Σε αδιέξοδο μοιάζει να έχει οδηγηθεί η υπόθεση του Φρέντι Μπελέρη, που παραμένει προφυλακισμένος στις φυλακές των Τιράνων, ενώ οι διπλωματικές συνέπειες είναι εμφανείς πλέον στις σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας.
Το τελευταίο αίτημα για την υπό όρους αποφυλάκιση του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας εξετάστηκε την περασμένη Δευτέρα από το Ειδικό Δικαστήριο κατά της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος των Τιράνων και απερρίφθη, ενώ έχουν απορριφθεί και όλα τα αιτήματα των συνηγόρων του για να λάβει έστω και μία άδεια από τη φυλακή προκειμένου να ορκιστεί και να αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά του.
Αντιδράσεις από την Ελλάδα και την Ε.Ε.
Στη νέα απορριπτική απόφαση αντέδρασε, κατ’ αρχάς, το υπουργείο Εξωτερικών, τονίζοντας ότι «δεν συνάδει με τις αρχές του κράτους δικαίου, το τεκμήριο αθωότητας και τον σεβασμό των πολιτικών δικαιωμάτων όλων των πολιτών» αλλά και ότι «έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, το οποίο οι αλβανικές Αρχές οφείλουν να τηρούν απαρέγκλιτα». Παραπέμποντας, εμμέσως πλην σαφώς, στις υποχρεώσεις που συνδέονται με την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην ΕΕ.
Αντίδραση υπήρξε και από τις Βρυξέλλες, από το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών της ΕΕ, που εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία εκφράζει την ελπίδα να επιλυθεί γρήγορα το θέμα «ώστε ο κ. Μπελέρης να μπορέσει να ορκιστεί και να αναλάβει τα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί από τους ψηφοφόρους του», προσθέτοντας ότι «πιστεύουμε ότι η διαδικασία θα τηρήσει τις θεμελιώδεις παγκόσμιες αρχές του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, της ελευθερίας της έκφρασης και της διαφάνειας».
Ο ίδιος ο Μπελέρης δηλώνει πως παραμένει προφυλακισμένος «με πολιτική απόφαση». Ενώ η διαχείριση της υπόθεσής του τον έχει φέρει σε ευθεία σύγκρουση με τον Εντι Ράμα, τον οποίο κατηγορεί, μεταξύ άλλων, ότι δεν αναγνωρίζει την ελληνική μειονότητα και απεργάζεται σχέδια οικονομικής εκμετάλλευσής της.
Ο Φρέντι Μπελέρης παραμένει προφυλακισμένος από τις 12 Μαΐου με την κατηγορία της απόπειρας εξαγοράς ψήφων και, κατά την αλβανική εκλογική νομοθεσία, αν ένας δήμαρχος δεν ορκιστεί εντός τριμήνου κηρύσσεται έκπτωτος και οι εκλογές επαναλαμβάνονται. Σύμφωνα με νομικές πηγές όμως, υπάρχει διχογνωμία για το πότε ακριβώς λήγει η τρίμηνη προθεσμία, δεδομένου κιόλας ότι δεν υπάρχει προηγούμενο εφαρμογής αυτής της νομοθετικής πρόβλεψης.
Ορισμένοι νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι το τρίμηνο υπολογίζεται με βάση το πότε συνεκλήθη σε σώμα το δημοτικό συμβούλιο Χειμάρρας κι άρα η προθεσμία λήγει στα μέσα του Σεπτεμβρίου. Κατά τις επίσημες Αρχές της Αλβανίας, όμως, η τρίμηνη προθεσμία έχει ήδη λήξει από τις 14 Αυγούστου.
Τα τρία πιθανά σενάρια
Σε κάθε περίπτωση, ο κίνδυνος να εκπέσει ο Μπελέρης του αξιώματός του είναι πλέον εμφανής, ενώ δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν θα μπορεί να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα όταν και αν κηρυχθούν επαναληπτικές εκλογές. Τα Τίρανα δεν έχουν δείξει ακόμη δείγματα των προθέσεών τους καθώς το αν και πότε θα διεξαχθούν θα αποφασιστεί από την κυβέρνηση, που μπορεί, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να ερμηνεύσει την εκλογική νομοθεσία ανάλογα με τις επιθυμίες της.
Τα θετικότερο από τα σενάρια αυτή τη στιγμή είναι, εφόσον τα Τίρανα αποφασίσουν να δώσουν τέλος σε αυτή την κρίση, να δοθεί διοικητικά μια σύντομη άδεια, έστω και μερικών ωρών, στον Μπελέρη για να ορκιστεί.
Το δεύτερο σενάριο είναι να προκηρύξει η αλβανική κυβέρνηση εκλογές στη Χειμάρρα με τον Μπελέρη προφυλακισμένο χωρίς να έχει καταδικαστεί. Στην περίπτωση αυτή θα διατηρεί το λευκό ποινικό μητρώο του και θα μπορεί, έστω και μέσα από τη φυλακή, να είναι ξανά υποψήφιος.
Το τρίτο σενάριο είναι να προχωρήσει άμεσα η δίκη του Μπελέρη, πριν από την κήρυξη επαναληπτικών εκλογών. Εφόσον αθωωθεί θα μπορεί να διεκδικήσει ξανά τη δημαρχία, ενώ αν καταδικαστεί δεν θα μπορεί να είναι υποψήφιος.