Η εξέλιξη αυτή θεωρείται πλέον ως πρόκριμα για την ανάθεση στον Σάντσεθ της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης από τον Ισπανό Βασιλιά, μιας και ο υποψήφιος του Λαϊκού Κόμματος για τη θέση του Προέδρου της Βουλής υποστηριζόμενος μόνο από άλλα δύο κόμματα έλαβε 139 ψήφους.

Η τακτική του Λαϊκού Κόμματος

Το Λαϊκό Κόμμα του Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, από την πλευρά του, συρρικνώνοντας το ακροδεξιό κόμμα των νοσταλγών του Φράνκο VOX, αλλά και τα διάφορα αυτονομιστικά συντηρητικά κόμματα στην Καταλονία, στη χώρα των Βάσκων και στις άλλες περιοχές όπου δρουν οι αυτονομιστές, έλαβε 8.091.840 ψήφους κερδίζοντας 137 έδρες, αυξάνοντας την εκλογική του δύναμη κατά 3.071.971 ψήφους σε σχέση με το 2019, οπότε είχε λάβει 89 έδρες, ποσοστό 20,8% και 5.019.869 ψήφους.

Δυστυχώς όμως για το Λαϊκό Κόμμα τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα φανταζόταν οι ιθύνοντες του κόμματος μια εβδομάδα πριν τις εκλογές, οπότε και θεωρούσαν ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν ακόμη και 168 έδρες. Άλλωστε αρκετοί χρεώνουν στον Φεϊχό τα λάθη των τελευταίων ημερών της προεκλογικής περιόδου με αποτέλεσμα η νίκη του Λαϊκού Κόμματος με 330.870 ψήφους τελικά να θυμίζει την επίσης περιορισμένη νίκη του Χοσέ Μαρία Αθνάρ τo 1996.

Ο Σάντσεθ έπαιξε το χαρτί της πόλωσης

Τα λάθη του Φεϊχό καθώς και την πόλωση μεταξύ Δεξιάς και Κεντροαριστεράς εκμεταλλεύθηκε από την πλευρά του ο απερχόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE) που έλαβε 7.760.970 ψήφους κερδίζοντας 121 έδρες.

Ο Πέδρο Σάντσεθ έπαιξε αρκετά έξυπνα το χαρτί της πόλωσης έχοντας ως κύριο σύνθημα το «No pasarán»  κατά της συμμαχίας Λαϊκού Κόμματος και ακροδεξιού VOX.

Άλλωστε η νίκη του Λαϊκού Κόμματος σε 7 από τις 10 περιφέρειες και η συνακόλουθη ήττα του σοσιαλιστικού κόμματος στις περιφερειακές εκλογές της 28^ης Μαΐου 2023 ήταν και ο βασικός λόγος που οδήγησε τον Σάντσεθ να προκαλέσει τη διεξαγωγή των πρόωρων εκλογών της 23^ης Ιουλίου. Μάλιστα το βράδυ των εκλογών και με καταμετρημένο το 98,91% των ψήφων και καθώς πλέον είχε διαφανεί ότι το Λαϊκό Κόμμα δεν μπορούσε να συγκεντρώσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ακόμη και με τις ψήφους της ακροδεξιάς του VOX, ο Πέδρο Σάντσεθ σε μια γεμάτη πάθος ομιλία του έξω από τα γραφεία του PSOE απευθυνόμενος στους οπαδούς του κόμματός του επισήμανε την εκλογική αποτυχία του ακροδεξιού VOX, τροφοδοτώντας έτσι στη συνέχεια διάφορες αναλύσεις που επισημαίνουν ότι τελικά δεν είναι ιστορικά «αναπόφευκτο ένα παγκόσμιο αντιδραστικό κύμα».

Η εντολή σχηματισμού (κεντροαριστερής) κυβέρνησης από τον βασιλιά

Στη συνέχεια, η πολιτική εξέλιξη είναι γνωστή με τον Σάντσεθ στις 17/8/2023 «να κερδίζει την ψηφοφορία κλειδί» για την Πρόεδρο της ισπανικής Βουλής που «θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τη συγκρότηση νέας κεντροαριστερής κυβέρνησης».

Ήδη ο κύβος ερρίφθη με τον Βασιλιά της Ισπανίας Φελίπε τον 6^ο να δρομολογεί τις διερευνητικές επαφές με 7 από τα 11 κόμματα της ισπανικής βουλής, μιας και οι αυτονομιστές της Καταλονίας και της χώρας των Βάσκων παραδοσιακά αρνούνται να τον συναντήσουν αμφισβητώντας έτσι στην πράξη την κυριαρχία της Μαδρίτης στις αυτόνομες περιοχές τους.

Σύμφωνα λοιπόν με επίσημη ανακοίνωση από το Παλάτι την Δευτέρα 21 Αυγούστου 2023 ο Ισπανός Βασιλιάς θα συναντηθεί με τα μικρότερα σε δύναμη κόμματα και την Τρίτη 22 Αυγούστου θα συναντηθεί με το Vox, εν συνεχεία με τον Πέδρο Σάντσεθ και στο τέλος με τον νικητή των εκλογών Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό.

Σε κάθε περίπτωση η θέση του Ισπανού Μονάρχη δεν είναι καθόλου εύκολη καθώς όποια απόφαση και να πάρει είτε υπέρ του Σάντσεθ είτε υπέρ του Φεϊχό θα βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής της άλλης πλευράς.