Την Παρασκευή το απόγευμα ο Τζ. Πάουελ και η Κριστίν Λαγκάρντ «δήλωσαν» στις αγορές ότι οι εναλλακτικές μπροστά μας είναι, είτε περαιτέρω αύξηση, είτε διατήρηση των επιτοκίων στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα, για όσο και αν χρειασθεί…
Ανεξάρτητα από τις αντιδράσεις των αγορών η συντονισμένη απάντηση της Fed και της EKT σημαίνει ένα πράγμα: η Fed θα συνεχίζει να «στηρίζει» το δολάριο.
Η εξήγηση βέβαια που δόθηκε «πατάει» στο επιχείρημα της αργής αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, αλλά δεν ακούγεται ιδιαίτερα πειστική αν σκεφτεί κανείς ότι πριν από δώδεκα μήνες ο πληθωρισμός ήταν υπερδιπλάσιος με ισχυρές ανοδικές τάσεις.
Η οικονομία των ΗΠΑ κατά την Fed δείχνει να αντέχει τα υψηλά ή και ακόμα υψηλότερα επιτόκια.
Κατά συνέπεια η διατήρηση της σημερινής τάσης δεν αλλάζει.
Που σημαίνει ότι το δολάριο θα εξακολουθήσει να στηρίζεται από τα υψηλά επιτόκια και της συρρίκνωση του ισολογισμού της Fed.
Με άλλα λόγια όσοι… δεν έχουν δολάρια θα χρειάζεται να πληρώνουν ακριβότερα για να τα αποκτήσουν.
Το Ευρώ για να μη μετατραπεί σε ιμάντα εισαγωγής πληθωρισμού είναι υποχρεωμένο να ακολουθήσει. Έτσι η κα Λαγκάρντ χωρίς «να και όταν» υποχρεώθηκε να δηλώσει ευθέως την πρόθεση της ΕΚΤ να ακολουθήσει την Fed, είτε με νέες αυξήσεις επιτοκίων, είτε με την διατήρηση των σημερινών υψηλών επιτοκίων «όσο χρειαστεί».
Βέβαια η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται ήδη σε κατάσταση κάμψης με τις τρεiς σημαντικότερες οικονομίες της να επιβραδύνουν επικίνδυνα. Μπορεί η ευρωοικονομία, και ειδικά η γερμανική οικονομία που σε τρίτο συνεχές τρίμηνο σκοντάφτει, να αντέξει αυτή την σκυταλοδρομία των υψηλών επιτοκίων με την Fed;
Πολλοί ευρωπαίοι αναλυτές μιλούν για επικείμενη επέκταση της ύφεσης στην Ευρωζώνη και έξοδο των επενδύσεων προς τις ΗΠΑ…
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι πλέον γιατί η επιμονή της Fed στα υψηλά επιτόκια και το «σκληρό» δολάριο, αφού ο πληθωρισμός σταθερά υποχωρεί;
Η πρωτοβουλία των BRICS
Η απάντηση ενδεχομένως πρέπει να αναζητηθεί σ’ αυτό που συνέβη πριν λίγα 24ωρα στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής.
Ήτοι στην απόφαση διεύρυνσης των BRICS (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία,Ρωσία, Ν. Αφρική) και την εντολή εκκίνησης των διαδικασιών δημιουργίας μιας νέας «λογιστικής» νομισματικής μονάδας που θα εξυπηρετεί αντί του δολαρίου, τις συναλλαγές στο εσωτερικό του οικονομικού χώρου που παράγει το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ…
Μπορεί ο «χώρος» αυτός στον οποίο προστέθηκαν ήδη τρεις από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες του πλανήτη, η Σαουδική Αραβία, τα HΑΕ και το Ιράν, μαζί με τις (οικονομικά προβληματικές) Αίγυπτο και Αργεντινή, να απαγκιστρωθεί από την χρήση του δολαρίου, χρησιμοποιώντας δικά του νομισματικά μέσα;
Η «έμπρακτη» απάντηση είναι και ναι και όχι.
