Μαθήματα από την πυρκαγιά στο Μάουι

Η καταστροφή στο Μάουι από την πλέον πολύνεκρη πυρκαγιά των τελευταίων 100 ετών στις ΗΠΑ αποκάλυψε τις ελλείψεις και τα σφάλματα της προσπάθειας της πολιτείας της Χαβάης να προσαρμοσθεί στην κλιματική αλλαγή, προσφέροντας χρήσιμα μαθήματα για την προστασία του πληθυσμού από μελλοντικές πυρκαγιές.

Ο κατάλογος των σφαλμάτων και ελλείψεων περιλαμβάνει την ανύπαρκτη αποψίλωση εκτάσεων με εύφλεκτα είδη μη γηγενών ξερόχορτων, τη διατήρηση απαρχαιωμένων οικοδομικών κανονισμών χωρίς προβλέψεις πυροπροστασίας για τα κτίσματα, και τον παροπλισμό τεχνητών λιμνών και φραγμάτων, περιορίζοντας δραστικά τα αποθέματα νερού. «Υπάρχουν πολύ σοβαρά ερωτήματα για τα σχέδια πυρασφάλειας και πρόληψης. Οι πολίτες πιστεύουν δικαίως ότι οφείλαμε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι», λέει ο Τζάρετ Κεχοκάλε, μέλος της Γερουσίας της πολιτείας.

Ορισμένες από τις ελλείψεις είχαν επισημάνει περιβαλλοντολόγοι και ακτιβιστές. «Η Χαβάη είναι πρωτοπόρος στον σχεδιασμό και στην πρόληψη της ανόδου της στάθμης των υδάτων και στα μέτρα αντιμετώπισης ακραίων καταιγίδων. Η κλιματική αλλαγή, όμως, ανατρέπει ακόμη και τα αρτιότερα σχέδια και διαψεύδει τις πεποιθήσεις μας», λέει ο Μαρκ Ραπ, ερευνητής του προγράμματος περιβαλλοντικής προσαρμογής του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν της Ουάσιγκτον.

Η πολιτεία δεν έχει επιβάλει οικοδομικό κανονισμό, ο οποίος θα προστάτευε τα κτίσματα εναντίον της φωτιάς, απαιτώντας για παράδειγμα τη χρήση πυρίμαχων υλικών και κατασκευαστικών μεθόδων ή την υποχρεωτική δημιουργία αντιπυρικής ζώνης γύρω από τα οικήματα. Μέχρι στιγμής, 21 πολιτείες των ΗΠΑ, μεταξύ τους η Καλιφόρνια και οι πολιτείες της αμερικανικής Δύσης, έχουν υιοθετήσει τέτοιους οικοδομικούς κανονισμούς. Τον περασμένο μήνα ο κυβερνήτης της Χαβάης, Τζος Γκριν, εξέδωσε διάταγμα που απαγορεύει στην τοπική Βουλή την επιβολή νέων αυστηρότερων οικοδομικών κανόνων. Αντιδρώντας στις επικρίσεις, ο κυβερνήτης είχε δηλώσει τότε ότι το μέτρο ήταν αναγκαίο για την αντιμετώπιση των ελλείψεων στη στέγη. Οι αυστηρότεροι κανονισμοί δεν θα ωφελούσαν, όμως, σε τίποτα την πόλη της Λαχάινα, τα κτίσματα της οποίας είναι διατηρητέα και χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα.

Ακόμη, όμως, και οι ιστορικές πόλεις οφείλουν να εξετάζουν τη δημιουργία νέων υποδομών για λόγους ασφαλείας. Η Λαχάινα, για παράδειγμα, προσεγγίζεται από έναν μοναδικό δρόμο. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι Αρχές πρέπει να κατασκευάσουν πυροανθεκτικά καταφύγια, μεγάλης χωρητικότητας, σύμφωνα με την επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας πυροπροστασίας, Μισέλ Στάινμπεργκ.

Το μέλος της Βουλής της Χαβάης Ανγκους Μακίλβι, που εκλέγεται στη Λαχάινα, υποστηρίζει ότι η πυρκαγιά θα πρέπει να πείσει την κοινότητα για την ανάγκη κατασκευής αντιπυρικών ζωνών στους λόφους γύρω από την πόλη, τη διενέργεια έρευνας για τη βλάβη στις σειρήνες πολιτικής προστασίας, τη μετεκπαίδευση των πυροσβεστών στις νέες συνθήκες και την ενίσχυση των οικιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων. Οι αρχικές εκτιμήσεις της πυροσβεστικής αποδίδουν την αρχική εστία πυρκαγιάς σε πτώση ηλεκτροφόρου καλωδίου υψηλής τάσης, με την εταιρεία Hawaiian Electric να αντιμετωπίζει τώρα σωρεία αγωγών.

Η παρατεταμένη ξηρασία που πλήττει τη Χαβάη καθιστά την πολιτεία ευάλωτη σε πυρκαγιές. Η πολιτεία, όμως, δεν ενίσχυσε την υδροσυλλεκτική ικανότητά της. Περισσότερα από 30 φράγματα, που προσέφεραν κάποτε νερό και ενέργεια στις φυτείες ζαχαροκάλαμου, έχουν παροπλισθεί, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του φράγματος Καουάι το 2006 με επτά νεκρούς. Τέλος, η επικράτηση ειδών εισβολέων στη χλωρίδα της Χαβάης σήμανε τη συσσώρευση τόνων εύφλεκτης ύλης στους λόφους γύρω από τη Λαχάινα.