Προσδοκίες από τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν

Η συνάντηση ανάμεσα στον Μητσοτάκη και τον Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους, χαρακτηρίστηκε ως αυτή που έδωσε σήμα επανεκκίνησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων και όπως όλα δείχνουν οι δύο κυβερνήσεις στήνουν μια γέφυρα εξομάλυνσης (μένει να δούμε τι θυσιάστηκε για να χτιστεί).

Έτσι -ύστερα από χρόνια  έντασης και ακραίας ρητορικής – η τουρκική ηγεσία αυτή την περίοδο κρατά χαμηλούς τόνους, με αποτέλεσμα να οριστεί η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, στις 5 Σεπτεμβρίου στην Άγκυρα.

Υπενθυμίζεται ότι στο Βίλνιους, συμφωνήθηκε η αναβάθμιση των διερευνητικών επαφών σε επίπεδο ΥΠΕΞ και πλέον Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, έχουν πάρει τη σκυτάλη, για να τρέξουν τη «βαριά» ατζέντα των ελληνοτουρκικών.

Επαναπροσέγγιση των δύο πλευρών

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών «οι δύο Υπουργοί  θα συζητήσουν θέματα που άπτονται των διμερών σχέσεων, καθώς και για περιφερειακές εξελίξεις».

Γεραπετρίτης – Φιντάν, θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν τομείς μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, που μπορούν να γίνουν βήματα επαναπροσέγγισης, ενώ ψηλά στην ατζέντα αναμένεται να βρεθεί και η προετοιμασία της κυοφορούμενης συνάντησης  Μητσοτάκη – Ερντογάν, στο  περιθώριο της Γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στις 18-20 Σεπτεμβρίου.

Στην ατζέντα της συνάντησης των δύο ανδρών, είναι και η προετοιμασία του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που προγραμματίζεται για το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη, με διευρυμένη σύνθεση.

Το σχέδιο “Ηρεμία στο Αιγαίο”

Το σχέδιο «ηρεμία στο Αιγαίο», συνδέεται με τις επιθυμίες ΗΠΑ και ΕΕ, που θεωρούν τις σχέσεις των δύο χωρών ιδιαίτερα σημαντικές για το παζλ της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου.

Οι γεωπολιτικές αλλαγές στην περιοχή που επηρεάζουν και την Ανατολική Μεσόγειο, το ενεργειακό παιχνίδι που περιλαμβάνει νέους σχεδιασμούς και τραπέζια διαλόγου από τα οποία η Αγκυρα δεν θέλει σε καμία περίπτωση να απουσιάζει, επιβάλλουν μεταξύ άλλων στην Τουρκία να παίξει το παιχνίδι της ηρεμίας και όχι του «ταραξία».

Στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, κάθε κίνηση αναθεωρητικής πολιτικής δύσκολα μπορεί να γίνει αποδεκτή, ή έστω να περάσει απαρατήρητη, πολύ περισσότερο όταν απειλεί την ενότητα του ΝΑΤΟ, όπως η ένταση ανάμεσα σε Αγκυρα και Αθήνα.

Οι  δηλώσεις του τούρκου ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν, κατά την έναρξη της 14ης Διάσκεψης των Πρέσβεων στην Αγκυρα στις αρχές Αυγούστου είναι ενδεικτικές.

«Επιθυμούμε να προωθήσουμε τις σχέσεις μας με όλες τις χώρες της περιοχής μας σε μια θετική ατζέντα. Πιστεύουμε ότι η σημερινή θετική ατμόσφαιρα προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία για την εξεύρεση λύσης στα επίμαχα ζητήματα με τη γειτονική μας Ελλάδα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Φιντάν.

Ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην «ειλικρινή» διάθεση της Τουρκίας, εκφράζοντας την ελπίδα την ίδια «ειλικρίνεια» να επιδείξει και η Αθήνα. Διατηρώντας ωστόσο τις τουρκικές διεκδικήσεις ο Φιντάν σημείωσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να προστατεύει τα συμφέροντά της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Οι λεγόμενες “κόκκινες γραμμές”

Να σημειωθεί ότι και η Αθήνα από την πλευρά της επιμένει στις «κόκκινες γραμμές» της.

Ο κ. Γεραπετρίτης είχε τονίσει πως «η κυβέρνηση δεν πρόκειται ποτέ συζητήσει με την Τουρκία θέματα που άπτονται της εθνικής κυριαρχίας, πόσο μάλιστα κυριαρχικών δικαιωμάτων».

Όπως είχε πει σε συνέντευξή του προς τη δημόσια τηλεόραση, είναι πολύ σημαντικό η κυβέρνηση να αξιοποιήσει αυτή την ιστορική ευκαιρία καθώς και οι δύο χώρες έχουν κυβερνήσεις με νωπή εξουσιοδότηση. «Θα πρέπει να υπάρχει η διάθεση και από τις δύο ηγεσίες να υπάρξει μια ειλικρινής προσέγγιση» σημείωσε σχετικά.

Ερωτηθείς για το θέμα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε, ότι «Ελλάδα και Τουρκία έχουν μια μόνη διαφορά και η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον Διεθνούς Δικαιοδοσίας και αυτή είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και δη της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Για να συμβεί αυτό, με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν έχει προσυπογράψει τη διεθνή συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας και επομένως τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Χάγης θα πρέπει να υπάρξει ένα συνυποσχετικό το οποίο θα καθορίζει το εύρος της διαφοράς».

Σημείωσε, μάλιστα, ότι «η δική μας διάθεση είναι να πιάσουμε και αυτή την σημαντική υποκείμενη διαφορά». Ειδικότερα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών τόνισε, ότι «είναι πάρα πολύ σημαντικό να βαδίσουμε πάνω σε αυτό το μονοπάτι των τελευταίων μηνών», το οποίο χαρακτήρισε ως μονοπάτι ηρεμίας στην ανατολική Μεσόγειο.