«Ναι» όσο αφορά τις εμπορικές συναλλαγές και ειδικά πετρέλαιο/φυσικό αέριο, μέταλλα και τρόφιμα, αφού ήδη μεγάλο μέρος αυτών γίνεται με τα δικά τους «ισχυρά» νομίσματα.
«Όχι» όμως όσο αφορά τις επενδύσεις κεφαλαίου και τις συναλλαγές συναλλάγματος απαραίτητες για τις συναλλαγές σε υπηρεσίες, τεχνολογία και επενδύσεις χαρτοφυλακίου.
Άλλωστε αντίθετα από την δεκαετία του ’70, που το νόμισμα στο οποίο γινόταν οι συναλλαγές για το πετρέλαιο, δηλαδή το δολάριο, ήταν καθοριστικής σημασίας για τις γεωπολιτικές ισορροπίες, σήμερα το σημαντικότερο σε έκταση προϊόν συναλλαγής είναι το «χρέος» και ειδικά το αμερικανικό χρέος, που βρίσκεται αποθηκευμένο σαν αποθεματικό συναλλάγματος σε ποσοστό 58% στον πλανήτη.
Και αυτό παραμένει να είναι σε δολάριο, ανεξάρτητα από το πόσο πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αγοράζεται και πουλιέται σε γουάν, ρεάλ, ή άλλο νόμισμα, εκτός του δολαρίου.
Σημαίνει αυτό ότι η θέση του δολαρίου «δεν» αμφισβητείται από όσα αποφασίστηκαν στο Γιοχάνεσμπουργκ; Αναμφίβολα όχι.
Όσα αποφασίστηκαν στο Γιοχάνεσμπουργκ, προφανώς σε γνώση της κας Γιέλεν σαν προοπτική, όταν προειδοποιούσε το αμερικανικό Kογκρέσο πριν μερικούς μήνες ότι οι ΗΠΑ πρέπει να συνηθίσουν σε μία νέα κατάσταση στην οποία ο ρόλος του δολαρίου δεν θα μπορεί να είναι ο ίδιος όπως μέχρι σήμερα, αμφισβητούν τις μέχρι σήμερα οικονομικές και γεωπολιτικές ισορροπίες, αγγίζοντας για πρώτη φορά τόσο πολύ το πλέον ευαίσθητο σημείο, το δολάριο.
Για τον λόγο αυτό άλλωστε η προσθήκη της Σαουδικής Αραβίας και των HΑΕ, αλλάζουν τα δεδομένα και «εξαφανίζουν» ένα από τα πλέον συμβολικά «υπολείμματα» του μεταπολεμικού Status Quo, αυτό της πώλησης του πετρελαίου «αποκλειστικά» σε δολάρια.
Κάποιοι αναλυτές μάλιστα δεν διστάζουν μάλιστα να ερμηνεύσουν την ένταξη της οικονομικά προβληματικής Αργεντινής (πέραν της επιμονής της Βραζιλίας γι’ αυτό) στους διευρυμένους BRICS, σαν παρεμβατική ανάληψη «διαχείρισης» μιας ωρολογιακής βόμβας για τις αγορές κεφαλαίου διεθνώς, εξ αιτίας της αδυναμίας της πλέον να αποφύγει μια χρεοκοπία…
Τα ερωτηματικά πλέον είναι πολλά και σε πολλά επίπεδα.
Ίσως γι’ αυτό η Fed επέλεξε να ανακοινώσει στο Jackson Hole μια γραμμή πλεύσης που επιβεβαιώνει σε όλες τις κατευθύνσεις ότι με κάθε κόστος θα στηρίξει το ισχυρότερο όπλο της το δολάριο.
Κάτι που υποχρεώνει και την EKT να ακολουθήσει, αλλά με πολύ υψηλό οικονομικό και πολιτικό κόστος.