Υπό στενή παρακολούθηση βρίσκονται οι «πηγές» οι οποίες μπορούν δυνητικά να δημιουργήσουν έξτρα δημοσιονομικό χώρο για νέα μέτρα στήριξης και για αναχώματα κατά της ακρίβειας. Παρά τη μαγιά για σχηματισμό «λευκής» δημοσιονομικής τρύπας, κύκλοι του οικονομικού επιτελείου έχουν κατεβάσει τον πήχη των προσδοκιών.
Η κυβέρνηση έχει ήδη θέσει επί τάπητος ένα σενάριο στοχευμένων μέτρων για τη στήριξη των ευάλωτων ατόμων και των συνταξιούχων λόγω μιας σειράς αβεβαιοτήτων που συνδέονται με τον φετινό χειμώνα.
Από τη μία πλευρά, υπάρχουν θετικά σημάδια αύξησης των φορολογικών εσόδων και υπάρχει αισιοδοξία ότι η κυβέρνηση θα ανοίξει ένα νέο πακέτο μέτρων. Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχουν προβλέψεις ότι το φθινόπωρο θα ξεκινήσει ένας νέος γύρος ακρίβειας.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι μιλούν για συνέχιση της στοχευμένης στήριξης, αλλά οι οικονομολόγοι από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί. Ο βασικός στόχος είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μέχρι το τέλος του έτους, αλλά η στροφή της Ευρωζώνης σε περιστολή των δαπανών το 2023-2024 έχει επίσης φρενάρει την προσπάθεια αυτή.
Κατά τη διάρκεια των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, εκπρόσωποι των ελληνικών θεσμών θα συναντηθούν για να οριστικοποιήσουν θέματα που αφορούν τον προϋπολογισμό του 2024 και τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους.
Ως εκ τούτου, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, τα οποία πρέπει να είναι σύμφωνα με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Πού επενδύει τις ελπίδες της η κυβέρνηση
Το πρωτογενές πλεόνασμα το 2023 αναμένεται να διαμορφωθεί στην περιοχή του 1,5% του ΑΕΠ, το οποίο είναι υψηλότερο από το 1,1% του ΑΕΠ που προέβλεπε στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Τα αυξημένα έσοδα και κυρίως ο τουρισμός δίνουν πόντους για μία «λευκή τρύπα» η οποία μπορεί να ξεπεράσει τα 600-700 εκατ. ευρώ και η οποία θα ενισχύσει το οπλοστάσιο της κυβέρνησης για να χρηματοδοτήσει τα έκτακτα μέτρα για τη στήριξη οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών απέναντι στην ακρίβεια.
Χρηματοδότηση της «λευκής τρύπας» θα διασφαλίσει η αύξηση των εσόδων, ιδίως του ΦΠΑ, τα οποία αναμένεται να συγκεντρωθούν μεταξύ 19 και 20 δισεκατομμυρίων ευρώ έως τον Οκτώβριο, με όχημα την τόνωση της τουριστικής κίνησης.
Τα θετικά αποτελέσματα αποδίδονται κυρίως στην υπέρβαση των τουριστικών εισπράξεων το εξάμηνο, τον Ιούνιο σε σχέση με το προηγούμενο έτος και το 2019, όταν καταγράφηκαν ρεκόρ.
Το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι τουριστικές εισπράξεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ήταν 6,17 δισ. ευρώ. Το μέγεθος συγκρίνεται με τα 4,98 δισ. ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2022 και τα 5,41 δισ. ευρώ που είχαν εισπραχθεί το 2019.
Η κυβέρνηση ποντάρει στην προβλεπόμενη και αναμενόμενη αύξηση των εσόδων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για να αντισταθμίσει τα μέτρα στήριξης τους επόμενους μήνες.
Βασικό στοιχείο είναι τα αισιόδοξα μηνύματα που δόθηκαν από τους καλοκαιρινούς ελέγχους και τις επισκέψεις, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για απόδοση ΦΠΑ κατά 10% έως 12% υψηλότερη από τα 17,9 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια των πρώτων δέκα μηνών του περασμένου έτους.
Εάν επιβεβαιωθεί αυτή η εκτίμηση, θα αποφέρει περίπου 1 δισ. ευρώ περισσότερα για την κυβέρνηση.